Bacak eğriliği estetik açıdan beğenilen durmadığı kadar sıhhat açısından da olumsuz sonuçlara sebep olabiliyor. Erken yaşlarındaki çocuklarda D vitamini ve kalsiyum eksikliğine bağlı görülen Raşitizim hastalığı, bacak eğriliğinin en sık sebebini oluşturuyor. Bu eğriliğin 5 yaş üstündeki çocuklarda devam etmesi ise tıbbi kıymetlendirme gerektiriyor. Yetişkinlerde ise bacak eğriliğine eşlik eden ağrı durumunda cerrahi süreç uygulanması ehemmiyet taşıyor. Memorial Ankara Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Hakan Özsoy, bacak eğriliği ve tedavisi ile ilgili bilgi verdi.
Çocuk ve yetişkinler farklı değerlendirilmeli
Karşıdan bakıldığında bacakların O ya da X formunda dizlerden gelen eğikliğine bacak eğriliği denilmektedir. Çocuk ve yetişkinlerde bacak eğrilikleri farklı bedellendirilmektedir. Çocuklarda iki yaşına kadar parantez bacak denilen O bacak, iki-beş yaş içinde da X bacak görülmesi olağan kabul edilirken, erişkinliğe hakikat bu eğrilik ortadan kalkmakta ve düz bir bacak formunu almaktadır. Şayet çocukta bu yaş sonlarının haricinde bacaklarda bariz bir eğrilik var ise ve yürüme biçimini bozuyorsa bu biçimde bu durumun incelenmesi gerekmektedir.
Eğriliğin en değerli sebebi Raşitizm
Erken yaşlarındaki çocuklarda D vitamini ve kalsiyum eksikliğine bağlı görülen Raşitizm hastalığı, bacak eğriliğinin en sık sebebini oluşturmaktadır. Beslenme sorunu olan, D vitamini eksikliği bulunan ve gereğince kalsiyum almayan çocuklarda Raşitizm hastalığı görülebilmektedir. Bu sebeple çocuk sıhhati ve hastalıkları uzmanları, bilhassa anne sütü ile beslenen ve kışın doğan çocuklarda bu hastalığın ortaya çıkmasını engellemek için bebeklere D vitamini takviyesi vermektedir. Raşitizm hastalığı olan çocukların tedavisi ise bedenlerinde eksik olan kıymetlerin destek ilaçlarla tamamlanması biçiminde yapılmaktadır.
Çocukların bacaklarında sorun yaratan bir öteki sebep de kimi böbrek yahut hormon hastalıkları olmaktadır. Kan tetkikleri ile belirlenebilen bu hastalıklar bacaklarda eğriliklere niye olabilmektedir.
Özel röntgen sinemaları ile hakikat teşhis
Bacak eğriliğinin temel teşhis metodu, bacağın tümünün birebir anda çekilmesini sağlayan “Ortoröntgenogram” ismi verilen özel Röntgen filmleridir. Bu Röntgen aygıtı ile bir yandan kalça, diz ve ayak bileği bir kezde görüntülenebilirken, öbür yandan hastaların daha düşük doz ışınım alması sağlanır. Bacaktaki açılanmanın fazlaca net bir biçimde görüldüğü ve üzerinde cetveller bulunan bu Röntgen tetkiki ile açıların ölçümü yapılarak, nasıl bir tedavi uygulanacağı belirlenmektedir. bununla birlikte kemiklerin uzunluklarını da ölçen bu aygıt ile çocuklar uzadıkça eğikliğin ne duruma geldiği de rahatlıkla takip edilebilmektedir.
Erişkin hastalarda Röntgen sinemasına ek olarak diz bölgesinde kıkırdak faydalanması, menüsküs yahut bağ faydalanması üzere durumların var olup olmadığını görmek için MR da çektirilebilmektedir.
Cerrahi teşebbüs öncesi 5-6 ay mühletle takip önemli
Çocuk tabiplerinin uyguladığı tedavilere ortopedistler de bacaklardaki eğikliği aksi istikamete iten aygıtlar kullandırarak ya da kimi cerrahi teşebbüsler ile dayanak olabilmektedir. Cerrahi teşebbüse karar vermedilk evvel kesinlikle çocuğun 5-6 aylık mühlet boyunca takip edilmesi gerekmektedir. Cerrahi girişimlerdeki amaç; çocuk büyürken var olan eğikliği düzeltici minimal süreçleri gerçekleştirmektir. Çocuğun yürümesini bozmayacak ve bacağında kırık yaratmayacak biçimde büyüme plaklarının bir kısmının süreksiz olarak durdurulduğu Hemiepifizyodez yani “Kılavuzlu Büyüme Ameliyatı” tedavi biçimlerinden birini oluşturmaktadır. Ağır olmayan bu ameliyat ile bir yandan çocuğun uzunluğu uzamaya devam ederken, öteki yandan bacağındaki eğriliğin düzelmesi sağlanır. Kısa müddette sonuç veren bu operasyondan 6-8 ay daha sonra takılan plak ve vidalar çıkarılır ve çocuklar olağan büyümesine devam eder.
Diz bölgesinde ağrı cerrahi süreç gerektirir
Erişkinlerde ise büyümenin tamamlanmasının akabinde eğiklik devam ediyorsa ve hastanın bu durumla ilgili şikayeti yoksa rastgele bir süreç yapılmayabilir. Sadece kozmetik maksatlı bacak düzeltilmesi fazlaca tercih edilen bir süreç olmamakla bir arada; eğikliğin yanı sıra hastanın bilhassa diz bölgesinde ağrı bulunuyorsa, cerrahi süreçle eğik olan kemik düzeltilmektedir. Bu süreçle bacaklar yere bastığında bedenin tartısının dizin tam orta noktasından geçmesini sağlamak hedeflenmektedir. Bacaktaki eğrilik niçiniyle yük merkezinin dizin hayli fazla ortasından ya da haricinden geçmesi, dizde süratli bir aşınmaya yol açar. 40-50’li yaşlardan evvel bozulmuş olan yük istikrar merkezinin düzeltilmesi ileriye yanlışsız artan aşınmanın durdurulmasını sağlayarak, oluşabilecek kısır döngünün önüne geçmektedir.
0-4 yaş ortası bacak eğrilikleri için paniğe kapılmayın!
Çocuklarında bacak eğriliği olan aileler şu hususlara dikkat etmelidir:
* 0-2 ve 2-4 yaş içinde görülen O ve X bacak eğrilikleri olağan bir yapıdır. Bu tıp durumlarda aileler paniğe kapılmamalıdır.
* Bu yaş kümelerinin haricinde bacaklarda gözle görülür bariz bir bozukluk var ise ve çocuğun yürüme kapasitesi bu durumdan olumsuz etkileniyorsa kesinlikle bir ortopedi yahut pediatri uzmanına danışılmalıdır.
* Bilhassa kıştan çıkmış bebeklerin bacaklarında epeyce bariz bir eğiklik olması durumunda gerekli analiz ve tetkikler yaptırılarak teşhis konulmalıdır. Şayet Raşitizm üzere bir hastalık tespit edilirse gerekli tedavi uygulanmalıdır.
* Çocuklarda görülen bacak eğriliklerinde çabucak ameliyat seçeneği uygulanmamalıdır. Öncelikle çocuğun asgarî 6 ay takip edilmesi gerekmektedir.
* Takip kararında eğikliğin güzele gitmediği ve yürüyüşün bozulduğu görülüyorsa, çocukların büyümesi tamamlanmadan gerekli cerrahi süreç yapılmalıdır.
* Ergenlik öncesinde yapılan süreçlerden daha başarılı sonuçlar elde edildiği unutulmamalıdır.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
Çocuk ve yetişkinler farklı değerlendirilmeli
Karşıdan bakıldığında bacakların O ya da X formunda dizlerden gelen eğikliğine bacak eğriliği denilmektedir. Çocuk ve yetişkinlerde bacak eğrilikleri farklı bedellendirilmektedir. Çocuklarda iki yaşına kadar parantez bacak denilen O bacak, iki-beş yaş içinde da X bacak görülmesi olağan kabul edilirken, erişkinliğe hakikat bu eğrilik ortadan kalkmakta ve düz bir bacak formunu almaktadır. Şayet çocukta bu yaş sonlarının haricinde bacaklarda bariz bir eğrilik var ise ve yürüme biçimini bozuyorsa bu biçimde bu durumun incelenmesi gerekmektedir.
Eğriliğin en değerli sebebi Raşitizm
Erken yaşlarındaki çocuklarda D vitamini ve kalsiyum eksikliğine bağlı görülen Raşitizm hastalığı, bacak eğriliğinin en sık sebebini oluşturmaktadır. Beslenme sorunu olan, D vitamini eksikliği bulunan ve gereğince kalsiyum almayan çocuklarda Raşitizm hastalığı görülebilmektedir. Bu sebeple çocuk sıhhati ve hastalıkları uzmanları, bilhassa anne sütü ile beslenen ve kışın doğan çocuklarda bu hastalığın ortaya çıkmasını engellemek için bebeklere D vitamini takviyesi vermektedir. Raşitizm hastalığı olan çocukların tedavisi ise bedenlerinde eksik olan kıymetlerin destek ilaçlarla tamamlanması biçiminde yapılmaktadır.
Çocukların bacaklarında sorun yaratan bir öteki sebep de kimi böbrek yahut hormon hastalıkları olmaktadır. Kan tetkikleri ile belirlenebilen bu hastalıklar bacaklarda eğriliklere niye olabilmektedir.
Özel röntgen sinemaları ile hakikat teşhis
Bacak eğriliğinin temel teşhis metodu, bacağın tümünün birebir anda çekilmesini sağlayan “Ortoröntgenogram” ismi verilen özel Röntgen filmleridir. Bu Röntgen aygıtı ile bir yandan kalça, diz ve ayak bileği bir kezde görüntülenebilirken, öbür yandan hastaların daha düşük doz ışınım alması sağlanır. Bacaktaki açılanmanın fazlaca net bir biçimde görüldüğü ve üzerinde cetveller bulunan bu Röntgen tetkiki ile açıların ölçümü yapılarak, nasıl bir tedavi uygulanacağı belirlenmektedir. bununla birlikte kemiklerin uzunluklarını da ölçen bu aygıt ile çocuklar uzadıkça eğikliğin ne duruma geldiği de rahatlıkla takip edilebilmektedir.
Erişkin hastalarda Röntgen sinemasına ek olarak diz bölgesinde kıkırdak faydalanması, menüsküs yahut bağ faydalanması üzere durumların var olup olmadığını görmek için MR da çektirilebilmektedir.
Cerrahi teşebbüs öncesi 5-6 ay mühletle takip önemli
Çocuk tabiplerinin uyguladığı tedavilere ortopedistler de bacaklardaki eğikliği aksi istikamete iten aygıtlar kullandırarak ya da kimi cerrahi teşebbüsler ile dayanak olabilmektedir. Cerrahi teşebbüse karar vermedilk evvel kesinlikle çocuğun 5-6 aylık mühlet boyunca takip edilmesi gerekmektedir. Cerrahi girişimlerdeki amaç; çocuk büyürken var olan eğikliği düzeltici minimal süreçleri gerçekleştirmektir. Çocuğun yürümesini bozmayacak ve bacağında kırık yaratmayacak biçimde büyüme plaklarının bir kısmının süreksiz olarak durdurulduğu Hemiepifizyodez yani “Kılavuzlu Büyüme Ameliyatı” tedavi biçimlerinden birini oluşturmaktadır. Ağır olmayan bu ameliyat ile bir yandan çocuğun uzunluğu uzamaya devam ederken, öteki yandan bacağındaki eğriliğin düzelmesi sağlanır. Kısa müddette sonuç veren bu operasyondan 6-8 ay daha sonra takılan plak ve vidalar çıkarılır ve çocuklar olağan büyümesine devam eder.
Diz bölgesinde ağrı cerrahi süreç gerektirir
Erişkinlerde ise büyümenin tamamlanmasının akabinde eğiklik devam ediyorsa ve hastanın bu durumla ilgili şikayeti yoksa rastgele bir süreç yapılmayabilir. Sadece kozmetik maksatlı bacak düzeltilmesi fazlaca tercih edilen bir süreç olmamakla bir arada; eğikliğin yanı sıra hastanın bilhassa diz bölgesinde ağrı bulunuyorsa, cerrahi süreçle eğik olan kemik düzeltilmektedir. Bu süreçle bacaklar yere bastığında bedenin tartısının dizin tam orta noktasından geçmesini sağlamak hedeflenmektedir. Bacaktaki eğrilik niçiniyle yük merkezinin dizin hayli fazla ortasından ya da haricinden geçmesi, dizde süratli bir aşınmaya yol açar. 40-50’li yaşlardan evvel bozulmuş olan yük istikrar merkezinin düzeltilmesi ileriye yanlışsız artan aşınmanın durdurulmasını sağlayarak, oluşabilecek kısır döngünün önüne geçmektedir.
0-4 yaş ortası bacak eğrilikleri için paniğe kapılmayın!
Çocuklarında bacak eğriliği olan aileler şu hususlara dikkat etmelidir:
* 0-2 ve 2-4 yaş içinde görülen O ve X bacak eğrilikleri olağan bir yapıdır. Bu tıp durumlarda aileler paniğe kapılmamalıdır.
* Bu yaş kümelerinin haricinde bacaklarda gözle görülür bariz bir bozukluk var ise ve çocuğun yürüme kapasitesi bu durumdan olumsuz etkileniyorsa kesinlikle bir ortopedi yahut pediatri uzmanına danışılmalıdır.
* Bilhassa kıştan çıkmış bebeklerin bacaklarında epeyce bariz bir eğiklik olması durumunda gerekli analiz ve tetkikler yaptırılarak teşhis konulmalıdır. Şayet Raşitizm üzere bir hastalık tespit edilirse gerekli tedavi uygulanmalıdır.
* Çocuklarda görülen bacak eğriliklerinde çabucak ameliyat seçeneği uygulanmamalıdır. Öncelikle çocuğun asgarî 6 ay takip edilmesi gerekmektedir.
* Takip kararında eğikliğin güzele gitmediği ve yürüyüşün bozulduğu görülüyorsa, çocukların büyümesi tamamlanmadan gerekli cerrahi süreç yapılmalıdır.
* Ergenlik öncesinde yapılan süreçlerden daha başarılı sonuçlar elde edildiği unutulmamalıdır.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı