Her yıl yüzlerce kişi nefes borularına takılan cisim ve besinler niçiniyle ömrünü kaybediyor.
Boğulma durumuna karşı geliştiren Heimlich hareketi ise bu manada büyük ehemmiyet taşıyor.
Ankara Kent Hastanesi Acil Tıp Kliniği Eğitim Sorumlusu Prof. Dr. Hakan Oğuztürk, nefes borusunun yabancı bir cisimle tıkandığı durumlarda Heimlich manevrası tekniğiyle şahısların hayatının kurtarılabildiğine işaret etti.
Oğuztürk, okul ve restoran üzere yerlere bilgilendirici afişler asılması teklifinde bulundu.
Bebek ve çocuklarda sık görülüyor
AA muhabirine açıklama yapan Oğuztürk, nefes borusunun yiyecek yahut yabancı bir cismin kaçmasıyla tıkandığı hadiselerin her yaşta olabildiğini lakin sıklıkla bebek ve çocuklarda görüldüğünü söylemiş oldu.
Hayati risk taşıyor
Nefes borusu tıkanmalarının, bebeklerde sıklıkla küçük cisimleri ağza götürme eğilimi, yetişkinlerde ise süratli yemek yeme yahut yerken konuşma niçiniyle meydana geldiğini belirten Oğuztürk, bunun da hayati risk taşıdığına dikkati çekti.
Kısmi ve tam tıkanıklık olarak ikiye ayrılıyor
Oğuztürk, teneffüs yolundaki tıkanmaların “kısmi” ve “tam” olarak ikiye ayrılabileceğini lisana getirerek, “Kişi rahat konuşamıyor lakin sorununu sözlerle ifade etmeye ve öksürmeye çalışıyorsa şahısta kısmi tıkanıklık vardır. Şayet kişi konuşamıyor ve nefes alamıyorsa, kişinin rengi morarmaya yüz tutan bir surece girmişse ve kişinin boynunu elleriyle tuttuğu problemli bir müddetç var ise şahısta tam tıkanıklık durumu kelam konusudur.” bilgisini paylaştı.
Evvel vurmak, kurtarılamazsa Heimlich hareketi yapmak gerekiyor
Kısmi tıkanıklığı olan bireylerin süratle öksürmeye teşvik edilmesi gerektiğini anlatan Oğuztürk, şu tabirleri kullandı:
“Kişi öksürükle yabancı cismi atmayı başarabilir lakin bu cismi atamıyorsa şahısta tam tıkanıklık oluşabilir. O yüzden bireye süratlice müdahale edilmesi gerekir. Öncelikle kişinin sırtına, iki kürek kemiğinin ortasına beş defa elimizin ayasıyla süratli biçimde üst yanlışsız süpürme hareketiyle vurarak yabancı cismin çıkmasını sağlamamız gerekiyor. Şayet bununla yabancı cismi çıkarmayı başaramazsak Heimlich manevrasını yapmamız gerekir.”
Heimlich hareketi nasıl yapılmalı
Oğuztürk, yaklaşık 50 yıldır tüm dünyada uygulanan Heimlich manevrası yardımıyla bugüne kadar yüz binlerce insanın hayatının kurtulduğuna dikkati çekerek, uygulamayı şu biçimde anlattı:
“Heimlich manevrasını uygulamak için evvela kişinin gerisine geçiyoruz. Bir elimizi yumruk haline getiriyoruz ve bu elimizi kişinin göbek çukuru ile iman tahtası içindeki bölgenin orta noktasına yerleştiriyoruz. Öbür elimizle de yumruk yaptığımız elimizi kavrayıp üste ve içeriye gerçek baskı uygulayacak biçimde hareket yapıyoruz. Bu süreci de 5-6 sefer tekrar ediyoruz.”
“Tek başına olduğunda da uygulanabilir”
Kişinin nefes borusunun tıkandığı anda yanında ona yardım edecek öteki birinin bulunmayabileceğine işaret eden Oğuztürk, “Eğer tek başınaysanız ve soluk borunuza yemek ya da yabancı bir cisim kaçtıysa etrafınızdaki bir sandalyenin art tarafına geçip, sandalyenin sırtlık kısmını Heimlich manevrasının uygulanması gereken bölgeye bastırarak basınç uygulayabilir ve yabancı cismi atabilirsiniz.” diye konuştu.
Oğuztürk, Heimlich manevrasının her yaşlarındaki bireye uygulanabildiğini lisana getirerek, şunları kaydetti:
“Soluk yoluna yabancı cisim kaçan bir bebekse evvel bebeği kolumuzun üstüne yatırmalıyız ve ağzının ortasında yabancı cismin gözüküp gözükmediğini denetim etmeliyiz. Şayet gözüküyorsa serçe parmağımızla ağız ortasından onu çıkartabiliriz lakin gözükmüyorsa bebeği yüzüstü kolumuzun üstüne yatırarak evvela sırtına 5 kere hafifçeçe vuruyoruz. Şayet bu uygulamadan sonuç alamazsak bebeği Heimlich manevrası için kolumuzun üstüne sırtüstü yatırıyoruz. Heimlich uygulaması için göbek çukuru ile iman tahtası içindeki bölgeye iki parmağımızla içeri ve üst gerçek basınç uyguluyoruz.”
Prof. Dr. Oğuztürk, bu uygulamayla eş vakitli olarak profesyonel sıhhat takviyesi almak için 112 Acil Davet Merkezi’nin de aranması gerektiğini hatırlattı.
“Ne yapacağınızı bildiğinizde rahatlıkla hayat kurtarabilirsiniz”
Heimlich manevrasının hakikat halde öğrenilmesinin akabinde herkes tarafınca uygulanabileceğini vurgulayan Oğuztürk, şöyleki devam etti:
“Nefes borusunun tıkanması günlük hayatta her an karşımıza çıkabilecek bir sorun. Bu durumda ne yapacağınızı bildiğinizde nefes alamayan kişinin hayatını rahatlıkla kurtarabiliyorsunuz. Bu manada Heimlich manevrasının topluma lanse edilmesi gerekiyor. Bu yüzden toplu yiyip içilen restoran üzere yerlerin uygun alanlarına afişler asılarak yahut okullarda revir ve sınıfların bir köşesinde Heimlich manevrasının nasıl yapıldığını anlatan görseller konularak bireyler bilinçlendirilebilir. Halkın bu türlü bilinçlendirilmesi varsayım edemeyeceğimiz kadar faydalı olacaktır.”
Prof. Dr. Hakan Oğuztürk, nefes borusu tıkanmalarında acil müdahalenin 3-4 dakika ortasında yapılması gerektiğinin altını çizerek, “Tıkanmalarda, 3-4 dakika ortasında cisim çıkarılamazsa beyinsel kasvet yaşanan bir müddetç yahut mevt meydana gelebiliyor.” ihtarında bulundu.
Boğulma durumuna karşı geliştiren Heimlich hareketi ise bu manada büyük ehemmiyet taşıyor.
Ankara Kent Hastanesi Acil Tıp Kliniği Eğitim Sorumlusu Prof. Dr. Hakan Oğuztürk, nefes borusunun yabancı bir cisimle tıkandığı durumlarda Heimlich manevrası tekniğiyle şahısların hayatının kurtarılabildiğine işaret etti.
Oğuztürk, okul ve restoran üzere yerlere bilgilendirici afişler asılması teklifinde bulundu.
Bebek ve çocuklarda sık görülüyor
AA muhabirine açıklama yapan Oğuztürk, nefes borusunun yiyecek yahut yabancı bir cismin kaçmasıyla tıkandığı hadiselerin her yaşta olabildiğini lakin sıklıkla bebek ve çocuklarda görüldüğünü söylemiş oldu.
Hayati risk taşıyor
Nefes borusu tıkanmalarının, bebeklerde sıklıkla küçük cisimleri ağza götürme eğilimi, yetişkinlerde ise süratli yemek yeme yahut yerken konuşma niçiniyle meydana geldiğini belirten Oğuztürk, bunun da hayati risk taşıdığına dikkati çekti.
Kısmi ve tam tıkanıklık olarak ikiye ayrılıyor
Oğuztürk, teneffüs yolundaki tıkanmaların “kısmi” ve “tam” olarak ikiye ayrılabileceğini lisana getirerek, “Kişi rahat konuşamıyor lakin sorununu sözlerle ifade etmeye ve öksürmeye çalışıyorsa şahısta kısmi tıkanıklık vardır. Şayet kişi konuşamıyor ve nefes alamıyorsa, kişinin rengi morarmaya yüz tutan bir surece girmişse ve kişinin boynunu elleriyle tuttuğu problemli bir müddetç var ise şahısta tam tıkanıklık durumu kelam konusudur.” bilgisini paylaştı.
Evvel vurmak, kurtarılamazsa Heimlich hareketi yapmak gerekiyor
Kısmi tıkanıklığı olan bireylerin süratle öksürmeye teşvik edilmesi gerektiğini anlatan Oğuztürk, şu tabirleri kullandı:
“Kişi öksürükle yabancı cismi atmayı başarabilir lakin bu cismi atamıyorsa şahısta tam tıkanıklık oluşabilir. O yüzden bireye süratlice müdahale edilmesi gerekir. Öncelikle kişinin sırtına, iki kürek kemiğinin ortasına beş defa elimizin ayasıyla süratli biçimde üst yanlışsız süpürme hareketiyle vurarak yabancı cismin çıkmasını sağlamamız gerekiyor. Şayet bununla yabancı cismi çıkarmayı başaramazsak Heimlich manevrasını yapmamız gerekir.”
Heimlich hareketi nasıl yapılmalı
Oğuztürk, yaklaşık 50 yıldır tüm dünyada uygulanan Heimlich manevrası yardımıyla bugüne kadar yüz binlerce insanın hayatının kurtulduğuna dikkati çekerek, uygulamayı şu biçimde anlattı:
“Heimlich manevrasını uygulamak için evvela kişinin gerisine geçiyoruz. Bir elimizi yumruk haline getiriyoruz ve bu elimizi kişinin göbek çukuru ile iman tahtası içindeki bölgenin orta noktasına yerleştiriyoruz. Öbür elimizle de yumruk yaptığımız elimizi kavrayıp üste ve içeriye gerçek baskı uygulayacak biçimde hareket yapıyoruz. Bu süreci de 5-6 sefer tekrar ediyoruz.”
“Tek başına olduğunda da uygulanabilir”
Kişinin nefes borusunun tıkandığı anda yanında ona yardım edecek öteki birinin bulunmayabileceğine işaret eden Oğuztürk, “Eğer tek başınaysanız ve soluk borunuza yemek ya da yabancı bir cisim kaçtıysa etrafınızdaki bir sandalyenin art tarafına geçip, sandalyenin sırtlık kısmını Heimlich manevrasının uygulanması gereken bölgeye bastırarak basınç uygulayabilir ve yabancı cismi atabilirsiniz.” diye konuştu.
Oğuztürk, Heimlich manevrasının her yaşlarındaki bireye uygulanabildiğini lisana getirerek, şunları kaydetti:
“Soluk yoluna yabancı cisim kaçan bir bebekse evvel bebeği kolumuzun üstüne yatırmalıyız ve ağzının ortasında yabancı cismin gözüküp gözükmediğini denetim etmeliyiz. Şayet gözüküyorsa serçe parmağımızla ağız ortasından onu çıkartabiliriz lakin gözükmüyorsa bebeği yüzüstü kolumuzun üstüne yatırarak evvela sırtına 5 kere hafifçeçe vuruyoruz. Şayet bu uygulamadan sonuç alamazsak bebeği Heimlich manevrası için kolumuzun üstüne sırtüstü yatırıyoruz. Heimlich uygulaması için göbek çukuru ile iman tahtası içindeki bölgeye iki parmağımızla içeri ve üst gerçek basınç uyguluyoruz.”
Prof. Dr. Oğuztürk, bu uygulamayla eş vakitli olarak profesyonel sıhhat takviyesi almak için 112 Acil Davet Merkezi’nin de aranması gerektiğini hatırlattı.
“Ne yapacağınızı bildiğinizde rahatlıkla hayat kurtarabilirsiniz”
Heimlich manevrasının hakikat halde öğrenilmesinin akabinde herkes tarafınca uygulanabileceğini vurgulayan Oğuztürk, şöyleki devam etti:
“Nefes borusunun tıkanması günlük hayatta her an karşımıza çıkabilecek bir sorun. Bu durumda ne yapacağınızı bildiğinizde nefes alamayan kişinin hayatını rahatlıkla kurtarabiliyorsunuz. Bu manada Heimlich manevrasının topluma lanse edilmesi gerekiyor. Bu yüzden toplu yiyip içilen restoran üzere yerlerin uygun alanlarına afişler asılarak yahut okullarda revir ve sınıfların bir köşesinde Heimlich manevrasının nasıl yapıldığını anlatan görseller konularak bireyler bilinçlendirilebilir. Halkın bu türlü bilinçlendirilmesi varsayım edemeyeceğimiz kadar faydalı olacaktır.”
Prof. Dr. Hakan Oğuztürk, nefes borusu tıkanmalarında acil müdahalenin 3-4 dakika ortasında yapılması gerektiğinin altını çizerek, “Tıkanmalarda, 3-4 dakika ortasında cisim çıkarılamazsa beyinsel kasvet yaşanan bir müddetç yahut mevt meydana gelebiliyor.” ihtarında bulundu.