Çocukluk devrinde söylenen palavraların altında yatan niye ve anne babaların tavrı gerçek davranışı benimsetmekte epey önemli
İTÜ Geliştirme Vakfı Okulları Dr. Sedat Üründül Anaokulu Ruhsal Danışmanlık ve Rehberlik Uzmanları, çocuklarda palavra söyleme davranışının altında yatabilecek sebepler hakkında velileri uyarıyor
Uzmanlar, palavranın, insanları aldatmak için uydurulmuş kasıtlı davranış yahut kelam olduğunu söylüyor. Lakin, 5-6 yaşına kadar çocuğun palavra söyleme davranışında endişe edilecek bir durumun olmadığını da ekliyor. Çocuklarda gerçeklik duygusu tam olarak gelişmediği için bu vakitteki “yalanı” davranış bozukluğu olarak değerlendirmek çok yanlış. Çocuklar kimi vakit varlıklı hayal güçlerinden etkilenerek, kimi vakit kendilerini savunma maksadı ile, kimi vakit gerçeği yetişkinler kadar sağlıklı değerlendirebilecek bilişsel olgunluğa sahip olamadıkları için palavra söyleyebiliyor. birebir vakitte yalan söyleme davranışı altında yatan kimi niçinleri ele verdiği için ciddiye alınmalı. Palavrayla karşılaşan aileler, üzülmek yahut şok olmak yerine, bu durumu çocukla daha yakın irtibat kurarak onu palavranın sonuçları konusunda eğitmek için bir fırsat olarak görmeliler.
“Aileler çocuğun palavra söylemiş olduğini fark ettiğinde, biroldukca duyguyu bir ortada hisseder’’ diyen Dr. Sedat Üründül Anaokulu Ruhsal Danışmanlık ve Rehberlik Uzmanları, kelamlarına, örnek vererek devam ediyor : “Acaba görmezden mi gelmek gerekir, yoksa yüzleştirmek mi gerekir, çocukta palavra söylemek bir kişilik özelliği olarak kalacak mı? bu biçimde bir durumda birinci yapılması gereken sakin kalmaktır. Çocuklar çeşitli niçinlerle “yalana” başvurabildikleri için anne babalar birinci olarak çocukların niye doğruyu söylemediğini tespit etmelidir’’
“Çocukların palavra söylemesinin altında biroldukca niye olabilir’’
Uzmanlar, çocukların biroldukça farklı sebepten dolayı ailelere palavra söyleyebileceğini belirterek bu sebepleri aşağıdaki üzere sıralıyor;
–Kabul görmek istiyor olabilir,
-Sizi üzmekten korkuyor olabilir,
-Hata yapmaktan korkuyor olabilir,
-Bir hasretini lisana getiriyor olabilir,
–Yaptırım uygulanmasından kurtulmak istiyor olabilir,
–Takdir edilmek istiyor olabilir,
-Eleştirilmekten korkuyor olabilir…
Çocuklar hangi cins palavralara başvuruyor?
Hayali Palavralar: 3-6 yaş içindeki çocuklar gerçeği yetişkinler üzere değerlendiremeyebilir ve doğru bir şekilde aktaramayabilir. Bu sebeple gerçeği hayalleri ile birleştirerek anlatabilir. 3 yaşındaki bir çocuğun meskene giderek annesine “öğretmenim o kadar kuvvetli ki, bahçedeki ağaçları yerinden sökebiliyor” demesi buna bir örnektir.
Taklit Palavralar: Bazı durumlarda çocuklar “yalan” söylemeyi yetişkinlerden öğrenmiş olabilir. Yetişkinlerin palavra söylemiş olduğine şahit olan çocuk “yalan” söylemeyi normalleştirebilir. Örneğin telefonla gitmek istemediği bir yere davet edilen yetişkin çocuğunun yanında “oldukca hastayım, gelemeyeceğim” diyor. Bunu duyan çocuk yalan söylemenin normal olduğunu düşünerek bunu tüm hayatına genelleyebilir. Bu sebeple yetişkinlerin çocukların yanında konuşurken çok dikkatli olması gerekir.
Araştırıcı Palavralar: Burada çocuk palavra söylemenin nasıl bir şey olduğunu araştırmakta ve sonları yoklamaktadır. Çocuğun gelişimi açısından bu tip palavralar olağandır.
Savunma Palavraları: Çocuklarda sık rastlanan bir başka palavra tipi ise, yanlış bir davranışın gizlenmesini amaçlayan savunma yalanlarıdır. Çocuk doğru olmayan bir şey yaptığını bildiği ve ortaya çıkarsa yaptırım uygulanacağından korktuğu için palavraya başvurur. Bu tıp palavraları sık sık eleştirilen, yaptığı kusurlar karşısında sert yansılar alan, yaptırım uygulanan, mükemmelliğe zorlanan çocuklar söyler.
Yüceltilmiş Palavralar: Bu, çocuğun daha fazlaca prestij görmek istediğine işaret etmektedir. Çocuklar vakit zaman hayranlık duydukları ya da fazlaca sevdikleri kişilerin beğenisini kazanmak ya da ilgisini çekmek için de palavraya başvurabilir. Örneğin, öğretmenin beğenisini kazanmak isteyen çocuk yapmadığı bir davranışı yapmış üzere gösterebilir.
Çocuklar
a örnek olmalı ve dürüstlüğe bedel vermeliyiz
Yetişkinler davranışlarıyla çocuklarına örnek olmalıdır. Çocuklar hangi yaşta olurlarsa olsunlar yaşlarına uygun bir lisanla doğruyu söylemek gerekir. Söylenen her palavra hem yetişkinlere olan itimatlarını sarsacaktır birebir vakitte bu bahiste onlara olumsuz bir örnek olacaktır. Çocuk yaptığı bir yanılgıyı ya da yanlış davranışı itiraf ettiği vakit göstermiş olduğu dürüstlüğe hürmet duymak ve ona yaptığı yanılgıdan ötürü yaptırım uygulamamak gerekir. Eğer çocuğa itiraf ettiği bir davranış sebebiyle yaptırım uygulanırsa tekrarki sefere durumu ailesiyle paylaşmayı tercih etmeyecektir. bu biçimde bir durumda dürüstlüğü için onu takdir etmek, bununla birlikte yaptığı davranışın onaylanmadığını da belirtmek gerekir. Görmezden gelmek bu davranışın sönmesi için uygun bir metot değildir. Kesinlikle çocuğun söylemiş olduği palavra ile ilgili onu yüzleştirmek gerekir.
Aşırı reaksiyon göstermemeli ve baskıdan kaçınmayız
Günlük olaylara gösterilen aşırı tepkilerden korkan çocuk palavra söyleyebilir. Bu sebeple gösterilen reaksiyonların ölçülü olması gerekir. Çocukların yapmış olduğu yanılgılı davranışlara karşı tepkileri uygun bir lisanla söz etmek kıymetlidir. Aksi takdirde, çocuk bundan daha sonraki yanlış davranışını saklamak için palavra söyleyebilir. Çocuğun istek, eza, dert ve endişelerini anne ve babasıyla konuşabileceğini bilmesi onu “yalan” söyleme davranışından uzak tutacaktır.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
İTÜ Geliştirme Vakfı Okulları Dr. Sedat Üründül Anaokulu Ruhsal Danışmanlık ve Rehberlik Uzmanları, çocuklarda palavra söyleme davranışının altında yatabilecek sebepler hakkında velileri uyarıyor
Uzmanlar, palavranın, insanları aldatmak için uydurulmuş kasıtlı davranış yahut kelam olduğunu söylüyor. Lakin, 5-6 yaşına kadar çocuğun palavra söyleme davranışında endişe edilecek bir durumun olmadığını da ekliyor. Çocuklarda gerçeklik duygusu tam olarak gelişmediği için bu vakitteki “yalanı” davranış bozukluğu olarak değerlendirmek çok yanlış. Çocuklar kimi vakit varlıklı hayal güçlerinden etkilenerek, kimi vakit kendilerini savunma maksadı ile, kimi vakit gerçeği yetişkinler kadar sağlıklı değerlendirebilecek bilişsel olgunluğa sahip olamadıkları için palavra söyleyebiliyor. birebir vakitte yalan söyleme davranışı altında yatan kimi niçinleri ele verdiği için ciddiye alınmalı. Palavrayla karşılaşan aileler, üzülmek yahut şok olmak yerine, bu durumu çocukla daha yakın irtibat kurarak onu palavranın sonuçları konusunda eğitmek için bir fırsat olarak görmeliler.
“Aileler çocuğun palavra söylemiş olduğini fark ettiğinde, biroldukca duyguyu bir ortada hisseder’’ diyen Dr. Sedat Üründül Anaokulu Ruhsal Danışmanlık ve Rehberlik Uzmanları, kelamlarına, örnek vererek devam ediyor : “Acaba görmezden mi gelmek gerekir, yoksa yüzleştirmek mi gerekir, çocukta palavra söylemek bir kişilik özelliği olarak kalacak mı? bu biçimde bir durumda birinci yapılması gereken sakin kalmaktır. Çocuklar çeşitli niçinlerle “yalana” başvurabildikleri için anne babalar birinci olarak çocukların niye doğruyu söylemediğini tespit etmelidir’’
“Çocukların palavra söylemesinin altında biroldukca niye olabilir’’
Uzmanlar, çocukların biroldukça farklı sebepten dolayı ailelere palavra söyleyebileceğini belirterek bu sebepleri aşağıdaki üzere sıralıyor;
–Kabul görmek istiyor olabilir,
-Sizi üzmekten korkuyor olabilir,
-Hata yapmaktan korkuyor olabilir,
-Bir hasretini lisana getiriyor olabilir,
–Yaptırım uygulanmasından kurtulmak istiyor olabilir,
–Takdir edilmek istiyor olabilir,
-Eleştirilmekten korkuyor olabilir…
Çocuklar hangi cins palavralara başvuruyor?
Hayali Palavralar: 3-6 yaş içindeki çocuklar gerçeği yetişkinler üzere değerlendiremeyebilir ve doğru bir şekilde aktaramayabilir. Bu sebeple gerçeği hayalleri ile birleştirerek anlatabilir. 3 yaşındaki bir çocuğun meskene giderek annesine “öğretmenim o kadar kuvvetli ki, bahçedeki ağaçları yerinden sökebiliyor” demesi buna bir örnektir.
Taklit Palavralar: Bazı durumlarda çocuklar “yalan” söylemeyi yetişkinlerden öğrenmiş olabilir. Yetişkinlerin palavra söylemiş olduğine şahit olan çocuk “yalan” söylemeyi normalleştirebilir. Örneğin telefonla gitmek istemediği bir yere davet edilen yetişkin çocuğunun yanında “oldukca hastayım, gelemeyeceğim” diyor. Bunu duyan çocuk yalan söylemenin normal olduğunu düşünerek bunu tüm hayatına genelleyebilir. Bu sebeple yetişkinlerin çocukların yanında konuşurken çok dikkatli olması gerekir.
Araştırıcı Palavralar: Burada çocuk palavra söylemenin nasıl bir şey olduğunu araştırmakta ve sonları yoklamaktadır. Çocuğun gelişimi açısından bu tip palavralar olağandır.
Savunma Palavraları: Çocuklarda sık rastlanan bir başka palavra tipi ise, yanlış bir davranışın gizlenmesini amaçlayan savunma yalanlarıdır. Çocuk doğru olmayan bir şey yaptığını bildiği ve ortaya çıkarsa yaptırım uygulanacağından korktuğu için palavraya başvurur. Bu tıp palavraları sık sık eleştirilen, yaptığı kusurlar karşısında sert yansılar alan, yaptırım uygulanan, mükemmelliğe zorlanan çocuklar söyler.
Yüceltilmiş Palavralar: Bu, çocuğun daha fazlaca prestij görmek istediğine işaret etmektedir. Çocuklar vakit zaman hayranlık duydukları ya da fazlaca sevdikleri kişilerin beğenisini kazanmak ya da ilgisini çekmek için de palavraya başvurabilir. Örneğin, öğretmenin beğenisini kazanmak isteyen çocuk yapmadığı bir davranışı yapmış üzere gösterebilir.
Çocuklar
a örnek olmalı ve dürüstlüğe bedel vermeliyiz
Yetişkinler davranışlarıyla çocuklarına örnek olmalıdır. Çocuklar hangi yaşta olurlarsa olsunlar yaşlarına uygun bir lisanla doğruyu söylemek gerekir. Söylenen her palavra hem yetişkinlere olan itimatlarını sarsacaktır birebir vakitte bu bahiste onlara olumsuz bir örnek olacaktır. Çocuk yaptığı bir yanılgıyı ya da yanlış davranışı itiraf ettiği vakit göstermiş olduğu dürüstlüğe hürmet duymak ve ona yaptığı yanılgıdan ötürü yaptırım uygulamamak gerekir. Eğer çocuğa itiraf ettiği bir davranış sebebiyle yaptırım uygulanırsa tekrarki sefere durumu ailesiyle paylaşmayı tercih etmeyecektir. bu biçimde bir durumda dürüstlüğü için onu takdir etmek, bununla birlikte yaptığı davranışın onaylanmadığını da belirtmek gerekir. Görmezden gelmek bu davranışın sönmesi için uygun bir metot değildir. Kesinlikle çocuğun söylemiş olduği palavra ile ilgili onu yüzleştirmek gerekir.
Aşırı reaksiyon göstermemeli ve baskıdan kaçınmayız
Günlük olaylara gösterilen aşırı tepkilerden korkan çocuk palavra söyleyebilir. Bu sebeple gösterilen reaksiyonların ölçülü olması gerekir. Çocukların yapmış olduğu yanılgılı davranışlara karşı tepkileri uygun bir lisanla söz etmek kıymetlidir. Aksi takdirde, çocuk bundan daha sonraki yanlış davranışını saklamak için palavra söyleyebilir. Çocuğun istek, eza, dert ve endişelerini anne ve babasıyla konuşabileceğini bilmesi onu “yalan” söyleme davranışından uzak tutacaktır.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı