Dünyadaki 860 milyon çiftçi ve tarım çalışanının yarısına yakını (44’ü) randıman elde edebilmek için pestisitlerle her yıl zehirleniyor. Kullandıkları pestisitlerden zehirlenen çiftçilerin ve tarım emekçilerinin sayısı dünya genelinde son 30 yılda yaklaşık 15 kat arttı.
Buğday Ekolojik hayatı Destekleme Derneği uyarıyor; Besinlerdeki kalıntı meseleleri niçiniyle kanserden endoktronolojik hastalıklara kadar bir epey sıhhat meselesine niye olan pestisitlerden, en epey bu zehirleri uygulayan çiftçiler etkileniyor.
Tarım çalışanları pestisitlerin hazırlanması ve uygulanması sırasında; karıştırma, yükleme, püskürtme, ekipman temizleme ve bakım, ayıklama ve toplama sırasında pestisit uygulanmış eserlere temasla pestisitlere maruz kalıyor. Besin Mühendisi Dr. Bülent Şık’a nazaran “Çeşitli pestisitlerin zehirli tesiri ziraî üretim yapılan bir alana atıldığında kimisinin 3 gün, kiminin 30 gün, kimininki 3 ay olmak üzere orada devam ediyor. Kıymetli bir kısmı etrafa yayılıyor. Bilimsel çalışmalara bakılırsa, ünite alana atılan pestisitlerin 95’i hava olayları, yağış, sulama vs. üzere faktörlerle atıldığı bölgenin dışına taşınıyor.”
Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı’nın 41 pestisit etken unsurunun çiftçi sıhhati, tarım personeli sıhhati, çocuk sıhhati için epey tehlikeli olduğuna ait yaptığı çalışmaya bakılırsa; 13 etken husus çiftçiler ve tarım çalışanları için epey ziyanlı. İnsan ve hayvan vücudunun biroldukça fonksiyonunu hormon sistemi düzenlediği için, hormonal sistem bozucu pestisitler sıhhati bir epey açıdan etkiliyor. Çiftçiler bu çeşit pestisitlere maruz kaldıkları her an; hormonla bağlı kanser çeşitleri (prostat, testis, meme), metabolizma bozuklukları (obezite, diyabet), üreme işlevi bozuklukları (doğurganlığın azalması, çocuklarda cinsiyet gelişim bozukluğu, mesela erken ergenlik), kalp ve damar hastalıkları, zihin ve davranış bozuklukları üzere önemli hastalık riskleriyle karşı karşıya. Hormonal sistem bozucu pestisitler, bilhassa çocuklar ve anne karnındaki bebekler için daha tehlikeli.
Dünyadaki çiftçi vefatları ve davalar
Tarım, dünya çapında ekonomik olarak istikrarsız bir sanayi. Bilhassa de Hindistan’da bu istikrarsızlık her manada dramatik biçimde kendini gösteriyor. Çiftçiler borçlar, çevresel bozulma ve pestisitlere maruz kalmaya bağlı çok kanser oranları niçiniyle yıkıcı baskılarla karşı karşıya kalıyor.
Bazı durumlarda, çiftçiler tarım kimyasalları ve sentetik gübrelere bağlı hastalıklar niçiniyle topraklarını işleyemiyor. Çok uluslu şirketlere karşı esaslı savaşlarla uğraşıyor, her yıl kredi almak zorunda kalıyorlar. Kullanılan tarım zehirlerinin topraktaki canlılığın ölmesine ve suların kirlenmesine niye olması da çiftçileri güç durumda bırakıyor.
BMC Public Health isimli hakemli mecmuada yayımlanan yeni bir araştırmaya göre, dünyadaki 860 milyon çiftçi ve tarım çalışanının yarısına yakını (44’ü) her yıl zehirleniyor. 141 ülkeye ilişkin bilgilerin incelendiği araştırmada pestisit zehirlenmelerinin yol açtığı mevt sayısı ise yılda yaklaşık 11 bin olarak veriliyor.
Kasım 2021’de, Ulusal Sıhhat ve Tıp Araştırmaları Enstitüsü (The National Institute of Health and Medicine Research – Inserm), 5.300 bilimsel çalışmaya dayanarak yaptığı açıklamada, pestisitlere mesleksel seviyede maruz kalan yetişkinler ile dört patolojik durum içinde kuvvetli ilişkilerin mümkünlüğünü teyit ediyor: Hodgkins-dışı lenfoma (NHL), multipl miyelom, prostat kanseri ve Parkinson’s hastalığı. Pestisitlere mesleksel seviyede maruz kalmak ile iki öteki hastalık içinde kuvvetli ilişkiler olabileceğini de vurguluyor: bilişsel bozukluklar ve kronik obstruktif akciğer hastalığı / kronik bronşit.
Pestisit kullanması kararı oluşan insan ve etraf sıhhatine yönelik ziyanların tazmini genelde mümkün olmuyor. Zira, oluşan sıhhat ya da etraf ziyanı ile pestisit kullanması içindeki ilişkiyi bilimsel olarak göstermek epeyce güç. Bu zorluk, yargı süreçlerinde şirketler lehine bir durum oluştursa da, pestisitlere maruz kaldıkları için kanser hastalığına yakalanan şahısların üretici şirketlere açtıkları tazminat davalarını kazandıkları örnekler de mevcut. Örneğin, ABD’de Dewayne Johnson’ın, Monsanto şirketine açtığı ve 2018 yılında karara bağlanan dava ile Alva ve Alberta Pilliod çiftinin Monsanto-Bayer şirketine açtığı ve 2019 yılında karara bağlanan davada, ot öldürücü glifosat* isimli tarım zehrini üreten şirketler yüz milyonlarca dolar tazminat ödemeye mahkum edildi.
Türkiye’de durum
Çukurova Üniversitesi’nde Dr. Saliha Çelik tarafınca yapılan bir araştırmada, Adana Ceyhan’daki 66 tarım personeli ve çiftçiden saç ve kan örnekleri alındı. Denetim kümesi olarak tarımla ilgisi olmayan 66 kişi de bu araştırmaya dahil edildi. Sonuçlara bakılırsa: Çiftçilerin hepsinin saçında ve 94’ünün kanında en az 1 tarım zehiri var. Denetim kümesindeki tarımla ilgisi olmayan 66 şahıstan 55’inin saçında, 52’sinin kanında pestisit var. Bu sonuç, yalnızca pestisit kullanan çiftçilerin değil, bu eserleri tüketenlerin de etkilendiğini gösteriyor.
Hem çiftçi ve tarım çalışanlarının sıhhatini korumak, tıpkı vakitte pestisit kullanılan eserleri tüketen toplumun sıhhatini korumak için pestisit kullanmasını azaltmaya yönelik siyasetlerin hayata geçirilmesi gerekiyor.
İş Güvenliği Uzmanları Derneği’nden Hakan Göçer şu biçimde aktarıyor: “6331 İş Sıhhati ve Güvenliği Kanunu tarım çalışanlarının sıhhat nezaretlerini zarurî tutuyor. Tarım çalışanları bu kanun ile muhafaza altında. Fakat kendi ismine çalışan çiftçiler bu kanunun haricinde tutuluyor. Çiftçinin kendi sıhhat nezaretini yapması gerekiyor. Bilgi yetersizliği sebebi ile bu çiftçilerde maruziyet fazla oluyor. Tarım çalışanlarının pestisitlere kronik maruz kalması, Toplumsal Güvenlik Kurumu tarafınca meslek hastalığı olarak tanımlanıyor. İşbakılırsamezlik ve maluliyet tazminatı biçiminde haklar veriliyor.
Ancak meslek hastalıklarına ülkemizde tabipler tarafınca teşhis konulmasında sorunlar yaşanıyor. Doktorun hastanın ne işle uğraştığını sormaması sebebi ile uzun mühlet meslek hastalığı tanısı atlanıyor. Kendi namına çalışan personellerin müdafaa önlemlerinin kendisinden beklenmesi buradaki maruziyeti artırmaktadır. Bu bahiste mevzuat düzenlemesine, eğitimler ve sertifikasyon programlarına muhtaçlık var.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Buğday Ekolojik hayatı Destekleme Derneği uyarıyor; Besinlerdeki kalıntı meseleleri niçiniyle kanserden endoktronolojik hastalıklara kadar bir epey sıhhat meselesine niye olan pestisitlerden, en epey bu zehirleri uygulayan çiftçiler etkileniyor.
Tarım çalışanları pestisitlerin hazırlanması ve uygulanması sırasında; karıştırma, yükleme, püskürtme, ekipman temizleme ve bakım, ayıklama ve toplama sırasında pestisit uygulanmış eserlere temasla pestisitlere maruz kalıyor. Besin Mühendisi Dr. Bülent Şık’a nazaran “Çeşitli pestisitlerin zehirli tesiri ziraî üretim yapılan bir alana atıldığında kimisinin 3 gün, kiminin 30 gün, kimininki 3 ay olmak üzere orada devam ediyor. Kıymetli bir kısmı etrafa yayılıyor. Bilimsel çalışmalara bakılırsa, ünite alana atılan pestisitlerin 95’i hava olayları, yağış, sulama vs. üzere faktörlerle atıldığı bölgenin dışına taşınıyor.”
Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı’nın 41 pestisit etken unsurunun çiftçi sıhhati, tarım personeli sıhhati, çocuk sıhhati için epey tehlikeli olduğuna ait yaptığı çalışmaya bakılırsa; 13 etken husus çiftçiler ve tarım çalışanları için epey ziyanlı. İnsan ve hayvan vücudunun biroldukça fonksiyonunu hormon sistemi düzenlediği için, hormonal sistem bozucu pestisitler sıhhati bir epey açıdan etkiliyor. Çiftçiler bu çeşit pestisitlere maruz kaldıkları her an; hormonla bağlı kanser çeşitleri (prostat, testis, meme), metabolizma bozuklukları (obezite, diyabet), üreme işlevi bozuklukları (doğurganlığın azalması, çocuklarda cinsiyet gelişim bozukluğu, mesela erken ergenlik), kalp ve damar hastalıkları, zihin ve davranış bozuklukları üzere önemli hastalık riskleriyle karşı karşıya. Hormonal sistem bozucu pestisitler, bilhassa çocuklar ve anne karnındaki bebekler için daha tehlikeli.
Dünyadaki çiftçi vefatları ve davalar
Tarım, dünya çapında ekonomik olarak istikrarsız bir sanayi. Bilhassa de Hindistan’da bu istikrarsızlık her manada dramatik biçimde kendini gösteriyor. Çiftçiler borçlar, çevresel bozulma ve pestisitlere maruz kalmaya bağlı çok kanser oranları niçiniyle yıkıcı baskılarla karşı karşıya kalıyor.
Bazı durumlarda, çiftçiler tarım kimyasalları ve sentetik gübrelere bağlı hastalıklar niçiniyle topraklarını işleyemiyor. Çok uluslu şirketlere karşı esaslı savaşlarla uğraşıyor, her yıl kredi almak zorunda kalıyorlar. Kullanılan tarım zehirlerinin topraktaki canlılığın ölmesine ve suların kirlenmesine niye olması da çiftçileri güç durumda bırakıyor.
BMC Public Health isimli hakemli mecmuada yayımlanan yeni bir araştırmaya göre, dünyadaki 860 milyon çiftçi ve tarım çalışanının yarısına yakını (44’ü) her yıl zehirleniyor. 141 ülkeye ilişkin bilgilerin incelendiği araştırmada pestisit zehirlenmelerinin yol açtığı mevt sayısı ise yılda yaklaşık 11 bin olarak veriliyor.
Kasım 2021’de, Ulusal Sıhhat ve Tıp Araştırmaları Enstitüsü (The National Institute of Health and Medicine Research – Inserm), 5.300 bilimsel çalışmaya dayanarak yaptığı açıklamada, pestisitlere mesleksel seviyede maruz kalan yetişkinler ile dört patolojik durum içinde kuvvetli ilişkilerin mümkünlüğünü teyit ediyor: Hodgkins-dışı lenfoma (NHL), multipl miyelom, prostat kanseri ve Parkinson’s hastalığı. Pestisitlere mesleksel seviyede maruz kalmak ile iki öteki hastalık içinde kuvvetli ilişkiler olabileceğini de vurguluyor: bilişsel bozukluklar ve kronik obstruktif akciğer hastalığı / kronik bronşit.
Pestisit kullanması kararı oluşan insan ve etraf sıhhatine yönelik ziyanların tazmini genelde mümkün olmuyor. Zira, oluşan sıhhat ya da etraf ziyanı ile pestisit kullanması içindeki ilişkiyi bilimsel olarak göstermek epeyce güç. Bu zorluk, yargı süreçlerinde şirketler lehine bir durum oluştursa da, pestisitlere maruz kaldıkları için kanser hastalığına yakalanan şahısların üretici şirketlere açtıkları tazminat davalarını kazandıkları örnekler de mevcut. Örneğin, ABD’de Dewayne Johnson’ın, Monsanto şirketine açtığı ve 2018 yılında karara bağlanan dava ile Alva ve Alberta Pilliod çiftinin Monsanto-Bayer şirketine açtığı ve 2019 yılında karara bağlanan davada, ot öldürücü glifosat* isimli tarım zehrini üreten şirketler yüz milyonlarca dolar tazminat ödemeye mahkum edildi.
Türkiye’de durum
Çukurova Üniversitesi’nde Dr. Saliha Çelik tarafınca yapılan bir araştırmada, Adana Ceyhan’daki 66 tarım personeli ve çiftçiden saç ve kan örnekleri alındı. Denetim kümesi olarak tarımla ilgisi olmayan 66 kişi de bu araştırmaya dahil edildi. Sonuçlara bakılırsa: Çiftçilerin hepsinin saçında ve 94’ünün kanında en az 1 tarım zehiri var. Denetim kümesindeki tarımla ilgisi olmayan 66 şahıstan 55’inin saçında, 52’sinin kanında pestisit var. Bu sonuç, yalnızca pestisit kullanan çiftçilerin değil, bu eserleri tüketenlerin de etkilendiğini gösteriyor.
Hem çiftçi ve tarım çalışanlarının sıhhatini korumak, tıpkı vakitte pestisit kullanılan eserleri tüketen toplumun sıhhatini korumak için pestisit kullanmasını azaltmaya yönelik siyasetlerin hayata geçirilmesi gerekiyor.
İş Güvenliği Uzmanları Derneği’nden Hakan Göçer şu biçimde aktarıyor: “6331 İş Sıhhati ve Güvenliği Kanunu tarım çalışanlarının sıhhat nezaretlerini zarurî tutuyor. Tarım çalışanları bu kanun ile muhafaza altında. Fakat kendi ismine çalışan çiftçiler bu kanunun haricinde tutuluyor. Çiftçinin kendi sıhhat nezaretini yapması gerekiyor. Bilgi yetersizliği sebebi ile bu çiftçilerde maruziyet fazla oluyor. Tarım çalışanlarının pestisitlere kronik maruz kalması, Toplumsal Güvenlik Kurumu tarafınca meslek hastalığı olarak tanımlanıyor. İşbakılırsamezlik ve maluliyet tazminatı biçiminde haklar veriliyor.
Ancak meslek hastalıklarına ülkemizde tabipler tarafınca teşhis konulmasında sorunlar yaşanıyor. Doktorun hastanın ne işle uğraştığını sormaması sebebi ile uzun mühlet meslek hastalığı tanısı atlanıyor. Kendi namına çalışan personellerin müdafaa önlemlerinin kendisinden beklenmesi buradaki maruziyeti artırmaktadır. Bu bahiste mevzuat düzenlemesine, eğitimler ve sertifikasyon programlarına muhtaçlık var.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı