Uzmanlar, ‘gizli takip’ e karşı uyarıyor!
yaşamımızın artık ayrılmaz bir kesimi olan toplumsal medya, insanların gündelik yaşantısında her anını paylaştığı bir mecra haline geldi. Uzmanlar, bu durumun mahremiyet sıkıntısıyla birlikte bilinçsiz kullanımdan doğan “stalking” olarak isimlendirilen ve “gizli takip” manasına gelen yeni kuşak kişilik hak ihlallerini gündeme getirdiğine dikkat çekiyor. Çocuklarla ilgili paylaşımlarda bilhassa dikkatli olunması davetinde bulunan Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, şuurlu medya okuryazarlığının kıymetinin ise altını çiziyor.
Üsküdar Üniversitesi Bağlantı Fakültesi Yeni Medya ve Gazetecilik Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, ömrümüzün kıymetli bir modülü haline gelen toplumsal medyadaki hak ihlallerine ait değerlendirmede bulundu. Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, toplumsal medyada insanların her anını paylaşmasının, “stalking” olarak isimlendirilen ve bilinmeyen takip manasına gelen yeni kuşak kişilik hak ihlallerini de gündeme getirdiğini söylemiş oldu.
Huzur bozmak için de stalking yapılabiliyor
Sosyal medya kullanıcıları içinde çoğunlukla kullanılan “stalk” teriminin, bir kişinin diğer bir kişiyi toplumsal medya hesaplarında araştırması, gözetlemesi ve paylaşımlarını incelemesi manasına geldiğini tabir eden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “Kimileri tarafınca temiz bir davranış olarak algılansa da toplumsal medyada huzur bozucu faaliyetler yürütme emeliyle da stalking yapılabiliyor ve tehlikenin boyutları daha da artıyor.” dedi.
Gizlice izleme çeşitli cürümler oluşturabilir
Sosyal medyanın insanların gündelik yaşantısında her anını paylaştığı bir mecra haline geldiğini kaydeden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “Gidilen yerler, yıl dönümleri, kutlamalar, yemekler, etkinlikler toplumsal medyada günlük yaşantıda olan her şey an ve an paylaşılıyor. Mahremiyet sıkıntısıyla birlikte bilinçsiz kullanımdan doğan dijital ısrarlı takip manasına gelen ‘Stalking’ üzere kişilik hak ihlalleri gündeme geliyor. Stalking (gizlice izleme) fiilinin toplumsal medya üzerinde çeşitli hataları oluşturma ihtimali kelam konusu olduğundan dikkat edilmelidir.” ihtarında bulundu.
Stalking mağduriyeti kişinin ömrünü etkiliyor
Stalking yani bâtın izlemenin, toplumsal medyada kişilik hak ihlali olarak ele alınabilecek bir bahis olduğuna dikkat çeken Ünal, “Avrupa Birliği üyesi ülkelerinin birçoklarının mevzuatında “stalking” sözü yer alıyor. Bir kişinin stalking mağduru olması için günlük işlerini yerine getirmede önemli kuvvetlik çekmesi, iş yerinde verimliliğinin düşmesi, bedensel yahut ruhsal sıhhatinin bozulması, toplumsal alışkanlıklarının değişmesi ya da askıya alınması, ek güvenlik tedbirleri almak zorunda kalması, çocuklarını okuldan kendisi almak yerine aile fertlerinden birilerini yollaması üzere durumların gerçekleşmesi gerekiyor.” dedi.
Bazı ülkelerde cezai yaptırımlar uygulanabiliyor
Kişinin paylaşımlarının görünürlük ayarını “herkes” olarak ayarladığında, daha geniş kitleler tarafınca izlenebildiğini kaydeden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “bu biçimdece son görülme vakti, çevrimiçi olduğu saat aralıkları, toplam çevrimiçi olduğu süreyi (günlük), durum iletisini, profil fotoğrafı geçmişi üzere bir epeyce bilgisi öbürleri tarafınca takip edilebiliyor. Bâtın takibin bir kişi tarafınca ağır bir biçimde yapılmasıyla saplantı üzere sakıncalı durumlar da oluşabilmektedir. Şuurlu olmayan kullanım formülleri ile daha fazla gündeme gelen stalk (gizli takip) davranışının cezai yaptırımları tartışma konusudur.” dedi.
Almanya’da 3 yıla kadar mahpus cezası verilebiliyor
Almanya’da Alman Ceza Kanununun 238. hususuna nazaran stalking’in hata olduğunu söz eden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “2017’den bu yana cürüm olarak yer almaktadır ve cezai yaptırımları kelam konusudur. Bir insanı takip eden, gözetleyen, telefon yahut diğer yollarla ısrarcı bir biçimde onunla temas kurmak isteyen, taciz ettiği kişinin hayatını kıymetli ölçüde kısıtlayan ve ziyan veren tacizci kişi, Ceza Yasası’nın 238. hususuna nazaran para cezasına yahut 3 yıla kadar mahpus cezasına, ağır cürüm teşkil edecek durumlarda ise beş yıla kadar mahpus cezasına çarptırılmaktadır.” dedi.
İngiltere’de para ya da mahpus cezası veriliyor
İngiltere’de de yalnızca ısrarlı takip olaylarında uygulanabilen iki başka durumun, 2012’de yürürlüğe giren Özgürlüklere Karşı Korunma Kanununun 11. unsurunda cürüm olarak tanımlandığını ve cezai yaptırımlara tabi tutulduğunu söz eden Ünal, “Buna göre, şiddete uğrama konusunda önemli bir endişeye ya da tasaya yol açan ısrarlı takip halleri durumunda, failin 5 bin İngiliz sterlini isimli para cezasına çarptırılabileceği bildirilmektedir. Ya da kimi durumlarda isimli para cezasına yahut altı aylık kısa müddetli mahpus cezasına ya da 5 yıllık mahpus cezasına ya da hem mahpus hem para cezasına çarptırılabileceği belirtilmektedir.” dedi.
Ülkemizde de önlemler uygulanıyor
Ülkemizde stalking yaptırımları incelendiğinde 20 Mart 2012’de yürürlüğe giren 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Bayana Yönelik Şiddet Kanununda yer aldığına dikkat çeken Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “Her ne kadar kanunun isminde aile ve bayan temel alınsa da ısrarlı takip (stalking) durumunda da kelam konusu kanun kararları uygulanabiliyor. Alınan karar doğrultusunda, stalking failinin, mağdurun bulunduğu konuta, okula, işyerine ya da mağdurun yakınlarına yaklaşmaması, mağduru bağlantı araçlarıyla rahatsız etmemesi üzere kimi önlemler uygulanabiliyor.” diye konuştu.
Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, kelamlarına şöyleki devam ett: “bir daha Türk Ceza Kanunu kapsamındaki özel hayata ve hayatın kapalı alanına karşı cürümler başlığı altında düzenlenen kabahatlerin oluşumuna niçiniyet verebilir. Örneğin, Türk Ceza Kanunun 132. Unsurunda haberleşmenin kapalılığını ihlal cürmü vardır. Şahıslar içindeki haberleşmenin içeriğini öteki tarafın isteği olmadan ifşa eden bireye cezai yaptırımlar uygulanmaktadır. Huzur bozucu faaliyetler yürütme amacıyla stalking yapılıyorsa, bununla ilgili de Türk Ceza Kanunu devreye girmektedir.”
Çocuklarla ilgili paylaşımlarda dikkatli olunmalı
Sosyal medya paylaşımları konusunda bilhassa ebeveynlerin dikkatli olması gerektiğini tabir eden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “Her ne kadar kişi istekli ifşa yoluyla birtakım ayrıntılarını paylaşsa da, makûs niyetli şahıslar tarafınca ele geçirilen ses, imaj, yazılı bilgi üzere malzemeler makûs emelli kullanılabiliyor. Bilhassa, ebeveynleri tarafınca paylaşılan çocuklara ilişkin bilgiler de makûs niyetli bireylerin eline geçebiliyor ve dijital zorbalığa davetiye çıkartılıyor. Sharenting (İngilizce Parenting ile Share sözlerinden türetilmiş) olarak isimlendirilen, ebeveynlerin çocuklarını çeşitli yollarla toplumsal medyada paylaşmasını husus alan kavram da daha fazlaca çocuk hakları ihlalini husus alıyor. Dünyanın her yerinde ebeveynliğin sevinçlerini, zorluklarını paylaşmak ve hayatlarını belgelemek toplumsal bir norm haline gelmiş olsa da ebeveynlerin çocuklarının fotoğraflarını paylaşırken bir epey mevzuyu düşünmesi gerekiyor.” ikazında bulundu.
Çocuğun fotoğrafları ve şahsi ayrıntıları paylaşılmamalı!
Çocuğa ilişkin fotoğrafların diğerleri tarafınca berbat niyetli olarak kullanılabileceğini belirten Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “aynı vakitte, pedofilinin günümüzde pek yaygın olduğu düşünülmelidir. Çocuğun çıplak, bezli ya da kısmen giyinmiş biçimde paylaşılan fotoğraflarının pedofili sitelerine koyulma ihtimali olabilmektedir. bir daha paylaşımlarla birlikte, çocuğun isminin ve soyadının tam olarak verilmesi, doğum tarihi üzere ayrıntıların paylaşılması üzere durumlarda, çocukların kimliklerinin çalınması riski vardır. Ek olarak, paylaşımlarda pozisyon etiketlenmesi, çocuğun gittiği kreş ya da okul hakkında ayrıntıların internet ortamında verilmesi makus niyetli bireyler açısından çocuğun kaçırılmasında ya da istismar edilmesine niçiniyet verebilir.” dedi.
Sanal dünyadaki tehlikeler göz gerisi edilmemeli!
Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, şuurlu medya okuryazarlığının değerine dikkat çekerek kelamlarını şu biçimde tamamladı: “Ebeveynler, çocuklarına tanımadığı bireylerle konuşmaması gerektiğini, meskende yalnızlarsa gelen şahsa kapıyı açmamalarını, telefonda bilmediği şahıslara bilgi vermemeleri gerektiğini öğretirken, sanal dünyada bu ihtarlara kulak vermeyi gerek kendileri gerek çocukları açısından göz gerisi edebiliyor. Kendilerinin, çocuklarının, eşlerinin ayrıntılarını, görsel fotoğraf ve görüntülerini çoğunlukla paylaşabiliyor ve tehlikeye davetiye çıkıyor. Tehlikenin yanında kişilik hak ihlalleri de bu rahatlıktan nasibini alıyor. Sonuç olarak, toplumsal medya kullanması ile ilgili olarak mahremiyet ve kişilik haklarına yönelik toplumsal kanaatin oluşmasına muhtaçlık bulunuyor.”
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
yaşamımızın artık ayrılmaz bir kesimi olan toplumsal medya, insanların gündelik yaşantısında her anını paylaştığı bir mecra haline geldi. Uzmanlar, bu durumun mahremiyet sıkıntısıyla birlikte bilinçsiz kullanımdan doğan “stalking” olarak isimlendirilen ve “gizli takip” manasına gelen yeni kuşak kişilik hak ihlallerini gündeme getirdiğine dikkat çekiyor. Çocuklarla ilgili paylaşımlarda bilhassa dikkatli olunması davetinde bulunan Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, şuurlu medya okuryazarlığının kıymetinin ise altını çiziyor.
Üsküdar Üniversitesi Bağlantı Fakültesi Yeni Medya ve Gazetecilik Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, ömrümüzün kıymetli bir modülü haline gelen toplumsal medyadaki hak ihlallerine ait değerlendirmede bulundu. Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, toplumsal medyada insanların her anını paylaşmasının, “stalking” olarak isimlendirilen ve bilinmeyen takip manasına gelen yeni kuşak kişilik hak ihlallerini de gündeme getirdiğini söylemiş oldu.
Huzur bozmak için de stalking yapılabiliyor
Sosyal medya kullanıcıları içinde çoğunlukla kullanılan “stalk” teriminin, bir kişinin diğer bir kişiyi toplumsal medya hesaplarında araştırması, gözetlemesi ve paylaşımlarını incelemesi manasına geldiğini tabir eden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “Kimileri tarafınca temiz bir davranış olarak algılansa da toplumsal medyada huzur bozucu faaliyetler yürütme emeliyle da stalking yapılabiliyor ve tehlikenin boyutları daha da artıyor.” dedi.
Gizlice izleme çeşitli cürümler oluşturabilir
Sosyal medyanın insanların gündelik yaşantısında her anını paylaştığı bir mecra haline geldiğini kaydeden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “Gidilen yerler, yıl dönümleri, kutlamalar, yemekler, etkinlikler toplumsal medyada günlük yaşantıda olan her şey an ve an paylaşılıyor. Mahremiyet sıkıntısıyla birlikte bilinçsiz kullanımdan doğan dijital ısrarlı takip manasına gelen ‘Stalking’ üzere kişilik hak ihlalleri gündeme geliyor. Stalking (gizlice izleme) fiilinin toplumsal medya üzerinde çeşitli hataları oluşturma ihtimali kelam konusu olduğundan dikkat edilmelidir.” ihtarında bulundu.
Stalking mağduriyeti kişinin ömrünü etkiliyor
Stalking yani bâtın izlemenin, toplumsal medyada kişilik hak ihlali olarak ele alınabilecek bir bahis olduğuna dikkat çeken Ünal, “Avrupa Birliği üyesi ülkelerinin birçoklarının mevzuatında “stalking” sözü yer alıyor. Bir kişinin stalking mağduru olması için günlük işlerini yerine getirmede önemli kuvvetlik çekmesi, iş yerinde verimliliğinin düşmesi, bedensel yahut ruhsal sıhhatinin bozulması, toplumsal alışkanlıklarının değişmesi ya da askıya alınması, ek güvenlik tedbirleri almak zorunda kalması, çocuklarını okuldan kendisi almak yerine aile fertlerinden birilerini yollaması üzere durumların gerçekleşmesi gerekiyor.” dedi.
Bazı ülkelerde cezai yaptırımlar uygulanabiliyor
Kişinin paylaşımlarının görünürlük ayarını “herkes” olarak ayarladığında, daha geniş kitleler tarafınca izlenebildiğini kaydeden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “bu biçimdece son görülme vakti, çevrimiçi olduğu saat aralıkları, toplam çevrimiçi olduğu süreyi (günlük), durum iletisini, profil fotoğrafı geçmişi üzere bir epeyce bilgisi öbürleri tarafınca takip edilebiliyor. Bâtın takibin bir kişi tarafınca ağır bir biçimde yapılmasıyla saplantı üzere sakıncalı durumlar da oluşabilmektedir. Şuurlu olmayan kullanım formülleri ile daha fazla gündeme gelen stalk (gizli takip) davranışının cezai yaptırımları tartışma konusudur.” dedi.
Almanya’da 3 yıla kadar mahpus cezası verilebiliyor
Almanya’da Alman Ceza Kanununun 238. hususuna nazaran stalking’in hata olduğunu söz eden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “2017’den bu yana cürüm olarak yer almaktadır ve cezai yaptırımları kelam konusudur. Bir insanı takip eden, gözetleyen, telefon yahut diğer yollarla ısrarcı bir biçimde onunla temas kurmak isteyen, taciz ettiği kişinin hayatını kıymetli ölçüde kısıtlayan ve ziyan veren tacizci kişi, Ceza Yasası’nın 238. hususuna nazaran para cezasına yahut 3 yıla kadar mahpus cezasına, ağır cürüm teşkil edecek durumlarda ise beş yıla kadar mahpus cezasına çarptırılmaktadır.” dedi.
İngiltere’de para ya da mahpus cezası veriliyor
İngiltere’de de yalnızca ısrarlı takip olaylarında uygulanabilen iki başka durumun, 2012’de yürürlüğe giren Özgürlüklere Karşı Korunma Kanununun 11. unsurunda cürüm olarak tanımlandığını ve cezai yaptırımlara tabi tutulduğunu söz eden Ünal, “Buna göre, şiddete uğrama konusunda önemli bir endişeye ya da tasaya yol açan ısrarlı takip halleri durumunda, failin 5 bin İngiliz sterlini isimli para cezasına çarptırılabileceği bildirilmektedir. Ya da kimi durumlarda isimli para cezasına yahut altı aylık kısa müddetli mahpus cezasına ya da 5 yıllık mahpus cezasına ya da hem mahpus hem para cezasına çarptırılabileceği belirtilmektedir.” dedi.
Ülkemizde de önlemler uygulanıyor
Ülkemizde stalking yaptırımları incelendiğinde 20 Mart 2012’de yürürlüğe giren 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Bayana Yönelik Şiddet Kanununda yer aldığına dikkat çeken Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “Her ne kadar kanunun isminde aile ve bayan temel alınsa da ısrarlı takip (stalking) durumunda da kelam konusu kanun kararları uygulanabiliyor. Alınan karar doğrultusunda, stalking failinin, mağdurun bulunduğu konuta, okula, işyerine ya da mağdurun yakınlarına yaklaşmaması, mağduru bağlantı araçlarıyla rahatsız etmemesi üzere kimi önlemler uygulanabiliyor.” diye konuştu.
Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, kelamlarına şöyleki devam ett: “bir daha Türk Ceza Kanunu kapsamındaki özel hayata ve hayatın kapalı alanına karşı cürümler başlığı altında düzenlenen kabahatlerin oluşumuna niçiniyet verebilir. Örneğin, Türk Ceza Kanunun 132. Unsurunda haberleşmenin kapalılığını ihlal cürmü vardır. Şahıslar içindeki haberleşmenin içeriğini öteki tarafın isteği olmadan ifşa eden bireye cezai yaptırımlar uygulanmaktadır. Huzur bozucu faaliyetler yürütme amacıyla stalking yapılıyorsa, bununla ilgili de Türk Ceza Kanunu devreye girmektedir.”
Çocuklarla ilgili paylaşımlarda dikkatli olunmalı
Sosyal medya paylaşımları konusunda bilhassa ebeveynlerin dikkatli olması gerektiğini tabir eden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “Her ne kadar kişi istekli ifşa yoluyla birtakım ayrıntılarını paylaşsa da, makûs niyetli şahıslar tarafınca ele geçirilen ses, imaj, yazılı bilgi üzere malzemeler makûs emelli kullanılabiliyor. Bilhassa, ebeveynleri tarafınca paylaşılan çocuklara ilişkin bilgiler de makûs niyetli bireylerin eline geçebiliyor ve dijital zorbalığa davetiye çıkartılıyor. Sharenting (İngilizce Parenting ile Share sözlerinden türetilmiş) olarak isimlendirilen, ebeveynlerin çocuklarını çeşitli yollarla toplumsal medyada paylaşmasını husus alan kavram da daha fazlaca çocuk hakları ihlalini husus alıyor. Dünyanın her yerinde ebeveynliğin sevinçlerini, zorluklarını paylaşmak ve hayatlarını belgelemek toplumsal bir norm haline gelmiş olsa da ebeveynlerin çocuklarının fotoğraflarını paylaşırken bir epey mevzuyu düşünmesi gerekiyor.” ikazında bulundu.
Çocuğun fotoğrafları ve şahsi ayrıntıları paylaşılmamalı!
Çocuğa ilişkin fotoğrafların diğerleri tarafınca berbat niyetli olarak kullanılabileceğini belirten Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “aynı vakitte, pedofilinin günümüzde pek yaygın olduğu düşünülmelidir. Çocuğun çıplak, bezli ya da kısmen giyinmiş biçimde paylaşılan fotoğraflarının pedofili sitelerine koyulma ihtimali olabilmektedir. bir daha paylaşımlarla birlikte, çocuğun isminin ve soyadının tam olarak verilmesi, doğum tarihi üzere ayrıntıların paylaşılması üzere durumlarda, çocukların kimliklerinin çalınması riski vardır. Ek olarak, paylaşımlarda pozisyon etiketlenmesi, çocuğun gittiği kreş ya da okul hakkında ayrıntıların internet ortamında verilmesi makus niyetli bireyler açısından çocuğun kaçırılmasında ya da istismar edilmesine niçiniyet verebilir.” dedi.
Sanal dünyadaki tehlikeler göz gerisi edilmemeli!
Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, şuurlu medya okuryazarlığının değerine dikkat çekerek kelamlarını şu biçimde tamamladı: “Ebeveynler, çocuklarına tanımadığı bireylerle konuşmaması gerektiğini, meskende yalnızlarsa gelen şahsa kapıyı açmamalarını, telefonda bilmediği şahıslara bilgi vermemeleri gerektiğini öğretirken, sanal dünyada bu ihtarlara kulak vermeyi gerek kendileri gerek çocukları açısından göz gerisi edebiliyor. Kendilerinin, çocuklarının, eşlerinin ayrıntılarını, görsel fotoğraf ve görüntülerini çoğunlukla paylaşabiliyor ve tehlikeye davetiye çıkıyor. Tehlikenin yanında kişilik hak ihlalleri de bu rahatlıktan nasibini alıyor. Sonuç olarak, toplumsal medya kullanması ile ilgili olarak mahremiyet ve kişilik haklarına yönelik toplumsal kanaatin oluşmasına muhtaçlık bulunuyor.”
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı