EÜ’den “Sekiz Asırlık Bir Türk Geleneği: Mevlid ve Süleyman Çelebi” Konferansı
UNESCO’nun 2022 yılını “Süleyman Çelebi Yılı” olarak ilan etmesi ötürüsıyla Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü (TDAE) tarafınca “Sekiz Asırlık Bir Türk Geleneği: Mevlid ve Süleyman Çelebi” temalı konferans düzenlendi. TDAE Konferans Salonu’nda gerçekleşen aktifliğe Enstitü Müdür Yardımcıları Prof. Dr. Alimcan İnayet ve Doç. Dr. Atıf Akgün, akademisyenler ve öğrenciler katıldı. Konferansta konuşmacı olarak Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Türk Dünyası Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Mehmet Temizkan yer aldı.
“Mevlid, Türk milletine ilişkin bir gelenektir”
Mevlit sözünün kökeninden bahseden Prof. Dr. Mehmet Temizkan, “Mevlit sözü birinci başlarda iki farklı manada kullanılırken, vakit içinde edebi çeşitler ismi altında üçüncü bir manaya daha sahip oluyor. Birinci vakit içinderda ‘doğum’ manasına gelen kelamlık manası ile Hz. Muhammed’in doğumunu anlatan terim manası kullanılırken, vakit içinde Hz. Muhammed’in doğumunu anlatan tüm kaynakların ortak ismi olarak, yani yeni bir edebi cins formunda kullanılmaya başlandığı gözlemleniyor. Bu mana değişimine niye olarak ortadan yüzseneler geçmesine rağmen bütün bir İslam tarihinde peygamber efendimizin doğumunu birinci vakit içinderda Türk milletinin kutlamasını ve bu kutlamanın bir gelenek halini almasını gösterebiliriz. Mevlid, Türk milletine ilişkin bir gelenektir. beraberinde biz Türklerin, İslam âlemine kazandırdığı bir edebi türdür” dedi.
Süleyman Çelebi’nin “Mevlid” isimli yapıtını kaleme aldığı periyodu anlatan Prof. Dr. Temizkan, “Mevlidin metnine bakıldığında derin bir bilgi birikimiyle yazılmış varlıklı bir içeriğe rastlanıyor. Çünkü, onu kaleme alan Süleyman Çelebi’nin de İslam dinine olan bağlılığının yanında son derece alım biri olduğu biliniyor. Lakin Mevlid, okunduğu için değil nağmeli bir biçimde dinlendiği için geniş halk kitleleri tarafınca kabul görüp sevilen bir eser. Süleyman Çelebi’nin Mevlidi yazdığı devirde okuma yazma oranının çok düşük olduğu biliniyor. Bu bağlamda o periyottaki halkın, Mevlide ulaşabilmesi lakin Mevlidin hoş sesli hatipler tarafınca makamlı bir biçimde okunmasıyla sağlanabiliyor. Gerçekten şiirin doğuşu da nağmelere kelam yazmaya dayanmakta. Şiir de dinlenerek yayılan bir edebi çeşit. O devirde okuma yazma bilmeyen halk bu metinleri sadece dinleyerek sevebilir” diye konuştu.
“İçerisinde Türk kültürü de yer alıyor”
Süleyman Çelebi’nin sahip olduğu karakteristik özelliklerin Mevlid’de de yer bulduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Mehmet Temizkan, “Son derece ulusal ve klasik olan Süleyman Çelebi’nin bu özelliklerini Mevlide de yansıttığını görüyoruz. Örneğin sadece Türk geleneklerinde var olan ve Şaman kökenli olan ‘Saçı geleneği’ Mevlidin birinci kısımlarında yer alıyor. bir daha Oğuzname’deki kimi kısımların Mevlid ile benzeştiği görülüyor. Mevlidin, İslami ögelerin yanı sıra Türk ananesine dair unsuların da bulunduğu bir içeriğinin olduğunu görüyoruz” biçiminde konuştu.
Konferans daha sonrası konuşmacı Prof. Dr. Mehmet Temizkan, iştirakçilerle hatıra fotoğrafı çektirdi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
UNESCO’nun 2022 yılını “Süleyman Çelebi Yılı” olarak ilan etmesi ötürüsıyla Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü (TDAE) tarafınca “Sekiz Asırlık Bir Türk Geleneği: Mevlid ve Süleyman Çelebi” temalı konferans düzenlendi. TDAE Konferans Salonu’nda gerçekleşen aktifliğe Enstitü Müdür Yardımcıları Prof. Dr. Alimcan İnayet ve Doç. Dr. Atıf Akgün, akademisyenler ve öğrenciler katıldı. Konferansta konuşmacı olarak Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Türk Dünyası Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Mehmet Temizkan yer aldı.
“Mevlid, Türk milletine ilişkin bir gelenektir”
Mevlit sözünün kökeninden bahseden Prof. Dr. Mehmet Temizkan, “Mevlit sözü birinci başlarda iki farklı manada kullanılırken, vakit içinde edebi çeşitler ismi altında üçüncü bir manaya daha sahip oluyor. Birinci vakit içinderda ‘doğum’ manasına gelen kelamlık manası ile Hz. Muhammed’in doğumunu anlatan terim manası kullanılırken, vakit içinde Hz. Muhammed’in doğumunu anlatan tüm kaynakların ortak ismi olarak, yani yeni bir edebi cins formunda kullanılmaya başlandığı gözlemleniyor. Bu mana değişimine niye olarak ortadan yüzseneler geçmesine rağmen bütün bir İslam tarihinde peygamber efendimizin doğumunu birinci vakit içinderda Türk milletinin kutlamasını ve bu kutlamanın bir gelenek halini almasını gösterebiliriz. Mevlid, Türk milletine ilişkin bir gelenektir. beraberinde biz Türklerin, İslam âlemine kazandırdığı bir edebi türdür” dedi.
Süleyman Çelebi’nin “Mevlid” isimli yapıtını kaleme aldığı periyodu anlatan Prof. Dr. Temizkan, “Mevlidin metnine bakıldığında derin bir bilgi birikimiyle yazılmış varlıklı bir içeriğe rastlanıyor. Çünkü, onu kaleme alan Süleyman Çelebi’nin de İslam dinine olan bağlılığının yanında son derece alım biri olduğu biliniyor. Lakin Mevlid, okunduğu için değil nağmeli bir biçimde dinlendiği için geniş halk kitleleri tarafınca kabul görüp sevilen bir eser. Süleyman Çelebi’nin Mevlidi yazdığı devirde okuma yazma oranının çok düşük olduğu biliniyor. Bu bağlamda o periyottaki halkın, Mevlide ulaşabilmesi lakin Mevlidin hoş sesli hatipler tarafınca makamlı bir biçimde okunmasıyla sağlanabiliyor. Gerçekten şiirin doğuşu da nağmelere kelam yazmaya dayanmakta. Şiir de dinlenerek yayılan bir edebi çeşit. O devirde okuma yazma bilmeyen halk bu metinleri sadece dinleyerek sevebilir” diye konuştu.
“İçerisinde Türk kültürü de yer alıyor”
Süleyman Çelebi’nin sahip olduğu karakteristik özelliklerin Mevlid’de de yer bulduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Mehmet Temizkan, “Son derece ulusal ve klasik olan Süleyman Çelebi’nin bu özelliklerini Mevlide de yansıttığını görüyoruz. Örneğin sadece Türk geleneklerinde var olan ve Şaman kökenli olan ‘Saçı geleneği’ Mevlidin birinci kısımlarında yer alıyor. bir daha Oğuzname’deki kimi kısımların Mevlid ile benzeştiği görülüyor. Mevlidin, İslami ögelerin yanı sıra Türk ananesine dair unsuların da bulunduğu bir içeriğinin olduğunu görüyoruz” biçiminde konuştu.
Konferans daha sonrası konuşmacı Prof. Dr. Mehmet Temizkan, iştirakçilerle hatıra fotoğrafı çektirdi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı