Çocuklar yaklaşık iki yıldır dünyayı tesiri altına alan covid-19 pandemisi ve geniş kapsamlı tesirleri niçiniyle ruhsal olarak gereğince etkilenmiş durumdalar. Sıhhatleri ve sevdiklerinin can güvenlikleri hakkında tasa psikolojisi geliştirmelerine niye olan, yer yer özgürlüklerini kısıtlayan tüm bu yıkıcı sürece artık birde kelamlı, yazılı, dijital basında maruz kaldıkları savaş haberleri eklendi.
Rusya nın Ukrayna’yı işgali gündemimizde büyük bir yer tutarken çocuklarımızın bu süreçten habersiz kalması gelişen teknoloji ve haberleşme kolaylığınında tesiriyle neredeyse imkansız hale geldi. Pekala çocuklara savaşı onların his dünyalarını hasara uğratmadan anlatabilmenin yolları var mı? elbetki yanlışsız bir pedogojik yaklaşımla savaşı çocuklara izah etmek, sakinliklerini müdafaalarını sağlamak mümkün.
Ukrayna’da olanlar hem çocuklar birebir vakitte yetişkinler için korkutucu olabilir. Mevzuyu görmezden gelmek yahut kaçınmak, çocukların kendilerini kaybolmuş, yalnız ve daha hayli korkmuş hissetmelerine niye olurak sıhhatlerini ve iyiliklerini etkileyebilir. Olanları anlamalarına yardımcı olmak için çocuklarla açık ve dürüst konuşmalar yapmak epeyce kıymetlidir.
1.ÇOCUĞUN YAŞINI GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURUN
Bir çocuk 7-8 yaşın altındaysa, çocuk sormadıkça hiç bir şey söylememeniz fazlaca yanlışsız bir yaklaşım olacaktır. Bu yaş kümesi size savaşı anlamlandıramadığı için sorular yöneltirse -ki çocuklar bu kadar karmaşık problemleri çözemezler ve annelerinin ya da babalarının ölebileceğinden endişelenmeye başlarlar- diyaloğu olabildiğince sıradan tutun. Çocuk 8-11 yaşlarındaysa, muhtemelen haberlerde yahut okulda neler olduğunu duyacaktır bu niçinle kendisi talep etmese dahi çocuğu aydınlatıcı bir konuşma yapmanız gerekli olacaktır.Yapacağınız konuşmada diyaloğu sıradan tutmak, kimin kiminle ve (temelde) niye savaştığını özetlemek gerekirse genel çizgileriyle belirtmek kâfi olacaktır.
Çocukların üstesinden gelemeyeceği yahut anlayamadığı hayli fazla bilgi vermek, fazla konuşmak çocuk için baş karıştırıcı olabilir. Çocuklara savaşın yaşadıkları kente yahut ülkeye gelmeyeceğine dair teminat verin zira çocuklar savaşın ortasında olanların hayatlarından öte ebeveynleri, yakın etrafları ve kendi hayatları hakkında kaygı ediyorlar bu mevzuda onları rahatlatmanız yararlarına olacaktır.Onlara savaşların uzun yıllardır yapıldığını söyleyin. Soru sorarlarsa, soruları cevaplayın lakin sıradan tutun. Unutmayın, karmaşık durumları yetişkinler üzere işleyemezler.Çocuklar gereğince büyükse (ergen-genç) ne olduğunu açıklayın. Siyasi detaylarla ilgileniyorlarsa, onlara söyleyin lakin zorlamayın yalın bir lisanı tercih edin. Sonuçta gençler daha fazlasını anlayabilseler de bir daha de endişeleniyorlar bunu göz önünde bulundurun. Yaşanan savaşın onları etkileyebilecek bir savaş olmadığının teminatını verin.
2.DUYGULARINA KIYMET VERİN VE ONAYLAYIN
Çocukların konuşmada desteklendiğini hissetmeleri değerlidir. Yargılanmış hissetmemeli yahut kaygıları reddedilmemelidir. Çocuklar kendilerini üzen şeyler hakkında açık ve dürüst bir konuşma yapma bahtına sahip olduklarında, bu bir rahatlama ve güvenlik duygusu yaratabilir.
Görsel basındaki savaş haberlerini elinizden geldiğince onlardan uzak tutun, çocuklar tekrar yeniden savaş sahneleri gördüklerinde yahut duyduklarında bu travmaya niye olabiliyor. Durumu zihinlerinde büyütebiliyorlar. Çocuklarınızın savaşla ilgili manzaraları izlemelerini çocuğa bilhassa yasaklamak da uygun bir yaklaşım değildir. Bu tavır mevzuyu epey daha fazla önemsemesine ve tasalarının artmasına yol açar. Yapılacak şey bu cins manzaralarla karşılaştığında çocuğun bu ayrıntıları hazmetmesine yardımcı olmak.
Çocuklara yaşanan durumun onların çözmeleri gereken bir sorun olmadığını izah edin. Oynamaktan, arkadaşlarını görmekten, onları memnun eden şeyleri yapmaktan suçluluk duymamalıdırlar. Sohbete yaklaşırken sakin olun. Çocuklar çoklukla ebeveynlerinin yahut onunla ilgilenenlerin hislerini kopyalarlar durum hakkında huzursuzsanız, muhtemelen çocuğunuz da huzursuz olacaktır.
4.TARAFSIZ BİR TAVIR SERGİLEYİN
Çocuklarla savaşla ilgili konuşurken savaşın insanlara getirdiği acılar ve aksiliklerin anlatılması gerekir. Savaşta taraf tutmadan, savaşanların tümünden acı, mevt ve yoksulluk getiren bir olgu olarak bahsetmek değerli. Savaşın bir kazananı olmadığı gerçeğinin altı çizilmeli. Haklı savaşlar bile sıkıntıları çözmek için uygun sistem olarak kabul edilemez.Savaşla kahramanlık kavramını bütünleştirmek yerine savaşların insanlığa getirdiği acıları öğretmek gerekir. Çocuğun başındaki savaş teriminin bu türlü oluşmasını sağlamak daha hakikat bir tavır olur.
5.ONLARA YARDIMLAŞMA FIRSATI TANIYIN
Yardım etmek isteyen çocukları destekleyin. Çatışmadan etkilenenlere yardım etme fırsatına sahip olan çocuklar, kendilerini tahlilin bir kesimi üzere hissedebilirler. Çocuklar bağış toplama aktiflikleri oluşturabilir, mahallî karar vericilere mektup gönderebilir yahut barış davetinde bulunan çizimler oluşturabilir. Bu hem onları ruhsal olarak rahatlatır hemde insanlığın vicdanına tatlı bir uyanış daveti niteliği taşır.
Gelişim süreçleri savaşın, bombaların, hengame ve kaosun, salgın hastalıkların gölgesinde leke almadan sapasağlam tamamlanmış gelecek kuşaklar temennisiyle…
Rusya nın Ukrayna’yı işgali gündemimizde büyük bir yer tutarken çocuklarımızın bu süreçten habersiz kalması gelişen teknoloji ve haberleşme kolaylığınında tesiriyle neredeyse imkansız hale geldi. Pekala çocuklara savaşı onların his dünyalarını hasara uğratmadan anlatabilmenin yolları var mı? elbetki yanlışsız bir pedogojik yaklaşımla savaşı çocuklara izah etmek, sakinliklerini müdafaalarını sağlamak mümkün.
Ukrayna’da olanlar hem çocuklar birebir vakitte yetişkinler için korkutucu olabilir. Mevzuyu görmezden gelmek yahut kaçınmak, çocukların kendilerini kaybolmuş, yalnız ve daha hayli korkmuş hissetmelerine niye olurak sıhhatlerini ve iyiliklerini etkileyebilir. Olanları anlamalarına yardımcı olmak için çocuklarla açık ve dürüst konuşmalar yapmak epeyce kıymetlidir.
1.ÇOCUĞUN YAŞINI GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURUN
Bir çocuk 7-8 yaşın altındaysa, çocuk sormadıkça hiç bir şey söylememeniz fazlaca yanlışsız bir yaklaşım olacaktır. Bu yaş kümesi size savaşı anlamlandıramadığı için sorular yöneltirse -ki çocuklar bu kadar karmaşık problemleri çözemezler ve annelerinin ya da babalarının ölebileceğinden endişelenmeye başlarlar- diyaloğu olabildiğince sıradan tutun. Çocuk 8-11 yaşlarındaysa, muhtemelen haberlerde yahut okulda neler olduğunu duyacaktır bu niçinle kendisi talep etmese dahi çocuğu aydınlatıcı bir konuşma yapmanız gerekli olacaktır.Yapacağınız konuşmada diyaloğu sıradan tutmak, kimin kiminle ve (temelde) niye savaştığını özetlemek gerekirse genel çizgileriyle belirtmek kâfi olacaktır.
Çocukların üstesinden gelemeyeceği yahut anlayamadığı hayli fazla bilgi vermek, fazla konuşmak çocuk için baş karıştırıcı olabilir. Çocuklara savaşın yaşadıkları kente yahut ülkeye gelmeyeceğine dair teminat verin zira çocuklar savaşın ortasında olanların hayatlarından öte ebeveynleri, yakın etrafları ve kendi hayatları hakkında kaygı ediyorlar bu mevzuda onları rahatlatmanız yararlarına olacaktır.Onlara savaşların uzun yıllardır yapıldığını söyleyin. Soru sorarlarsa, soruları cevaplayın lakin sıradan tutun. Unutmayın, karmaşık durumları yetişkinler üzere işleyemezler.Çocuklar gereğince büyükse (ergen-genç) ne olduğunu açıklayın. Siyasi detaylarla ilgileniyorlarsa, onlara söyleyin lakin zorlamayın yalın bir lisanı tercih edin. Sonuçta gençler daha fazlasını anlayabilseler de bir daha de endişeleniyorlar bunu göz önünde bulundurun. Yaşanan savaşın onları etkileyebilecek bir savaş olmadığının teminatını verin.
2.DUYGULARINA KIYMET VERİN VE ONAYLAYIN
Çocukların konuşmada desteklendiğini hissetmeleri değerlidir. Yargılanmış hissetmemeli yahut kaygıları reddedilmemelidir. Çocuklar kendilerini üzen şeyler hakkında açık ve dürüst bir konuşma yapma bahtına sahip olduklarında, bu bir rahatlama ve güvenlik duygusu yaratabilir.
Görsel basındaki savaş haberlerini elinizden geldiğince onlardan uzak tutun, çocuklar tekrar yeniden savaş sahneleri gördüklerinde yahut duyduklarında bu travmaya niye olabiliyor. Durumu zihinlerinde büyütebiliyorlar. Çocuklarınızın savaşla ilgili manzaraları izlemelerini çocuğa bilhassa yasaklamak da uygun bir yaklaşım değildir. Bu tavır mevzuyu epey daha fazla önemsemesine ve tasalarının artmasına yol açar. Yapılacak şey bu cins manzaralarla karşılaştığında çocuğun bu ayrıntıları hazmetmesine yardımcı olmak.
Çocuklara yaşanan durumun onların çözmeleri gereken bir sorun olmadığını izah edin. Oynamaktan, arkadaşlarını görmekten, onları memnun eden şeyleri yapmaktan suçluluk duymamalıdırlar. Sohbete yaklaşırken sakin olun. Çocuklar çoklukla ebeveynlerinin yahut onunla ilgilenenlerin hislerini kopyalarlar durum hakkında huzursuzsanız, muhtemelen çocuğunuz da huzursuz olacaktır.
4.TARAFSIZ BİR TAVIR SERGİLEYİN
Çocuklarla savaşla ilgili konuşurken savaşın insanlara getirdiği acılar ve aksiliklerin anlatılması gerekir. Savaşta taraf tutmadan, savaşanların tümünden acı, mevt ve yoksulluk getiren bir olgu olarak bahsetmek değerli. Savaşın bir kazananı olmadığı gerçeğinin altı çizilmeli. Haklı savaşlar bile sıkıntıları çözmek için uygun sistem olarak kabul edilemez.Savaşla kahramanlık kavramını bütünleştirmek yerine savaşların insanlığa getirdiği acıları öğretmek gerekir. Çocuğun başındaki savaş teriminin bu türlü oluşmasını sağlamak daha hakikat bir tavır olur.
5.ONLARA YARDIMLAŞMA FIRSATI TANIYIN
Yardım etmek isteyen çocukları destekleyin. Çatışmadan etkilenenlere yardım etme fırsatına sahip olan çocuklar, kendilerini tahlilin bir kesimi üzere hissedebilirler. Çocuklar bağış toplama aktiflikleri oluşturabilir, mahallî karar vericilere mektup gönderebilir yahut barış davetinde bulunan çizimler oluşturabilir. Bu hem onları ruhsal olarak rahatlatır hemde insanlığın vicdanına tatlı bir uyanış daveti niteliği taşır.
Gelişim süreçleri savaşın, bombaların, hengame ve kaosun, salgın hastalıkların gölgesinde leke almadan sapasağlam tamamlanmış gelecek kuşaklar temennisiyle…