Çevre, İklim ve Sıhhat için İşbirliği Projesi (ÇİSİP) kapsamında bir ortaya gelen STK ve kurumlar, ‘Pestisitler ve Sıhhate Etkileri’ raporunu yayınladı
2015’ten daha sonra değerli ölçüde artış gösteren pestisit kullanmasına dikkat çekmek için, Türkiye’de birinci kere etraf alanında çalışan bir STK ile halk sıhhati uzmanları pestisitlerle ilgili bir rapora birlikte imza attı
Sadece tarım alanlarında değil, kentlerde de ağır olarak kullanılan pestisitler, yani tarım zehrinin tesiri, anne karnındaki fetüsten anne sütüne, çeşme suyundan okul bahçesine ve yürüyüş alanlarına kadar her yerde görülebiliyor
Raporda besinlerde birden çok pestisit kalıntısı bulunduğuna, yani besinlerin daha tehlikeli olan ‘pestisit kokteyli’ içerdiğine dikkat çekiliyor
Karar vericilere ‘ulusal pestisit aksiyon planı’ hazırlama daveti yapılıyor
Resmi bilgilere göre, bilhassa 2015 yılından daha sonra kıymetli ölçüde artış gösteren pestisit kullanması niçiniyle Türkiye’de birinci sefer etraf alanında çalışan bir STK ile halk sıhhati uzmanları, pestisitlerin sıhhat tesirleriyle ilgili bir rapora birlikte imza attı. Çevre, İklim ve Sıhhat İçin İşbirliği Projesi (ÇİSİP) kapsamında bir ortaya gelen Sıhhat ve Etraf Birliği (HEAL), Halk Sıhhati Uzmanları Derneği (HASUDER), Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sıhhati Anabilim Dalı ve Buğday Ekolojik hayatı Destekleme Derneği’nden uzmanlar, ‘Pestisitler ve Sıhhate Etkileri’ raporunu yayınladı.
PESTİSİT BESİN AÇLIĞINA DEVA DEĞİL
‘Pestisitler ve Sıhhate Etkileri’ raporuna göre, dünya çapında glifosat bazlı 750 farklı pestisit formülasyonu bulunuyor. Her üreticinin farklı oranlarda etkin bileşen ve formülü bulunduğu için, pestisitlerin yarattığı tesir de tıpkı oranda karmaşık. 2018’de dünyada pestisit ticaretinin 6 milyon tona ve 38 milyar dolara ulaştığı varsayım ediliyor. Pestisit kullanmasının kısa vadeli ekonomik yararı, insan sıhhati ve etraf değerine oluyor. Pestisitle artan besin üretimi, dünyada yaşanan önemli açlık problemini da bitirmedi. Besinlerde birden çok pestisit kalıntısı bulunuyor, yani besinler ‘pestisit kokteyli’ içeriyor. Kimi durumlarda daha yüksek toksisite ile sonuçlanan sinerjik etkileşimler görülüyor.
Pestisitlerin yaygın kanının bilakis, yalnızca ziraî üretimde değil, kentlerde haşere ve kemirgenlerle uğraş de kullanıldığı, kentsel alanlardaki pestisit maruziyetinin de tarım alanlarındaki kadar değerli olduğuna dikkat çekiliyor. Pestisitlerin, emilim, süzülme, buharlaşma, sprey sürüklenmesi ve yüzey akışı üzere yollarla kullanıldıkları alanlar haricinde çevresel ortamlara geçebildiğine, canlıların besinlerin yanı sıra konutta, okulda, iş yerinde, özetlemek gerekirsesı her yerde pestisitlere maruz kaldığına dikkat çeken raporda, pestisitlerin hayati tehlike yaratan sıhhat meselelerine yol açtığı vurgulanıyor.
Akut zehirlenmelerin yanı sıra her yıl kullanılan yüzlerce ton pestisit insan sıhhati için önemli risk teşkil ediyor. Türkiye Ulusal Zehir İstişare Merkezi’nin (UZEM) 2021 yılı bilgilerine nazaran, UZEM’e başvuran 217 bin 323 olaydan 8 bin 945’i tarım kimyasallarına maruz kalmış.
ÇOCUKLAR DA RİSK ALTINDA
Çalışmada pestisitin etkilediği kümeler şu biçimde açıklanıyor: “Maruz kalan yüksek risk kümeleri içinde pestisit üretiminde çalışanlar ve tarım emekçileri bulunuyor. Bunun haricinde anne karnındaki fetüs etkileniyor. Pestisit anne sütüne de geçiyor, ötürüsıyla bebekler etkileniyor. Çeşme suyundan okul bahçesine kadar her yerde pestisit bulunuyor, ötürüsıyla her kesitten insan pestisitlerin olumsuz tesirlerine maruz kalıyor. Pestisitler okullar, park ve bahçelerde de yaygın olarak kullanılıyor. Okul binalarında kullanılan pestisitler, kitaplar, raflar, sıralar ve duvarlara yapışabilme özelliğine sahip. Çocuklar buralara temas ettiğinde, pestisit kalıntılarını bünyelerine alabiliyor.”
Pestisitlerin sıhhatimiz için büyük bir telaş kaynağı olduğuna dikkat çeken Halk Sıhhati Uzmanı Dr. Melike Yavuz, “Pestisitlerin sıhhate ziyanları konusunda bilimsel bilgiler artış gösteriyor. Buna karşın Türkiye’de pestisit satış ve kullanması arttı. Hastalık ve sıhhat ziyanını önlemek için, insanların ziyanlı pestisitlere maruz kalmasını azaltacak tedbirleri ivedilikle almamız gerekiyor” diyor.
KANSER İLE YAKIN İLİŞKİ
Halk sıhhati uzmanı Prof. Dr. Çiğdem Çağlayan ise pestisitlerin sıhhat tesiri konusunda şunları söylüyor: “Araştırmalar hem çocuklarda tıpkı vakitte yetişkinlerde pestisitler ile kanser gelişimi içinde yakın münasebet olduğunu gösteriyor. Bunun yanı sıra pestisitler depresyon, dikkat eksikliği, zeka geriliği, parkinson, alzheimer, genetik, endokrin, hudut sistemi ve üreme hastalıklarının oluşumunda rol oynuyor.”
Öte yandan Buğday Derneği Genel Müdürü Batur Şehirlioğlu, pestisit kalıntısı niçiniyle 2021 yılında AB ülkelerinden Türkiye’ye 372 bildirim yapıldığını belirtiyor. Kelam konusu sayı, önceki üç yıl ortalamasının yaklaşık üç katı; 2022’nin birinci yarısında ise bildirim sayısı 259’a yükseldi.
Şehirlioğlu şu biçimde konuşuyor: “Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, pestisit kalıntıları konusunda iç pazarda yaptığı kontrol sonuçlarının şeffaflıkla paylaşılmaması ve ihraç edilen eserlerde pestisit kaynaklı bildirimlerin artması, iç pazara sunulan eserlerde daha fazla pestisit bulunabileceğine dair tüketicilerde kaygı yaratıyor. Öbür yandan tarım zehirlerine mahkum değiliz. Dünyada ve Türkiye’de bir fazlaca çiftçi zehirsiz besin üretiyor. bir fazlaca proje ve yürütülen uygulamalar, entegre ziyanlı idaresini kapsayan kademeli bir geçiş süreci ile pestisitlere dayalı konvansiyonel tarım sisteminin yerini agroekolojik, organik ve onarıcı tarıma bırakabileceğini gösteriyor.”
SULARIMIZDAKİ 49 KİRLETİCİ UNSURUN 33’Ü PESTİSİT
Pestisitlerin içme suyunda tesiri de raporda yer alan başlıklar içinde. Bilhassa yeraltı su kaynaklarının kullanıldığı kırsal bölgelerdeki içme suları için de önemli bir tehdit kelam konusu. Tarlalarda kullanılan pestisitlerin kuyu sularına karışması onlarca yıl sürebiliyor, lakin tarım bölgelerinde ağır olarak kullanılması sıhhat meseleleri yaratıyor.
Türkiye’deki su kalitesine ait bilgilere de yer veren çalışmaya göre, sularımızda tespit edilen 49 mikro kirleticinin 33’ü pestisit. Ayrıyeten raporda, pestisitlere yönelik kâfi filtreleme/arıtma olmadığına dikkat çekiliyor.
ULUSAL PESTİSİT HAREKET PLANI HAZIRLANMALI
Raporda, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Sıhhat Bakanlığı’nın öncülüğünde, ilgili dallarla iş birliği ortasında, tarım ve besin bölümüne yönelik ‘zehir içermeyen ulusal aksiyon planı’ oluşturulması talep edildi. Ayrıca AR-GE faaliyetlerinin sayı ve kapsamının artırılması, çiftçilerin bilgilendirilmesi, pestisit kullanmasının sonlandırılması davetinde bulunuldu.
Türkiye’nin pestisitlerden çıkış için tarih belirlemesi istenirken, bu tarih çerçevesinde ulusal hareket planı ve yol haritası üzerinde titizlikle çalışılmalı vurgusu yapıldı, “Zehirsiz tarım ve besin uygulamaları Tarım ve Orman Bakanlığı’nın temel siyaseti haline gelmeli” tabiri kullanıldı.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
2015’ten daha sonra değerli ölçüde artış gösteren pestisit kullanmasına dikkat çekmek için, Türkiye’de birinci kere etraf alanında çalışan bir STK ile halk sıhhati uzmanları pestisitlerle ilgili bir rapora birlikte imza attı
Sadece tarım alanlarında değil, kentlerde de ağır olarak kullanılan pestisitler, yani tarım zehrinin tesiri, anne karnındaki fetüsten anne sütüne, çeşme suyundan okul bahçesine ve yürüyüş alanlarına kadar her yerde görülebiliyor
Raporda besinlerde birden çok pestisit kalıntısı bulunduğuna, yani besinlerin daha tehlikeli olan ‘pestisit kokteyli’ içerdiğine dikkat çekiliyor
Karar vericilere ‘ulusal pestisit aksiyon planı’ hazırlama daveti yapılıyor
Resmi bilgilere göre, bilhassa 2015 yılından daha sonra kıymetli ölçüde artış gösteren pestisit kullanması niçiniyle Türkiye’de birinci sefer etraf alanında çalışan bir STK ile halk sıhhati uzmanları, pestisitlerin sıhhat tesirleriyle ilgili bir rapora birlikte imza attı. Çevre, İklim ve Sıhhat İçin İşbirliği Projesi (ÇİSİP) kapsamında bir ortaya gelen Sıhhat ve Etraf Birliği (HEAL), Halk Sıhhati Uzmanları Derneği (HASUDER), Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sıhhati Anabilim Dalı ve Buğday Ekolojik hayatı Destekleme Derneği’nden uzmanlar, ‘Pestisitler ve Sıhhate Etkileri’ raporunu yayınladı.
PESTİSİT BESİN AÇLIĞINA DEVA DEĞİL
‘Pestisitler ve Sıhhate Etkileri’ raporuna göre, dünya çapında glifosat bazlı 750 farklı pestisit formülasyonu bulunuyor. Her üreticinin farklı oranlarda etkin bileşen ve formülü bulunduğu için, pestisitlerin yarattığı tesir de tıpkı oranda karmaşık. 2018’de dünyada pestisit ticaretinin 6 milyon tona ve 38 milyar dolara ulaştığı varsayım ediliyor. Pestisit kullanmasının kısa vadeli ekonomik yararı, insan sıhhati ve etraf değerine oluyor. Pestisitle artan besin üretimi, dünyada yaşanan önemli açlık problemini da bitirmedi. Besinlerde birden çok pestisit kalıntısı bulunuyor, yani besinler ‘pestisit kokteyli’ içeriyor. Kimi durumlarda daha yüksek toksisite ile sonuçlanan sinerjik etkileşimler görülüyor.
Pestisitlerin yaygın kanının bilakis, yalnızca ziraî üretimde değil, kentlerde haşere ve kemirgenlerle uğraş de kullanıldığı, kentsel alanlardaki pestisit maruziyetinin de tarım alanlarındaki kadar değerli olduğuna dikkat çekiliyor. Pestisitlerin, emilim, süzülme, buharlaşma, sprey sürüklenmesi ve yüzey akışı üzere yollarla kullanıldıkları alanlar haricinde çevresel ortamlara geçebildiğine, canlıların besinlerin yanı sıra konutta, okulda, iş yerinde, özetlemek gerekirsesı her yerde pestisitlere maruz kaldığına dikkat çeken raporda, pestisitlerin hayati tehlike yaratan sıhhat meselelerine yol açtığı vurgulanıyor.
Akut zehirlenmelerin yanı sıra her yıl kullanılan yüzlerce ton pestisit insan sıhhati için önemli risk teşkil ediyor. Türkiye Ulusal Zehir İstişare Merkezi’nin (UZEM) 2021 yılı bilgilerine nazaran, UZEM’e başvuran 217 bin 323 olaydan 8 bin 945’i tarım kimyasallarına maruz kalmış.
ÇOCUKLAR DA RİSK ALTINDA
Çalışmada pestisitin etkilediği kümeler şu biçimde açıklanıyor: “Maruz kalan yüksek risk kümeleri içinde pestisit üretiminde çalışanlar ve tarım emekçileri bulunuyor. Bunun haricinde anne karnındaki fetüs etkileniyor. Pestisit anne sütüne de geçiyor, ötürüsıyla bebekler etkileniyor. Çeşme suyundan okul bahçesine kadar her yerde pestisit bulunuyor, ötürüsıyla her kesitten insan pestisitlerin olumsuz tesirlerine maruz kalıyor. Pestisitler okullar, park ve bahçelerde de yaygın olarak kullanılıyor. Okul binalarında kullanılan pestisitler, kitaplar, raflar, sıralar ve duvarlara yapışabilme özelliğine sahip. Çocuklar buralara temas ettiğinde, pestisit kalıntılarını bünyelerine alabiliyor.”
Pestisitlerin sıhhatimiz için büyük bir telaş kaynağı olduğuna dikkat çeken Halk Sıhhati Uzmanı Dr. Melike Yavuz, “Pestisitlerin sıhhate ziyanları konusunda bilimsel bilgiler artış gösteriyor. Buna karşın Türkiye’de pestisit satış ve kullanması arttı. Hastalık ve sıhhat ziyanını önlemek için, insanların ziyanlı pestisitlere maruz kalmasını azaltacak tedbirleri ivedilikle almamız gerekiyor” diyor.
KANSER İLE YAKIN İLİŞKİ
Halk sıhhati uzmanı Prof. Dr. Çiğdem Çağlayan ise pestisitlerin sıhhat tesiri konusunda şunları söylüyor: “Araştırmalar hem çocuklarda tıpkı vakitte yetişkinlerde pestisitler ile kanser gelişimi içinde yakın münasebet olduğunu gösteriyor. Bunun yanı sıra pestisitler depresyon, dikkat eksikliği, zeka geriliği, parkinson, alzheimer, genetik, endokrin, hudut sistemi ve üreme hastalıklarının oluşumunda rol oynuyor.”
Öte yandan Buğday Derneği Genel Müdürü Batur Şehirlioğlu, pestisit kalıntısı niçiniyle 2021 yılında AB ülkelerinden Türkiye’ye 372 bildirim yapıldığını belirtiyor. Kelam konusu sayı, önceki üç yıl ortalamasının yaklaşık üç katı; 2022’nin birinci yarısında ise bildirim sayısı 259’a yükseldi.
Şehirlioğlu şu biçimde konuşuyor: “Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, pestisit kalıntıları konusunda iç pazarda yaptığı kontrol sonuçlarının şeffaflıkla paylaşılmaması ve ihraç edilen eserlerde pestisit kaynaklı bildirimlerin artması, iç pazara sunulan eserlerde daha fazla pestisit bulunabileceğine dair tüketicilerde kaygı yaratıyor. Öbür yandan tarım zehirlerine mahkum değiliz. Dünyada ve Türkiye’de bir fazlaca çiftçi zehirsiz besin üretiyor. bir fazlaca proje ve yürütülen uygulamalar, entegre ziyanlı idaresini kapsayan kademeli bir geçiş süreci ile pestisitlere dayalı konvansiyonel tarım sisteminin yerini agroekolojik, organik ve onarıcı tarıma bırakabileceğini gösteriyor.”
SULARIMIZDAKİ 49 KİRLETİCİ UNSURUN 33’Ü PESTİSİT
Pestisitlerin içme suyunda tesiri de raporda yer alan başlıklar içinde. Bilhassa yeraltı su kaynaklarının kullanıldığı kırsal bölgelerdeki içme suları için de önemli bir tehdit kelam konusu. Tarlalarda kullanılan pestisitlerin kuyu sularına karışması onlarca yıl sürebiliyor, lakin tarım bölgelerinde ağır olarak kullanılması sıhhat meseleleri yaratıyor.
Türkiye’deki su kalitesine ait bilgilere de yer veren çalışmaya göre, sularımızda tespit edilen 49 mikro kirleticinin 33’ü pestisit. Ayrıyeten raporda, pestisitlere yönelik kâfi filtreleme/arıtma olmadığına dikkat çekiliyor.
ULUSAL PESTİSİT HAREKET PLANI HAZIRLANMALI
Raporda, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Sıhhat Bakanlığı’nın öncülüğünde, ilgili dallarla iş birliği ortasında, tarım ve besin bölümüne yönelik ‘zehir içermeyen ulusal aksiyon planı’ oluşturulması talep edildi. Ayrıca AR-GE faaliyetlerinin sayı ve kapsamının artırılması, çiftçilerin bilgilendirilmesi, pestisit kullanmasının sonlandırılması davetinde bulunuldu.
Türkiye’nin pestisitlerden çıkış için tarih belirlemesi istenirken, bu tarih çerçevesinde ulusal hareket planı ve yol haritası üzerinde titizlikle çalışılmalı vurgusu yapıldı, “Zehirsiz tarım ve besin uygulamaları Tarım ve Orman Bakanlığı’nın temel siyaseti haline gelmeli” tabiri kullanıldı.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı