Dünyada ve ülkemizde adamların en sık karşılaştığı kanser tiplerinden biri olan prostat kanseri, çevresel tesirler kadar genetik niçinlerle de ortaya çıkabiliyor.
Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan, babasında prostat kanseri olan bir şahısta tıpkı hastalığa yakalanma riskinin 2,2 kat, kardeşinde olanlarda 3,4 kat ve birinci derece akrabalarından 2 şahısta bulunanlarda ise bu riskin 5,1 kat arttığını söylemiş oldu.
“DOYMAMIŞ YAĞLARIN FAZLA TÜKETİMİ PROSTAT KANSERİNE YAKALANMA RİSKİNİ ARTIRIYOR”
Prostat kanserinin erkekler içinde en sık görülen kanser olduğunu söyleyen Prof. Dr. Ali Ulvi Lider, “Önemli risk faktörlerinden biri yağ tüketimidir. Doymamış yağların fazla tüketimi ve obezite hem prostat kanserine yakalanma birebir vakitte berbat huylu kanser gelişimi riskini artırıyor” tabirini kullandı. Ayrıyeten sigara, kırmızı et ve hayvansal yağ tüketimi Prostat kanseri riskini artırırken lycopene (domates, öbür kırmızı zerzevat ve meyveler), selenyum (tahıl, balık, et-kümes hayvan eti, yumurta, süt ürünleri), omega-3 yağ asitleri (balık), D ve E vitamininin prostat kanseri riskini azaltıcı tesiri olduğunu söylemiş oldu.
İDRAR YAPARKEN YAŞANILAN PROBLEMLER PROSTAT KANSERİNE İŞARET EDİYOR OLABİLİR
Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan, prostat kanserinin idrar yolunda meydana getirdiği tıkanıklığın derecesine nazaran hastada idrar yapma zorluğu, idrar yaparken yanma, sık idrara gitme, gece idrara kalkma, idrar kaçırma, çatallanma, idrar tutma zorluğu üzere yakınmalara niye olduğunu söylemiş oldu. Başkan ayrıyeten ileri evre ya da metastatik prostat kanseri varlığında, hastalığın tutulduğu bölgeye nazaran bilhassa bel kemiklerinde ağrı da görülebildiğini aktardı.
PROSTAT KANSERİNİN KESİN TANISI PROSTAT BİYOPSİSİ İLE KONABİLİR
Prostat kanserinin kesin teşhisinin, prostat biyopsisinden elde edilen dokunun patolojik incelemesi ile konduğunu anlatan Prof. Dr. Başkan, “Biyopsi sonucu için en kıymetli belirleyiciler prostatın parmakla makattan yapılan muayenesi (DRE-Digital Rectal Examination) ve kanda bakılan PSA (Prostate Specific Antigen) testidir” biçiminde konuştu.
Ailesinde prostat kanseri hikayesi olan şahıslar 40, olmayanlar ise 50 yaşından itibaren PSA testi yaptırmalıdır
Prostat kanserinin erkekler içinde en sık görülen kanser tipi olması ve yaş arttıkça görülme riskinin artması niçiniyle makul yaştan daha sonra adamların periyodik denetimler yaptırması son derece değerli. Prof. Dr. Lider , “Ailesinde Prostat kanseri hikayesi olan bireylerin 40, olmayanların ise 50 yaşından itibaren PSA testi ve DRE ile denetimleri önerilmektedir. Bu sıradan ve ucuz kanser tarama halidir. Hasta, hiç bir yakınması olmasa bile prostatında kanser barındırabilir” biçiminde konuştu.
EVRELEME İÇİN GÖRÜNTÜLEME TEKNİKLERİNDEN YARARLANILIR
Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan, “Günümüzde prostat biyopsisinde standart uygulama, makattan ultrason (TRUS – transrectalultrasound) yardımı ile biyopsi yapılmasıdır. Bu uygulamada ultrason ile prostat görüntülenir ve biyopsi süreci özel iğne ve tabanca yardımı ile sistematik olarak gerçekleştirilir. Genel olarak toplam 8-12 adet biyopsi alınır ve patolojik inceleme için laboratuvara gönderilir. Biyopsi süreci anestezisiz ya da tercihan lokal anestezi altında yapılır. Biyopsi kararı Prostat kanseri tanısı konursa tedavi sonucu verebilmek için hastalığın evresi belirlenir. Evreleme için bilgisayarlı tomografi yahut MRI, tüm beden kemik sintigrafisi ya da PET üzere çeşitli görüntüleme formlarından yararlanılır” dedi.
Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan “Tüm kanser hastalıklarında olduğu üzere prostat kanserinin tedavisi de hastalığın evresine bakılırsa yapılır. Prostat kanseri evresini kabaca 3 ana kümeye ayırabiliriz. Organa hudutlu hastalık, lokal ileri evre ve ileri evre. Prostat kanseri tedavi sonucu hastalığın evresi, biyopsi dataları, hastanın sıhhat durumu, hasta yaşı üzere faktörlere bağlıdır” diye konuştu.
EVRELERE NAZARAN STANDART TEDAVİ SEÇENEKLERİ; İZLEM, FAAL İZLEM, IŞIN TEDAVİSİ, AMELİYAT
Prof. Dr. Ali Ulvi Lider, hastalığın evrelerine göre uygulanabilen standart tedavi seçenekleri ile ilgili de ayrıntılı bilgiler ismine şöyleki konuştu:
“Kanserin organla hudutlu olduğu durumlarda rastgele bir tedavi uygulanmaksızın hasta izlenir. Genel olarak düşük ilerleme potansiyeline sahip, daha ileri yaşlarındaki hastalarda ise etkin izlem uygulanır. Düşük ilerleme potansiyeli, düşük PSA bedeli olan ve biyopsisinde 1 ya da en çok 2 kesimde kanser saptanan hastalarda makul bir süre daha sonra tekrar biyopsi yapılır. Daha ileri olaylarda ise Işın Tedavisi uygulanır. Bu tedavide prostatın dışarıdan ya da içine radyoaktif çekirdekler yerleştirerek tümörün etkisiz hale getirilmesi amaçlanır. Seçeneklerden biri de cerrahi müdahaledir. Prostat kanseri ameliyatı, prostatın tümünün meni kesesi ve meni kanalı son kısmı ile birlikte çıkarılmasıdır. BPH niçiniyle yapılan ameliyattan fazlaca farklı bir uygulamadır. Açık ya da kapalı yapılabilir. Kapalı ameliyat laparoskopik metottur ve standart yahut robot yardımlı laparoskopik prostatektomi olmak üzere iki seçeneği vardır. Radyoterapi, açık ameliyat, standart laparoskopik ve robot yardımlı laparoskopik prostatektomi tedavilerinin onkolojik sonuçları vardır.”
Lokal ileri hastalıkta tedavi seçeneklerinin cerrahi ve radyoterapi olduğunu belirten Prof. Dr. Ali Ulvi Lider “Radyoterapi ve cerrahi uygulamaları organa sonlu hastalıktaki üzeredir lakin hastalığın bir dahaleme riski yüksek olduğu için çoklukla bu evrede kombine tedaviler uygulamak gerekebilir. Radyoterapi ile birlikte ya da öncesi hormonal tedavi, cerrahi öncesi ve/veya daha sonrası hormonal tedavi ya da cerrahi daha sonrası radyoterapi tedavi seçenekleri olabilir” diye konuştu. Prof. Dr. Lider “İleri evre hastalıkta standart tedavi seçeneği hormonal tedavidir. Hormonal tedavi erkeklik hormonu testosteronun tesirini engelleyen, bu niçinle prostatın olağan ve kanser hücrelerinin gelişmenini engelleyerek tesir eden, iğne ya da hap formunda uygulanan ilaçlardır. Sistemik kemoterapi üzere önemli yan tesirleri yoktur” dedi.
Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan, babasında prostat kanseri olan bir şahısta tıpkı hastalığa yakalanma riskinin 2,2 kat, kardeşinde olanlarda 3,4 kat ve birinci derece akrabalarından 2 şahısta bulunanlarda ise bu riskin 5,1 kat arttığını söylemiş oldu.
“DOYMAMIŞ YAĞLARIN FAZLA TÜKETİMİ PROSTAT KANSERİNE YAKALANMA RİSKİNİ ARTIRIYOR”
Prostat kanserinin erkekler içinde en sık görülen kanser olduğunu söyleyen Prof. Dr. Ali Ulvi Lider, “Önemli risk faktörlerinden biri yağ tüketimidir. Doymamış yağların fazla tüketimi ve obezite hem prostat kanserine yakalanma birebir vakitte berbat huylu kanser gelişimi riskini artırıyor” tabirini kullandı. Ayrıyeten sigara, kırmızı et ve hayvansal yağ tüketimi Prostat kanseri riskini artırırken lycopene (domates, öbür kırmızı zerzevat ve meyveler), selenyum (tahıl, balık, et-kümes hayvan eti, yumurta, süt ürünleri), omega-3 yağ asitleri (balık), D ve E vitamininin prostat kanseri riskini azaltıcı tesiri olduğunu söylemiş oldu.
İDRAR YAPARKEN YAŞANILAN PROBLEMLER PROSTAT KANSERİNE İŞARET EDİYOR OLABİLİR
Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan, prostat kanserinin idrar yolunda meydana getirdiği tıkanıklığın derecesine nazaran hastada idrar yapma zorluğu, idrar yaparken yanma, sık idrara gitme, gece idrara kalkma, idrar kaçırma, çatallanma, idrar tutma zorluğu üzere yakınmalara niye olduğunu söylemiş oldu. Başkan ayrıyeten ileri evre ya da metastatik prostat kanseri varlığında, hastalığın tutulduğu bölgeye nazaran bilhassa bel kemiklerinde ağrı da görülebildiğini aktardı.
PROSTAT KANSERİNİN KESİN TANISI PROSTAT BİYOPSİSİ İLE KONABİLİR
Prostat kanserinin kesin teşhisinin, prostat biyopsisinden elde edilen dokunun patolojik incelemesi ile konduğunu anlatan Prof. Dr. Başkan, “Biyopsi sonucu için en kıymetli belirleyiciler prostatın parmakla makattan yapılan muayenesi (DRE-Digital Rectal Examination) ve kanda bakılan PSA (Prostate Specific Antigen) testidir” biçiminde konuştu.
Ailesinde prostat kanseri hikayesi olan şahıslar 40, olmayanlar ise 50 yaşından itibaren PSA testi yaptırmalıdır
Prostat kanserinin erkekler içinde en sık görülen kanser tipi olması ve yaş arttıkça görülme riskinin artması niçiniyle makul yaştan daha sonra adamların periyodik denetimler yaptırması son derece değerli. Prof. Dr. Lider , “Ailesinde Prostat kanseri hikayesi olan bireylerin 40, olmayanların ise 50 yaşından itibaren PSA testi ve DRE ile denetimleri önerilmektedir. Bu sıradan ve ucuz kanser tarama halidir. Hasta, hiç bir yakınması olmasa bile prostatında kanser barındırabilir” biçiminde konuştu.
EVRELEME İÇİN GÖRÜNTÜLEME TEKNİKLERİNDEN YARARLANILIR
Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan, “Günümüzde prostat biyopsisinde standart uygulama, makattan ultrason (TRUS – transrectalultrasound) yardımı ile biyopsi yapılmasıdır. Bu uygulamada ultrason ile prostat görüntülenir ve biyopsi süreci özel iğne ve tabanca yardımı ile sistematik olarak gerçekleştirilir. Genel olarak toplam 8-12 adet biyopsi alınır ve patolojik inceleme için laboratuvara gönderilir. Biyopsi süreci anestezisiz ya da tercihan lokal anestezi altında yapılır. Biyopsi kararı Prostat kanseri tanısı konursa tedavi sonucu verebilmek için hastalığın evresi belirlenir. Evreleme için bilgisayarlı tomografi yahut MRI, tüm beden kemik sintigrafisi ya da PET üzere çeşitli görüntüleme formlarından yararlanılır” dedi.
Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan “Tüm kanser hastalıklarında olduğu üzere prostat kanserinin tedavisi de hastalığın evresine bakılırsa yapılır. Prostat kanseri evresini kabaca 3 ana kümeye ayırabiliriz. Organa hudutlu hastalık, lokal ileri evre ve ileri evre. Prostat kanseri tedavi sonucu hastalığın evresi, biyopsi dataları, hastanın sıhhat durumu, hasta yaşı üzere faktörlere bağlıdır” diye konuştu.
EVRELERE NAZARAN STANDART TEDAVİ SEÇENEKLERİ; İZLEM, FAAL İZLEM, IŞIN TEDAVİSİ, AMELİYAT
Prof. Dr. Ali Ulvi Lider, hastalığın evrelerine göre uygulanabilen standart tedavi seçenekleri ile ilgili de ayrıntılı bilgiler ismine şöyleki konuştu:
“Kanserin organla hudutlu olduğu durumlarda rastgele bir tedavi uygulanmaksızın hasta izlenir. Genel olarak düşük ilerleme potansiyeline sahip, daha ileri yaşlarındaki hastalarda ise etkin izlem uygulanır. Düşük ilerleme potansiyeli, düşük PSA bedeli olan ve biyopsisinde 1 ya da en çok 2 kesimde kanser saptanan hastalarda makul bir süre daha sonra tekrar biyopsi yapılır. Daha ileri olaylarda ise Işın Tedavisi uygulanır. Bu tedavide prostatın dışarıdan ya da içine radyoaktif çekirdekler yerleştirerek tümörün etkisiz hale getirilmesi amaçlanır. Seçeneklerden biri de cerrahi müdahaledir. Prostat kanseri ameliyatı, prostatın tümünün meni kesesi ve meni kanalı son kısmı ile birlikte çıkarılmasıdır. BPH niçiniyle yapılan ameliyattan fazlaca farklı bir uygulamadır. Açık ya da kapalı yapılabilir. Kapalı ameliyat laparoskopik metottur ve standart yahut robot yardımlı laparoskopik prostatektomi olmak üzere iki seçeneği vardır. Radyoterapi, açık ameliyat, standart laparoskopik ve robot yardımlı laparoskopik prostatektomi tedavilerinin onkolojik sonuçları vardır.”
Lokal ileri hastalıkta tedavi seçeneklerinin cerrahi ve radyoterapi olduğunu belirten Prof. Dr. Ali Ulvi Lider “Radyoterapi ve cerrahi uygulamaları organa sonlu hastalıktaki üzeredir lakin hastalığın bir dahaleme riski yüksek olduğu için çoklukla bu evrede kombine tedaviler uygulamak gerekebilir. Radyoterapi ile birlikte ya da öncesi hormonal tedavi, cerrahi öncesi ve/veya daha sonrası hormonal tedavi ya da cerrahi daha sonrası radyoterapi tedavi seçenekleri olabilir” diye konuştu. Prof. Dr. Lider “İleri evre hastalıkta standart tedavi seçeneği hormonal tedavidir. Hormonal tedavi erkeklik hormonu testosteronun tesirini engelleyen, bu niçinle prostatın olağan ve kanser hücrelerinin gelişmenini engelleyerek tesir eden, iğne ya da hap formunda uygulanan ilaçlardır. Sistemik kemoterapi üzere önemli yan tesirleri yoktur” dedi.