Fabrikalar, şantiyeler, şirketler iş sıhhati ve güvenliğiyle ilgili kurallara uymasına karşın konut paklığı, yaşlı ve çocuk bakımı üzere işlerde çalışanlar için kâfi tedbirler alınmıyor. Fakat yüksekten düşme, yanık, zehirlenme, elektrik çarpması, faydalanma üzere biroldukça kaza olasılığıyla konutlar de en az şantiyeler ve fabrikalar kadar riskli.
‘Önlemler yetersiz’
Evde çalışanların iş güvenliği ve sıhhati hakkında bilgi veren İş Sıhhati ve İş Güvenliği Uzmanı, TÜGİAD Genel Lider Yardımcısı Şebnem Akman Balta “Fabrikalar, şantiyeler, şirketler iş sıhhati ve güvenliğiyle ilgili kurallara uyuyor, çeşitli kontroller yapılıyor. Lakin konutta çocuk, hasta ve engelli bakımı, paklık, yemek, ütü yapma, çamaşır yıkama, bahçe bakımı üzere işlerde çalışanlar için bu tedbirler yetersiz. Ama meskenlerde de yüksekten düşme, yanık, zehirlenme, elektrik çarpması, faydalanma üzere biroldukça kazayla karşılaşılabilir. O niçinle tedbirlerin alınması gerekiyor” dedi.
‘Tazminat öderler’
Kanuna bakılırsa alınması gereken tedbirlere dikkat çeken Balta, “Kanuna bakılırsa meskende çalışan şahısların iş sıhhati ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü tedbirin alınması gerekiyor. Araç ve gereçlerin eksiksiz olması gerektiği üzere çalışanların da iş sıhhati ve güvenliği konusunda alınan her türlü tedbire uyma yükümlülüğü bulunuyor. Öte yandan konut olduğu için patronların işyeri doktoru ve iş güvenliği uzmanı istihdamı mecburiliği bulunmuyor. Patron, gerekli tedbirleri almaması niçiniyle iş kazası yaşanırsa patrona emekçiye karşı maddi ve manevi tazminat ödeme sorumluluğu düşmektedir. Tedavi masrafları, yarar kaybı, çalışma gücünün azalması yahut kaybolmasından kaynaklanan ziyanların ödenmesinin yanı sıra emekçi vefat ederse cenaze masrafları, Takviyeden Mahrum Kalma Tazminatı üzere biroldukça kararı olacaktır” diye konuştu.
10 gün kuralı var
Ev hizmetlerinde çalışanlar için 10 gün kuralı bulunduğunu kaydeden Balta, “Evde 9 gün çalışan emekçinin çalışma pozisyonu ile 10 gün ve üzerinde çalışan personelin çalışma pozisyonu birebir olmayacaktır. Kanuna göre 10 gün ve altında emekçi çalıştıran şahıslar patron olarak sayılmamakta. Patron sayılmamanın en kıymetli kararı iş kazası ve meslek hastalığı olaylarında Toplumsal Güvenlik Kurumu’nun yaptığı harcamaları bu bireylere rücu hakkının olmamasıdır. Bir fabrikada personel olarak çalışan kişi, işe girdiği gün iş kazası geçirdiğinde Kurum kendisine gerekli sigorta yardımlarını yapmakla yükümlü iken mesken hizmetlerinde ayda 10 günden az çalışanların iş kazası meydana gelmeden en az on gün evvel tescil edilmiş olması kural olarak düzenlenmiştir” sözlerini kullandı.
Cinsel taciz kâbusu
Evlerde çalışan bayanların kâbusu cinsel taciz. Balta, çalışanın cinsel tacize uğraması durumunda ise personelin hakları hakkında şunları söylemiş oldu: “Cinsel tacize uğrayan personelin işten ayrılması her halükarda İş Kanunu husus 24/2 ahlak ve düzgün niyet kurallarına karşıtlıktan ötürü haklı niçinle fesih yoludur. Yani burada vadeli fesih olan geçerli niye değil haklı niye hali kelam konusudur. Ayrıyeten Türk Ceza Kanunu’na göre bir kimseyi cinsel maksatlı olarak taciz eden kişi hakkında mağdurun şikâyeti üzerine 3 aydan 2 yıla kadar mahpus cezası yahut isimli para cezası verilir. Cürmün tıpkı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yaralanmak suretiyle işlenmesi halinde ceza yarı oranında artırılır. Ayrıyeten taciz aksiyonu niçiniyle mağdur olan kişi işi bırakmak zorunda kalmışsa verilecek ceza 1 yıldan az olamaz.”
Bunlara dikkat!
İş Sıhhati ve İş Güvenliği Uzmanı, TÜGİAD Genel Lider Yardımcısı Şebnem Akman Balta, meskende alınması gereken tedbirleri şöyle sıraladı:
– Konuta yangın, doğalgaz alarmı, duman dedektörü taktırın. Konutta kesinlikle yangın söndürücü bulundurulmalı.
– Ağır kimyasal içeren, zehirlenmelere yol açacak eserler yerine doğal alternatifleri kullanılmalı. Şayet kullanmak zorundaysanız maske takın ve konutu havalandırın. İki kimyasalı asla karıştırmayın.
– Elektrik çarpmaları için priz kapakları kullanın.
– Konutunuz küçükse daha az mobilya tercih ederek kazaların önüne geçebilirsiniz.
– Sivri mobilyalara gözetici kenar takın.
– Yaşlılar için duşakabin ve küvet içlerine tutunma barı monte edilebilir.
– Kullanılmayan elektronik aletlerin fişlerini çekmelisiniz.
– Eskiyen kabloları ve kabloları görünen prizleri yenilemelisiniz.
– Bıçakları ve kesici, delici aletleri inançlı noktalarda saklamalısınız.
– Silahınız var ise evdekilerin kolayla ulaşamayacağı bir yerde koruma etmelisiniz ortasında mermi bulundurmamalısınız.
– Yer için kayma ve düşmeleri önleyen, altı kaymaz husus ile kaplı kilimler tercih edebilirsiniz.
– Pişirme esnasında kullandığınız tavanın kulpunun, içe dönük bulunmasına dikkat edin.
– Dolapları duvara sabitleyin.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
‘Önlemler yetersiz’
Evde çalışanların iş güvenliği ve sıhhati hakkında bilgi veren İş Sıhhati ve İş Güvenliği Uzmanı, TÜGİAD Genel Lider Yardımcısı Şebnem Akman Balta “Fabrikalar, şantiyeler, şirketler iş sıhhati ve güvenliğiyle ilgili kurallara uyuyor, çeşitli kontroller yapılıyor. Lakin konutta çocuk, hasta ve engelli bakımı, paklık, yemek, ütü yapma, çamaşır yıkama, bahçe bakımı üzere işlerde çalışanlar için bu tedbirler yetersiz. Ama meskenlerde de yüksekten düşme, yanık, zehirlenme, elektrik çarpması, faydalanma üzere biroldukça kazayla karşılaşılabilir. O niçinle tedbirlerin alınması gerekiyor” dedi.
‘Tazminat öderler’
Kanuna bakılırsa alınması gereken tedbirlere dikkat çeken Balta, “Kanuna bakılırsa meskende çalışan şahısların iş sıhhati ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü tedbirin alınması gerekiyor. Araç ve gereçlerin eksiksiz olması gerektiği üzere çalışanların da iş sıhhati ve güvenliği konusunda alınan her türlü tedbire uyma yükümlülüğü bulunuyor. Öte yandan konut olduğu için patronların işyeri doktoru ve iş güvenliği uzmanı istihdamı mecburiliği bulunmuyor. Patron, gerekli tedbirleri almaması niçiniyle iş kazası yaşanırsa patrona emekçiye karşı maddi ve manevi tazminat ödeme sorumluluğu düşmektedir. Tedavi masrafları, yarar kaybı, çalışma gücünün azalması yahut kaybolmasından kaynaklanan ziyanların ödenmesinin yanı sıra emekçi vefat ederse cenaze masrafları, Takviyeden Mahrum Kalma Tazminatı üzere biroldukça kararı olacaktır” diye konuştu.
10 gün kuralı var
Ev hizmetlerinde çalışanlar için 10 gün kuralı bulunduğunu kaydeden Balta, “Evde 9 gün çalışan emekçinin çalışma pozisyonu ile 10 gün ve üzerinde çalışan personelin çalışma pozisyonu birebir olmayacaktır. Kanuna göre 10 gün ve altında emekçi çalıştıran şahıslar patron olarak sayılmamakta. Patron sayılmamanın en kıymetli kararı iş kazası ve meslek hastalığı olaylarında Toplumsal Güvenlik Kurumu’nun yaptığı harcamaları bu bireylere rücu hakkının olmamasıdır. Bir fabrikada personel olarak çalışan kişi, işe girdiği gün iş kazası geçirdiğinde Kurum kendisine gerekli sigorta yardımlarını yapmakla yükümlü iken mesken hizmetlerinde ayda 10 günden az çalışanların iş kazası meydana gelmeden en az on gün evvel tescil edilmiş olması kural olarak düzenlenmiştir” sözlerini kullandı.
Cinsel taciz kâbusu
Evlerde çalışan bayanların kâbusu cinsel taciz. Balta, çalışanın cinsel tacize uğraması durumunda ise personelin hakları hakkında şunları söylemiş oldu: “Cinsel tacize uğrayan personelin işten ayrılması her halükarda İş Kanunu husus 24/2 ahlak ve düzgün niyet kurallarına karşıtlıktan ötürü haklı niçinle fesih yoludur. Yani burada vadeli fesih olan geçerli niye değil haklı niye hali kelam konusudur. Ayrıyeten Türk Ceza Kanunu’na göre bir kimseyi cinsel maksatlı olarak taciz eden kişi hakkında mağdurun şikâyeti üzerine 3 aydan 2 yıla kadar mahpus cezası yahut isimli para cezası verilir. Cürmün tıpkı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yaralanmak suretiyle işlenmesi halinde ceza yarı oranında artırılır. Ayrıyeten taciz aksiyonu niçiniyle mağdur olan kişi işi bırakmak zorunda kalmışsa verilecek ceza 1 yıldan az olamaz.”
Bunlara dikkat!
İş Sıhhati ve İş Güvenliği Uzmanı, TÜGİAD Genel Lider Yardımcısı Şebnem Akman Balta, meskende alınması gereken tedbirleri şöyle sıraladı:
– Konuta yangın, doğalgaz alarmı, duman dedektörü taktırın. Konutta kesinlikle yangın söndürücü bulundurulmalı.
– Ağır kimyasal içeren, zehirlenmelere yol açacak eserler yerine doğal alternatifleri kullanılmalı. Şayet kullanmak zorundaysanız maske takın ve konutu havalandırın. İki kimyasalı asla karıştırmayın.
– Elektrik çarpmaları için priz kapakları kullanın.
– Konutunuz küçükse daha az mobilya tercih ederek kazaların önüne geçebilirsiniz.
– Sivri mobilyalara gözetici kenar takın.
– Yaşlılar için duşakabin ve küvet içlerine tutunma barı monte edilebilir.
– Kullanılmayan elektronik aletlerin fişlerini çekmelisiniz.
– Eskiyen kabloları ve kabloları görünen prizleri yenilemelisiniz.
– Bıçakları ve kesici, delici aletleri inançlı noktalarda saklamalısınız.
– Silahınız var ise evdekilerin kolayla ulaşamayacağı bir yerde koruma etmelisiniz ortasında mermi bulundurmamalısınız.
– Yer için kayma ve düşmeleri önleyen, altı kaymaz husus ile kaplı kilimler tercih edebilirsiniz.
– Pişirme esnasında kullandığınız tavanın kulpunun, içe dönük bulunmasına dikkat edin.
– Dolapları duvara sabitleyin.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı