Denizde toplu taşımanın geleceği konuşuldu

accur

New member
İzmir Büyükşehir Belediyesi mesken sahipliğinde İZFAŞ, ARK Fuarcılık iş birliğiyle düzenlenen Road2Tunnel – 5. Milletlerarası Karayolları, Köprüler ve Tüneller İhtisas Fuarı ile birlikte Transcity Sürdürülebilir Ulaşım, Yaşanabilir Kentler Forumu da düzenlendi. Sürdürülebilir kent içi ulaşım sistemlerinin ekonomik, çevresel, toplumsal boyutları ele alındığı Forum’un İZDENİZ iş birliği ile düzenlenen Deniz Yolu Forumu kısmında, “Kent içi Denizyolu Ulaşımı İdare Siyasetleri – Kamu & Özel Kesim İş birliği” ile “Deniz Taşıtlarında Verimlilik, Yeni Kuşak Güç Sistemleri ve Geleceğin Teknolojileri” başlıklarında deniz toplu nakliyatının geleceği ve karbonsuz deniz taşıtları konusu masaya yatırıldı.

Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi İdare Şurası Lideri Yusuf Öztürk moderatörlüğünde gerçekleştirilen “Kent içi Denizyolu Ulaşımı İdare Siyasetleri – Kamu & Özel Kesim İş birliği” başlıklı oturumda; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kent Çizgileri Genel Müdürü Sinem Dedetaş, İstanbul Deniz Otobüsleri (İDO) Genel Müdürü Murat Orhan, TURYOL İdare Şurası Lideri Yunus Can, İzmir Büyükşehir Belediyesi İZDENİZ İdare Konseyi Lideri Osman Hakan Erşen ile Deniz Tarihi Müellifi Ali Bozoğlu konuşmacı olarak yer aldı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kent Çizgileri Genel Müdürü Sinem Dedetaş, pandemi öncesi yıllık 42 milyon yolcu taşıdıklarını belirterek, “Özel bölümü dâhil ettiğimiz vakit 90 milyona gelen yıllık yolcu sayısı var. Dünyanın en büyük metropollerinden New York’ta 2,5 milyon kişi taşınıyor. Avrupa’nın en çok deniz toplu taşıması yapılan yeri İstanbul. Yolcu sayısı, dünya ölçeğinde son derece yüksek sayıda ve kıymetli bir yerde. İstanbul’un kurgusu, baktığınız vakit boğaz içine yerleşmiş bir kent. Karadan da evvel İstanbul’da toplu taşıma deniz yolu. Günümüzde toplu taşımadaki hissesi yüzde 3’lere kadar düşmüş durumda” diyerek hissesi artırmak için çalışmalar yaptıklarını anlattı.

Deniz ulaşımını artırmanın yalnızca denize yeni çizgiler açarak yahut yeni araçlar koyarak yapılamayacağını belirten Sinem Dedetaş, “Günümüzde vakit içinde yarışıyoruz, en süratli ulaşım aracını tercih ediyoruz. Yapılan bir çalışmaya nazaran; 15 milyon İstanbullu konutunun 500 metre çapında bir otobüs durağına ulaşabiliyor. 13 milyon İstanbullu metro durağına erişebilirken yalnızca 900 bin civarında İstanbullu da iskeleye ulaşabiliyor. Toplamdaki hissesi artırmak için aktüel durumu âlâ tahlil edip kaynakları gerçek kullanmak gerekiyor. Şimdiki şartları dikkate alarak, verimli bir tahlil yaparak, toplam faydayı düşünerek bir planlamaya gidilmesi gerekiyor. Kara, raylı sistemler ve deniz ulaşımı entegrasyonunu sağlayarak, daha kısa aralı taşımacılıklarla denize besleme çalışmaları yapılarak toplamdaki hissenin artırılabilmesi için çalışmalar gerçekleştiriliyor” biçiminde konuştu.

İstanbul’a elektrikli vapur filosu

Dedetaş, İstanbul’daki denizleri karbonsuzlaştırmak için çalıştıklarını da belirterek, “Bununla ilgili kamu ve özel dal bir arada ortak filoya geçmeyi planlıyoruz. Filo birliği yaptığımızda verimli çalışma modeline de geçmiş olacağız. İstanbul deyince vapur akla geliyor, ikonik sembolik bedellerinden biri. İkonik manzarayı koruyacağımız yeni vapurlar olmasını planlıyoruz. Filo birliği sağlamak, sarfiyat idaresi açısından da kıymetli. 2050 yılında İstanbul’u karbonsuz yapma taahhüdü var. Vapur, motor ayrımını ortadan kaldırarak karbonsuz bir filoyla hizmet etmemiz gerekiyor. Türkiye tersaneleri elektrikli tekne yapma konusunda uzmanlaşmış durumda. Elektrikli tekne üretmekte bir külfet yok, sayısı vakit içinde 100’e çıkacak bir elektrikli vapur filosu yapmayı planlıyoruz” diye konuştu.

İzmir’de deniz nakliyatı

İzmir Büyükşehir Belediyesi İZDENİZ İdare Konseyi Lideri Osman Hakan Erşen de yıllık 800 bin araç ve 18 milyon yolcu taşıdıklarını belirterek, “Araç nakliyeciliğinde 7 gemi ile hizmet veriyoruz. Buradaki ana muvaffakiyete, gemi sayısındaki artışla birlikte sefer sayısını sıklaştırarak eriştik. Akaryakıt ve işçi masraflarındaki artışa karşın pik saatlerde tüm sınırlarda 15 dakikada bir sefer yapıyoruz ve yetmediği anlarda da derhal yedek gemileri devreye sokarak doldur boşalt sistemine geçiyoruz. Örneğin, geçtiğimiz 9 Eylül günü 5 bin araç taşıdık, 82 bin kişi yolcu taşıma vardı. Belediye Liderimiz Tunç Soyer’in de vizyonuydu, İstanbul’daki üzere köprülerimiz olmadığı için alt geçitlerimiz, raylı sistemlerimiz olmadığı için bir yüzer köprü yapmaya çalıştık. Bunu da küçük çapta başardık, şu anki muhtaçlığı karşılayabiliyoruz, lakin gerektiğinde 7 geminin 7’sini de denize çıkartarak sayısı artırabiliriz. Bizim ana kasvetimiz iskele zahmetimiz, sefer sayıları artınca yanaşmada gecikmeler olabiliyor. Alsancak’tan da bu çizgisi yapmayı düşündük, fakat Alsancak Limanı’nın gümrüklü saha olması, şu an için elimizi bağlıyor. Gerekli görüşmeler devam ediyor, açabilirsek ikinci bir çizgi olarak da Bostanlı – Alsancak sınırını açmayı düşünüyoruz” dedi.

Erşen, “Ana derdimiz, tıpkı İstanbul’da da olduğu üzere bilet tutarlarımız, maliyetlerimizin sadece üçte biri. Büsbütün İzmir Büyükşehir Belediyemizin dayanağı ile yürüyor bu hizmet şu anda. Yoksa bir denizcilik şirketi olarak yapılması fiziken mümkün olmayan bir şey devam ediyor. Umarım bu hususta da gelişmeler olsun ki zararlarımız düşsün. Yakıt artırımlarından daha sonra fiziken bir denizcilik şirketinin kaldırabileceği ziyanlar değil. Yolcu gemilerimiz de birebir durumda maalesef. Hizmet kalitesini ve seferleri azaltmamak için elimizden geleni yapıyoruz. Hatta Körfez içi ulaşımının yanı sıra yaz döneminde düzenlediğimiz Urla, Mordoğan, Foça seferlerinin yanı sıra İzmir’den Midilli’ye seferlere başladık” diye konuştu.

Denizde toplu ulaşım, teşvik olmadan mümkün değil

İstanbul Deniz Otobüsleri (İDO) Genel Müdürü Murat Orhan ise son devirde kent içi değil de şehirlerarası hizmet yaptıklarını belirterek, “Birfazlaca rekabet aleyhimize gelişti. Osmangazi Köprüsü’nün fiyatlandırma siyaseti, yıllık yapılan yüzde 25 artırım oranı üzere. Yakıt sarfiyatları de bütün dış sınırlarımızı son derece baskılıyor. Fiyatlama konusu da bizi hayli olumsuz etkiledi. Maliyetler hepimizin malumu. Ana maliyet kalemleri; yakıt, işçi, bakım tamir, sigorta, kira tüm sarfiyatların yüzde 94’ü. Geri kalanı tasarruf bile etseniz sorunu çözmek mümkün değil. Benzeri ıstıraplar niçiniyle 2019’dan bu yana iç çizgilerde yokuz, yalnızca Sirkeci – Harem içinde araç ve yolcu nakliyatı yapıyoruz. Denizde toplu ulaşım, teşvik olmadan mümkün olabilecek bir faaliyet değil. Sürdürülebilirlik açısından zor” derken Hatay Büyükşehir Belediyesi’nin Hatay – Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti seferlerinin kendi deniz otobüsleri ile yapıldığını, Ege adaları için de çalışmaları olduğunu, Marmaris, Fethiye, Bodrum’da da bu bahiste görüşmelerin 2023 için hem resmi mercilerle birebir vakitte Yunan otoriteleriyle devam ettiğini deklare etti.

Destek şart

TURYOL İdare Şurası Lideri Yunus Can da günlük 55 – 60 bin yolcu taşıdıklarını, kamuya da gemi kiralama hizmeti verdiklerini belirterek, “Deniz ulaşımını artırmak için en az yatırım yapılacak alan denizdir. Bunları besleyebilecek bir kara entegrasyonu oluşması lazım. Bunun sağlıklı hale getirilmesi kararı hem İstanbul hem İzmir’de yolcu sayısı artar” dedi. İstanbul’da hedeflenen filo birliği konusunda itirazlarının olmadığını da tabir eden Yunus Can, artan maliyetlere de dikkat çekerek deniz toplu nakliyatının kesinlikle merkezi yahut mahallî yönetimler tarafınca desteklenip sübvanse edilmesi gerektiğini söylemiş oldu. Deniz Tarihi Muharriri Ali Bozoğlu da tarihten günümüze deniz nakliyatı serüvenini anlattı.

Yeni jenerasyon güç sistemleri

Forumun ikinci oturumunda ise “Deniz Taşıtlarında Verimlilik, Yeni Kuşak Güç Sistemleri ve Geleceğin Teknolojileri” konuşuldu. İzmir Büyükşehir Belediyesi İZDENİZ İdare Konseyi Lideri Osman Hakan Erşen moderatörlüğündeki oturumda, İZENERJİ ve İZETAŞ İdare Şurası Lideri Ercan Türkoğlu, ODTÜ Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Kısmı Prof. Dr. Bülent Gültekin Akınoğlu, NAVTEK Deniz Teknolojileri A.Ş. Genel Müdürü Ferhat Acuner ve Aksoy Ship Gelibolu Tersanesi İdare Konseyi Üyesi Oya Aksoy konuşmacı olarak yer aldı. Çevreci ve sürdürülebilir denizcilik açısından, karbon salınımı olmaması için elektrikli gemilerin değeri vurgulandı. Uzmanlar, yeni jenerasyon elektrikli araçların; beşere, etrafa ve güç kaynaklarına ziyan vermeden yüzde 100 yenilenebilir güç kaynakları kullanılarak işletilmesinin değerine dikkat çekti. Tersaneleri bu mevzuda kâfi donanıma sahip ve hazır olan, belirli başlı ülkeler içinde olduğumuz da aktarıldı. Fosil yakıtlı taşıtlara göre güç maliyetinin düşük bulunmasına da dikkat çeken uzmanlar, karbonsuz deniz taşıtları için teşvik olması ve devlet takviyeleri ile bunun önünün açılması gerektiğini söz etti.

Forumun son kısmında ise İZDENİZ İdare Heyeti Üyesi Muharrir Muzaffer Ayhan Kara’nın konuşmacı olduğu Dünden Bugüne Körfez’de Ulaşım oturumu gerçekleştirildi.

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı