Endüstriyelleşen ve giderek doğallıktan uzaklaşan üretim biçimleri, canlı toprakların, biyolojik çeşitliliğin ve lokal tohumların kaybına, arazinin terk edilmesine ve sosyo-ekonomik eşitsizliklerin artmasına niye oluyor. Agroekolojik uygulamalar biyoçeşitlilik kaybı, iklim krizi ve kırsal yoksullukla çabada tahliller öneriyor.
Buğday Derneği, klasik agroekoloji bilgisinin derlenmesi ve agroekolojinin yaygınlaşması için Akdeniz Agroekoloji Kervanı – MedCaravan projesini yürütüyor.
Birleşmiş Milletler’in Haziran 2022’de yayınladığı rapora gore küresel besin, güç ve finans sistemleri krizi Rusya-Ukrayna savaşıyla derinleşiyor. Dünyamızın besin, güç ve ekonomiyi de içine alan önemli bir krizin eşiğinde olduğuna dikkat çeken rapor, 94 ülkede 1,6 milyar kişinin artan besin ve petrol fiyatlarıyla başa çıkmakta kuvvetlik çektiğini belirtiyor. Savaş ve iklim değişiklikleri bu krizin sorumlusu üzere gösteriliyor olsa da asıl sorumlular, üretim ve tüketim biçimlerimiz ile adaletsiz dağıtım ve erişime niye olan yanlış siyasetler.
Dünyada her yıl 12 milyon hektar tarım toprağı bozuluma uğruyor. Birebir biçimde tarım topraklarının %23’ü verimliliğini kaybetmiş durumda. Mevcut siyasetler ve formüller krizi çözmek yerine derinleştiriyor.
Üretim ve tüketim formlarımızı ve besin politikalarımızı bir an evvel dönüştürmemiz kural. Bunun için evvel soframıza gelen besin ile kurduğumuz bağlantıya bir daha bakmamız ve besinin nakdî, toplumsal, ekolojik maliyetlerini masaya yatırmamız, besine erişimi güçleştiren niçinlerin yalnızca savaşlar ve iktisat olmadığı gerçeğiyle yüzleşmemiz gerekiyor.
Toprak verimliliği azalıyor
Dünya Toprak Kaynaklarının Durumu (SWSR) raporu ve başka çalışmalar, dünya genelindeki tüm toprakların yaklaşık %33’ünün, sürdürülemez idare uygulamalarına bağlı olarak yüksek derecede bozulduğunu gösteriyor. Toprağın, karbonu, besin hususlarını, suyu saklama ve devridaim yeteneği de değerli ölçüde azalıyor.
Tarımsal üretimde kullanılan pestisitler (tarım zehirleri) toprağa önemli ziyanlar veriyor, topraktaki mikroorganizmaları öldürüyor. BM raporları, pestisit kullanması bu ölçüde devam ederse toprağın 60 yıl içerisinde büsbütün yok olacağını kaydediyor. Toprağın ziyan görmesi ya da yok olması çeşitli hastalıkların artmasına, global ısınmaya, çölleşmeye, erozyona ve sellere niye oluyor.
bu biçimdesine yaygın halde kullanılmalarına karşın, pestisitler geçtiğimiz 40 yıl boyunca eser kayıplarında rastgele bir azalma sağlamadı. Pestisitlerin tesiri vakit ortasında gelişen direnç niçiniyle de önemli oranda azaldı.
Su kaynakları talebi nüfustan süratli artıyor
Son yüzyıl ortasında dünya nüfusu üç kat büyürken su kaynaklarına olan talep yedi kat arttı. Sentetik azot ve fosfor içerikli gübreler, petrol bazlı agrokimyasallar ve fosil yakıt üzere girdilere dayalı daha “kaynak yoğun” tarım uygulamaları her yıl Zimbabwe büyüklüğünde bir alanın bozulmasına niye oluyor ve dünyadaki su tüketiminin neredeyse %70’inden sorumlu. Tatlı su kaynaklarının yaklaşık %70’i tarımda kullanılıyor.
Artan nüfusun yanı sıra gelir ve tüketim seviyesinin yükselmesi ve besin mamüllerine yönelik taleplerin artması da su kaynakları üzerinde ek baskı yaratıyor. Uzmanlara nazaran bu talep artışını karşılayabilmek için, ziraî sulamada kullanılan su ölçüsünün 2050 yılına kadar iki katına çıkması gerekebilir.
Krizlerin tahlili için agroekoloji
Endüstriyel tarım üretim hallerinin niye olduğu tüm meseleler göz önüne alındığında agroekoloji, etrafın ve toplumsal dengelerin korunmasına dayanan sürdürülebilir bir tarım modeli olarak ortaya çıkıyor. Agroekoloji, toksik pestisitlere direkt maruz kalmayı engellediği üzere hava, toprak, yüzey suyu ve yeraltı suyu kalitesini güzelleştirmekte faydalı oluyor. Daha az enerji-yoğun olan agroekoloji, sera gazı emisyonlarını azaltan ve karbon yakalayan sistemler yardımıyla, iklim değişikliğinin tesirlerinden korunmaya da yardımcı oluyor. Agroekoloji uygulamaları organik uygulamalara benzeri olarak doğal süreçleri taklit etmeyi deniyor, sentetik spreyler ve başka girdilerden fazla sağlıklı toprak biyolojisine ve etrafa güveniyor.
Rodale Enstitüsü’nün, 30 yıl boyunca ekolojik ve konvansiyonel tarımı karşılaştırdığı araştırmaları, ekolojik çiftçiliğin bizi artık ve gelecekte besleme muvaffakiyetini kanıtlıyor. Araştırma raporu şu sonuçlara dikkat çekiyor: ‘‘Ekolojik rekolte, konvansiyonel rekolte ile başa baştır. Ekolojik tarım, kuraklık senelerında konvansiyonel tarımdan daha başarılıdır. Ekolojik çiftçilik sistemleri, topraktaki ekolojik maddeyi tüketmek yerine tazeler, bu niçinle daha sürdürülebilir bir sistemdir. Ekolojik çiftçilik, %45 daha az güç tüketir ve daha verimlidir. Konvansiyonel sistemler %40 daha fazla sera gazı salar. Ekolojik çiftçilik sistemleri konvansiyonelden daha kârlıdır.’’
AB tarafınca gerçekleştirilen ve kısa vakit evvel tamamlanan dört yıllık bir araştırma, ekolojik meyve ve sebzelerin en az %40 daha fazla antioksidan ve daha yüksek düzeyde demir, çinko üzere faydalı mineraller içerdiğini ortaya koyuyor. Bu kararın kaynağında doğal döngülere hürmet var: Ekolojik üretimde yetiştirilen eserler daha az “zorlanıyor”, yani büyümeleri ekseriyetle daha yavaş oluyor, bu biçimdece organizmalar bileşimlerini sentezlemeye vakit bulabiliyor.
Küresel iklim krizi niçiniyle, Akdeniz havzasında sürdürülebilir uygulamalara ve topluluklara geçişin kıymeti giderek daha besbelli hale geliyor.
Akdeniz Agroekoloji Kervanı – MedCaravan Projesi
Geleneksel agroekoloji bilgisinin derlenmesi ve agroekolojinin yaygınlaşması hedefiyle Buğday Derneği tarafınca yürütülen “Akdeniz Agroekoloji Kervanı – MedCaravan” projesi 2020’de başladı ve 2023 sonuna kadar devam edecek. Avrupa Birliği tarafınca Erasmus+ Programı kapsamında desteklenen MedCaravan projesi, yerelde ve kırsaldaki agroekoloji bilgi ve uygulamalarını toplayarak, derlenen bilgi ve tecrübeleri, eğitim gereçleri ve çevrimiçi bir platformla daha yaygın halde paylaşmayı hedefliyor.
Proje ortakları, proje çerçevesinde ortak bir agroekoloji tarifi geliştirdiler ve projenin ortak vizyonu ile prensiplerini belirlediler. Proje kapsamında kırsaldan agroekoloji bilgisinin derlenmesi için bir metodoloji geliştirildi. Derleme metodolojisi Mart 2022’de tüm proje ortaklarına aktarıldı ve bilgi toplama faaliyetlerinin geliştirilmesi hedefiyle her ülkeden derleyicilerin iştirakiyle bir eğitim yapıldı. Akabinde Mayıs 2022’de, her ortak ülkede bilgi derleme aktifliği gerçekleştirildi. Türkiye’deki aktiflik İzmir’deki besin toplulukları ile yapıldı. Eylül 2022’de İzmir Karaburun’da “Agroekolojiye Giriş Kampı” ve Ekim 2022’de İtalya’da agroekoloji konusunda eğitmen eğitimi gerçekleştirildi.
Bugünlerde proje takımı agroekoloji bilgisi derleme metodolojisi ile agroekoloji eğitim malzemelerini yayına hazırlıyor. Tüm gereçler hem Türkçe olarak tıpkı vakitte “Agroekoloji için Lokal Dayanışma Ortaklıkları” ağı Urgenci’nin bu proje için tasarlanan çevrimiçi platformu Uzaktan Eğitim Merkezi’nde (hub.urgenci.net/) yayımlanacak. Ayrıyeten önümüzdeki günlerde yayımlanmak üzere birfazlaca farklı mevzuda webinar ve podcastler hazırlanıyor ve proje sonunda tüm proje çıktılarını tanıtan bir toplantı yapılması planlanıyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
Buğday Derneği, klasik agroekoloji bilgisinin derlenmesi ve agroekolojinin yaygınlaşması için Akdeniz Agroekoloji Kervanı – MedCaravan projesini yürütüyor.
Birleşmiş Milletler’in Haziran 2022’de yayınladığı rapora gore küresel besin, güç ve finans sistemleri krizi Rusya-Ukrayna savaşıyla derinleşiyor. Dünyamızın besin, güç ve ekonomiyi de içine alan önemli bir krizin eşiğinde olduğuna dikkat çeken rapor, 94 ülkede 1,6 milyar kişinin artan besin ve petrol fiyatlarıyla başa çıkmakta kuvvetlik çektiğini belirtiyor. Savaş ve iklim değişiklikleri bu krizin sorumlusu üzere gösteriliyor olsa da asıl sorumlular, üretim ve tüketim biçimlerimiz ile adaletsiz dağıtım ve erişime niye olan yanlış siyasetler.
Dünyada her yıl 12 milyon hektar tarım toprağı bozuluma uğruyor. Birebir biçimde tarım topraklarının %23’ü verimliliğini kaybetmiş durumda. Mevcut siyasetler ve formüller krizi çözmek yerine derinleştiriyor.
Üretim ve tüketim formlarımızı ve besin politikalarımızı bir an evvel dönüştürmemiz kural. Bunun için evvel soframıza gelen besin ile kurduğumuz bağlantıya bir daha bakmamız ve besinin nakdî, toplumsal, ekolojik maliyetlerini masaya yatırmamız, besine erişimi güçleştiren niçinlerin yalnızca savaşlar ve iktisat olmadığı gerçeğiyle yüzleşmemiz gerekiyor.
Toprak verimliliği azalıyor
Dünya Toprak Kaynaklarının Durumu (SWSR) raporu ve başka çalışmalar, dünya genelindeki tüm toprakların yaklaşık %33’ünün, sürdürülemez idare uygulamalarına bağlı olarak yüksek derecede bozulduğunu gösteriyor. Toprağın, karbonu, besin hususlarını, suyu saklama ve devridaim yeteneği de değerli ölçüde azalıyor.
Tarımsal üretimde kullanılan pestisitler (tarım zehirleri) toprağa önemli ziyanlar veriyor, topraktaki mikroorganizmaları öldürüyor. BM raporları, pestisit kullanması bu ölçüde devam ederse toprağın 60 yıl içerisinde büsbütün yok olacağını kaydediyor. Toprağın ziyan görmesi ya da yok olması çeşitli hastalıkların artmasına, global ısınmaya, çölleşmeye, erozyona ve sellere niye oluyor.
bu biçimdesine yaygın halde kullanılmalarına karşın, pestisitler geçtiğimiz 40 yıl boyunca eser kayıplarında rastgele bir azalma sağlamadı. Pestisitlerin tesiri vakit ortasında gelişen direnç niçiniyle de önemli oranda azaldı.
Su kaynakları talebi nüfustan süratli artıyor
Son yüzyıl ortasında dünya nüfusu üç kat büyürken su kaynaklarına olan talep yedi kat arttı. Sentetik azot ve fosfor içerikli gübreler, petrol bazlı agrokimyasallar ve fosil yakıt üzere girdilere dayalı daha “kaynak yoğun” tarım uygulamaları her yıl Zimbabwe büyüklüğünde bir alanın bozulmasına niye oluyor ve dünyadaki su tüketiminin neredeyse %70’inden sorumlu. Tatlı su kaynaklarının yaklaşık %70’i tarımda kullanılıyor.
Artan nüfusun yanı sıra gelir ve tüketim seviyesinin yükselmesi ve besin mamüllerine yönelik taleplerin artması da su kaynakları üzerinde ek baskı yaratıyor. Uzmanlara nazaran bu talep artışını karşılayabilmek için, ziraî sulamada kullanılan su ölçüsünün 2050 yılına kadar iki katına çıkması gerekebilir.
Krizlerin tahlili için agroekoloji
Endüstriyel tarım üretim hallerinin niye olduğu tüm meseleler göz önüne alındığında agroekoloji, etrafın ve toplumsal dengelerin korunmasına dayanan sürdürülebilir bir tarım modeli olarak ortaya çıkıyor. Agroekoloji, toksik pestisitlere direkt maruz kalmayı engellediği üzere hava, toprak, yüzey suyu ve yeraltı suyu kalitesini güzelleştirmekte faydalı oluyor. Daha az enerji-yoğun olan agroekoloji, sera gazı emisyonlarını azaltan ve karbon yakalayan sistemler yardımıyla, iklim değişikliğinin tesirlerinden korunmaya da yardımcı oluyor. Agroekoloji uygulamaları organik uygulamalara benzeri olarak doğal süreçleri taklit etmeyi deniyor, sentetik spreyler ve başka girdilerden fazla sağlıklı toprak biyolojisine ve etrafa güveniyor.
Rodale Enstitüsü’nün, 30 yıl boyunca ekolojik ve konvansiyonel tarımı karşılaştırdığı araştırmaları, ekolojik çiftçiliğin bizi artık ve gelecekte besleme muvaffakiyetini kanıtlıyor. Araştırma raporu şu sonuçlara dikkat çekiyor: ‘‘Ekolojik rekolte, konvansiyonel rekolte ile başa baştır. Ekolojik tarım, kuraklık senelerında konvansiyonel tarımdan daha başarılıdır. Ekolojik çiftçilik sistemleri, topraktaki ekolojik maddeyi tüketmek yerine tazeler, bu niçinle daha sürdürülebilir bir sistemdir. Ekolojik çiftçilik, %45 daha az güç tüketir ve daha verimlidir. Konvansiyonel sistemler %40 daha fazla sera gazı salar. Ekolojik çiftçilik sistemleri konvansiyonelden daha kârlıdır.’’
AB tarafınca gerçekleştirilen ve kısa vakit evvel tamamlanan dört yıllık bir araştırma, ekolojik meyve ve sebzelerin en az %40 daha fazla antioksidan ve daha yüksek düzeyde demir, çinko üzere faydalı mineraller içerdiğini ortaya koyuyor. Bu kararın kaynağında doğal döngülere hürmet var: Ekolojik üretimde yetiştirilen eserler daha az “zorlanıyor”, yani büyümeleri ekseriyetle daha yavaş oluyor, bu biçimdece organizmalar bileşimlerini sentezlemeye vakit bulabiliyor.
Küresel iklim krizi niçiniyle, Akdeniz havzasında sürdürülebilir uygulamalara ve topluluklara geçişin kıymeti giderek daha besbelli hale geliyor.
Akdeniz Agroekoloji Kervanı – MedCaravan Projesi
Geleneksel agroekoloji bilgisinin derlenmesi ve agroekolojinin yaygınlaşması hedefiyle Buğday Derneği tarafınca yürütülen “Akdeniz Agroekoloji Kervanı – MedCaravan” projesi 2020’de başladı ve 2023 sonuna kadar devam edecek. Avrupa Birliği tarafınca Erasmus+ Programı kapsamında desteklenen MedCaravan projesi, yerelde ve kırsaldaki agroekoloji bilgi ve uygulamalarını toplayarak, derlenen bilgi ve tecrübeleri, eğitim gereçleri ve çevrimiçi bir platformla daha yaygın halde paylaşmayı hedefliyor.
Proje ortakları, proje çerçevesinde ortak bir agroekoloji tarifi geliştirdiler ve projenin ortak vizyonu ile prensiplerini belirlediler. Proje kapsamında kırsaldan agroekoloji bilgisinin derlenmesi için bir metodoloji geliştirildi. Derleme metodolojisi Mart 2022’de tüm proje ortaklarına aktarıldı ve bilgi toplama faaliyetlerinin geliştirilmesi hedefiyle her ülkeden derleyicilerin iştirakiyle bir eğitim yapıldı. Akabinde Mayıs 2022’de, her ortak ülkede bilgi derleme aktifliği gerçekleştirildi. Türkiye’deki aktiflik İzmir’deki besin toplulukları ile yapıldı. Eylül 2022’de İzmir Karaburun’da “Agroekolojiye Giriş Kampı” ve Ekim 2022’de İtalya’da agroekoloji konusunda eğitmen eğitimi gerçekleştirildi.
Bugünlerde proje takımı agroekoloji bilgisi derleme metodolojisi ile agroekoloji eğitim malzemelerini yayına hazırlıyor. Tüm gereçler hem Türkçe olarak tıpkı vakitte “Agroekoloji için Lokal Dayanışma Ortaklıkları” ağı Urgenci’nin bu proje için tasarlanan çevrimiçi platformu Uzaktan Eğitim Merkezi’nde (hub.urgenci.net/) yayımlanacak. Ayrıyeten önümüzdeki günlerde yayımlanmak üzere birfazlaca farklı mevzuda webinar ve podcastler hazırlanıyor ve proje sonunda tüm proje çıktılarını tanıtan bir toplantı yapılması planlanıyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı