Çilek, domates, mantar ve bakla…
Isınan havalarla birlikte tezgahlar da renklenmeye, bahar ve yaz ayları besinleriyle dolmaya başladı. Fakat kimi bireylerin bu zerzevat ve meyvelere karşı hassaslığı olabiliyor. Bu bahse dikkat çeken İstinye Üniversitesi (İSÜ) Beslenme ve Diyetetik Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aliye Özenoğlu, en epey hassaslık görülen besinlerin ise çilek, domates, mantar ve bakla olduğunu belirtiyor.
Yaza sayılı günler kaldı. Havalar yavaş yavaş ısınmaya başlamışken bahar ve yaz zerzevat meyveleri de tezgahlara gelmeye başladı. İstinye Üniversitesi (İSÜ) Beslenme ve Diyetetik Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aliye Özenoğlu, bahar/yaz zerzevat ve meyvelerine karşı kimi bireylerin hassaslık gösterebileceğine, bu niçinle bu yiyeceklere karşı dikkatli olmaları konusunda uyarıyor. Özenoğlu, en epeyce hassaslık görülen besinlerin ise çilek, domates, mantar ve bakla olduğuna dikkat çekiyor.
Duyarlılık çocukluktan itibaren görülüyor
Baklaya karşı birtakım bireylerin hassas olduğu biliniyor. Lakin bunun haricinde bir fazlaca zerzevat ve meyveye karşı hassaslık gösteren şahıslar de var. Prof. Dr. Özenoğlu, yaz devri besinlerinden en çok çilek, domates, mantar ve bakla hassaslığına rastlandığını belirtiyor. Zerzevat ve meyve duyarlılıklarının birinci sefer bebeklik ve çocukluk periyodunda ortaya çıktığını söyleyen Özenoğlu, şu biçimde devam ediyor: “Herhangi bir besine karşı hassaslık var ise kelam konusu besinle birinci kere karşılaşıldığında yani hayatın erken devirlerinde ortaya çıkar. hayatın erken periyotlarında bebeğin gelişimi çabucak hemen devam etmekte olduğu için birtakım besinlere karşı intolerans gösterebilir. Çilek, domates, süt, yumurta, fıstık, buğday unu üzere besinler bebeklik ve çocukluk devrinde en sık rastlanılan besin duyarlılıklarıdır. Bu besin duyarlılıklarından kimileri bebeğin büyüme sürecinde gelişmeninin tamamlanması ile büsbütün ortadan kaybolabilir ya da şiddeti giderek azalabilir. Lakin, doğumsal metabolizma bozukluğu (fenilketonüri, galaktozemi, fruktoz intoleransı, glukoz 6 fosfat dehidrogenaz eksikliği (Favizm), çölyak hastalığı gibi) kelam konusu ise bedenin kullanamadığı besinin ömür uzunluğu diyetten çıkartılması gerekir.”
Bulantı, kusma, ishal görülebilir
Herhangi bir yiyeceğe karşı hassaslığın nasıl anlaşılacağıyla ilgili de bilgi veren Özenoğlu, şunları söylüyor:
“Bebeklik periyodunda hassas olunan besinlerle birinci kere karşılaşıldığında hassaslığın cinsine ve derecesine bağlı olarak kimi yansılar görülür. Bu reaksiyonlar bulantı, kusma, ishal üzere sindirim sistemine ilişkin bulgular, ciltte döküntüler yahut teneffüs sistemi ile ilgili sıkıntılar halinde görülebilir. Birtakım durumlarda nörölojik sisteme ilişkin bulgular da ortaya çıkabilir. Bilhassa doğumsal metabolizma hastalıkları olan fenilketonüri, galaktozemi, herediter fruktoz intoleransı üzere hastalıklarda, bedenin metabolik bozukluk niçiniyle kullanamadığı besine yeniden tekrar maruz kalması büyüme ve gelişme geriliğine yol açar. Hatalı besin ile karşılaşıldığında, bedenin göstereceği yansıdan kelam konusu besine karşı bir hassaslık olabileceği akla getirilmelidir. Kesin teşhis ve uygun tedavi yaklaşımı için uzman denetimi gerekir.”
Tanıya nazaran uygun diyet tedavisi planlanabilir
Prof. Dr. Özenoğlu, hassaslık konusunu bir örnekle açıklayarak, baklaya karşı hassaslığı olan birisi bilmeden bu besini yediğinde ne üzere sonuçlarla karşılaşabileceğini şöyleki anlatıyor:
“Gllikoz 6 fosfat dehidrogenaz enzim eksikliği olan bir kimsenin bakla tüketmesi kararında kırmızı kan hücrelerinin hemoliz olması niçiniyle kanamaya eğilim artar ve anemi görülebilir. Hastalığın şiddetine (enzim eksikliğinin dercesine) nazaran bakla tüketimi kararında ortaya çıkabilecek reaksiyonların şiddeti de değişiklik gösterir.” Bu hususta alınması gereken tedbirlerle ilgili de bilgi veren Özenoğlu, “Kesin teşhis, uzman değerlendirmesi ve yapılacak testlere bakılırsa koyulur. Tanıya göre uygun diyet tedavisi planlanır” diyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Isınan havalarla birlikte tezgahlar da renklenmeye, bahar ve yaz ayları besinleriyle dolmaya başladı. Fakat kimi bireylerin bu zerzevat ve meyvelere karşı hassaslığı olabiliyor. Bu bahse dikkat çeken İstinye Üniversitesi (İSÜ) Beslenme ve Diyetetik Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aliye Özenoğlu, en epey hassaslık görülen besinlerin ise çilek, domates, mantar ve bakla olduğunu belirtiyor.
Yaza sayılı günler kaldı. Havalar yavaş yavaş ısınmaya başlamışken bahar ve yaz zerzevat meyveleri de tezgahlara gelmeye başladı. İstinye Üniversitesi (İSÜ) Beslenme ve Diyetetik Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aliye Özenoğlu, bahar/yaz zerzevat ve meyvelerine karşı kimi bireylerin hassaslık gösterebileceğine, bu niçinle bu yiyeceklere karşı dikkatli olmaları konusunda uyarıyor. Özenoğlu, en epeyce hassaslık görülen besinlerin ise çilek, domates, mantar ve bakla olduğuna dikkat çekiyor.
Duyarlılık çocukluktan itibaren görülüyor
Baklaya karşı birtakım bireylerin hassas olduğu biliniyor. Lakin bunun haricinde bir fazlaca zerzevat ve meyveye karşı hassaslık gösteren şahıslar de var. Prof. Dr. Özenoğlu, yaz devri besinlerinden en çok çilek, domates, mantar ve bakla hassaslığına rastlandığını belirtiyor. Zerzevat ve meyve duyarlılıklarının birinci sefer bebeklik ve çocukluk periyodunda ortaya çıktığını söyleyen Özenoğlu, şu biçimde devam ediyor: “Herhangi bir besine karşı hassaslık var ise kelam konusu besinle birinci kere karşılaşıldığında yani hayatın erken devirlerinde ortaya çıkar. hayatın erken periyotlarında bebeğin gelişimi çabucak hemen devam etmekte olduğu için birtakım besinlere karşı intolerans gösterebilir. Çilek, domates, süt, yumurta, fıstık, buğday unu üzere besinler bebeklik ve çocukluk devrinde en sık rastlanılan besin duyarlılıklarıdır. Bu besin duyarlılıklarından kimileri bebeğin büyüme sürecinde gelişmeninin tamamlanması ile büsbütün ortadan kaybolabilir ya da şiddeti giderek azalabilir. Lakin, doğumsal metabolizma bozukluğu (fenilketonüri, galaktozemi, fruktoz intoleransı, glukoz 6 fosfat dehidrogenaz eksikliği (Favizm), çölyak hastalığı gibi) kelam konusu ise bedenin kullanamadığı besinin ömür uzunluğu diyetten çıkartılması gerekir.”
Bulantı, kusma, ishal görülebilir
Herhangi bir yiyeceğe karşı hassaslığın nasıl anlaşılacağıyla ilgili de bilgi veren Özenoğlu, şunları söylüyor:
“Bebeklik periyodunda hassas olunan besinlerle birinci kere karşılaşıldığında hassaslığın cinsine ve derecesine bağlı olarak kimi yansılar görülür. Bu reaksiyonlar bulantı, kusma, ishal üzere sindirim sistemine ilişkin bulgular, ciltte döküntüler yahut teneffüs sistemi ile ilgili sıkıntılar halinde görülebilir. Birtakım durumlarda nörölojik sisteme ilişkin bulgular da ortaya çıkabilir. Bilhassa doğumsal metabolizma hastalıkları olan fenilketonüri, galaktozemi, herediter fruktoz intoleransı üzere hastalıklarda, bedenin metabolik bozukluk niçiniyle kullanamadığı besine yeniden tekrar maruz kalması büyüme ve gelişme geriliğine yol açar. Hatalı besin ile karşılaşıldığında, bedenin göstereceği yansıdan kelam konusu besine karşı bir hassaslık olabileceği akla getirilmelidir. Kesin teşhis ve uygun tedavi yaklaşımı için uzman denetimi gerekir.”
Tanıya nazaran uygun diyet tedavisi planlanabilir
Prof. Dr. Özenoğlu, hassaslık konusunu bir örnekle açıklayarak, baklaya karşı hassaslığı olan birisi bilmeden bu besini yediğinde ne üzere sonuçlarla karşılaşabileceğini şöyleki anlatıyor:
“Gllikoz 6 fosfat dehidrogenaz enzim eksikliği olan bir kimsenin bakla tüketmesi kararında kırmızı kan hücrelerinin hemoliz olması niçiniyle kanamaya eğilim artar ve anemi görülebilir. Hastalığın şiddetine (enzim eksikliğinin dercesine) nazaran bakla tüketimi kararında ortaya çıkabilecek reaksiyonların şiddeti de değişiklik gösterir.” Bu hususta alınması gereken tedbirlerle ilgili de bilgi veren Özenoğlu, “Kesin teşhis, uzman değerlendirmesi ve yapılacak testlere bakılırsa koyulur. Tanıya göre uygun diyet tedavisi planlanır” diyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı