Ergenlik çağındaki çocukların yüzde 3’ünde skolyoz bulunduğunu tabir eden Ortopedi ve Travmatoloji/Omurga Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Hayati Aygün, birden fazla skolyoz olayının yavaşça olarak gözlendiğini fakat kimi omurga deformitelerin çocuklar büyüdükçe daha şiddetli olmaya devam ettiğini söylemiş oldu.
Prof. Dr. Aygün, “Şiddetli bir omurga eğrisi, göğüs ortasındaki boşluk ölçüsünü azaltarak akciğerlerin düzgün çalışmasını zorlaştırabilir. Gerçek tedavi epeyce değerlidir. İhmal edilmiş ya da geç kalınmış hastalarda tedavi hem fazlaca sıkıntı birebir vakitte istenilen seviyede muvaffakiyet elde edilemeyebilir. Skolyozun tedavisi çocukluk ve erişkin yaş ya da periyotlara bakılırsa farklıdır” formunda konuştu.
SKOLYOZUN TÜRLERİ
Çocuklukta üç ana tıpta skolyoz hastalığı olduğunu tabir eden Aygün şunları söylemiş oldu:
“Birinci küme, doğuştan olan konjenital dediğimiz cinstir. Bu çeşit skolyoz süratli ilerleyip ve hayli önemli deformitelere yol açmaktadır. Bu kümenin tedavisi erken başlamak durumundadır. İkinci kümede ise nöromusküler hastalığı olan yani doğuştan felçli hastalarda görülen skolyoz cinsidir. bir daha bu kümede cerrahi, erken devirde gerekebilir. Üçüncü küme ise en hayli görülen kümedir. İdiyopatik adolesan skolyoz olarakta isimlendirilen bu kümede tedavi ekseriyetle konservatif yapılır. Çocuk kemik büyüme yaşı uygun olduğunda şayet hala 40 ve üzeri dereceden çok skolyozu var ise cerrahi düşünülebilir.”
SKOLYOZUN TEDAVİSİ
Skolyoz tedavisinin uzun, sabırlı ve şuurlu yürütülmesi gereken bir sureci olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Aygün, “Tedavide muvaffakiyet oranı çok yüksektir. Bunun için ise hakikat tabip ve hakikat hastane seçilmesi en kritik evredir. Biz hastanemizde ileri tetkiklerle teşhis koyup cerrahi dışı takımı tıpkı vakitte cerrahi tedavi takımı ile skolyoz hastalarının tedavisini takip etmekteyiz.
Hastanemizde çoklukla konjenital ve ihmal edilmiş hadiseler tedavi edilmektedir. Skolyoz açısı 40 derecenin altında olan hastalar için çoklukla konservatif denilen cerrahi dışı tedavi tercih edilmektedir. Fizik tedavi, idman yahut korse üzere tedaviyi destekleyici seçenekler vardır. Konservatif usullerle deformitenin ilerlemesini engellemek hedeflenmektedir. Korse ile tedavi skolyozlu hastalardaki eğriliğin gelişmenini 3-4 aylık aralıklarla izlemekte yarar vardır. 20 derecenin altında eğriliği olan hastaların yüzde 50-60’ı bizatihi düzgünleşir.
İmmatür bir omurgada eğri 20 derecenin altında ise ama progresyon 10 dereceden çokysa takip sürecine orta verilip korse kullanım sürecine geçilir. Gelişim çağındaki çocukların 20-30 derecelik eğrilerin 1/3’ü konservatif tedaviye cevap verir ve ilerlemez. Bu sebeple bu aralıktaki progresyon seviyeleri tespit edilene kadar takip devam edilmelidir. Tedavisiz kalmış skolyoz önemli sakatlığa, kozmetik problemlere, ötürüsıyla da psiko-sosyal problemlere ve kimi vakit de kardiyopulmoner problemlere sebep olmaktadır.
Cerrahi tedavi gerektiren olaylarda skolyoz açısı 45 derecenin üzerindedir. 40 derecenin üstündeki eğrilikler korseye yahut öbür konservatif tedavilere karşılık vermez ve iskelet matüritesi geliştikten daha sonra da ilerlemeye devam eder” dedi.
(Prof. Dr. Hayati Aygün)
Skolyoz cerrahisinde biroldukça metot olduğunu ve bunların hastalığın tipine, yaşına ve hastalığın bölgesine bakılırsa değişiklik gösterebildiğini vurgulayan Prof. Dr. Aygün, skolyozun cerrahi tedavisiyle ilgili de şunları söylemiş oldu:
“Cerrahi erken başlangıçlı konjenital skolyozlarda ilgili segmenti ilgilendiren patolojiye yönelik uygulanır. Örneğin hemivertebranın çıkarılması ya da eğriliğe sebep olan olağandışı yapıların çıkarılması üzere. Konjenital birtakım skolyozlarda ise deformiteyi denetim etmek için büyüme dostu cerrahi metotlar uygulanır. Burada hastalara periyodik olarak 6 ya da 8 ayda bir küçük ameliyatlar gerekebilir. Büyüme çağının süratli devrinde idiyopatik skolyoz hastalarının uygun olanlarında ise halk içinde ‘ipli sistem’ olarak isimlendirilen endoskopi sayesinde ya da minimal invaziv prosedürle de body tethering ameliyatları yapılabilir.
Kızlarda ve erkeklerde de olgunlaşma evresine geçen çocuklar için ise kalıcı bölgesel ameliyatlar uygulanabilir. Ameliyatlarda yerine göre navigasyon aygıtı kıymetli avantajlar sağlayabilir. Ameliyatta omurgaya yerleştirilecek vidaların itimatla yerleştirilmesinde ve osteotomilerin planlanmasında yardımcı rol oynamaktadır. Bütün ameliyatlarda nöromonitörizasyon aygıtı kullanılır. Bu aygıt, omurilik aktivitelerini daima kayıt altında fiyat ve cerrahi niçiniyle omurilik üzerinde oluşabilecek tesirleri monitörize ederek anında cerraha ikaz vermesi açısından pek değerlidir.
Skolyoz ameliyatları çok riskli ve komplikasyona pek yatkın ameliyatlardır. Skolyoz cerrahisi bir takım işidir. Özel eğitimli cerrah ile bir arada skolyoz ve omurga alanında deneyimli hemşire; nöromonitör aletinden sorumlu deneyimli teknisyen; omurga ve skolyoz cerrahisinde deneyimli anestezi takımı ve yanında ameliyat daha sonrası bakımı üstlenebilecek yetkili imkanlara ve gruba sahip ağır bakım ve klinik gereklidir. Skolyoz cerrahisinde motamot korse tedavisi ve fizik tedavide olduğu üzere aile, hastane ve tabip alakasının kâfi seviyede ve sıklıkta olması pek kıymetlidir.”
Prof. Dr. Aygün, “Şiddetli bir omurga eğrisi, göğüs ortasındaki boşluk ölçüsünü azaltarak akciğerlerin düzgün çalışmasını zorlaştırabilir. Gerçek tedavi epeyce değerlidir. İhmal edilmiş ya da geç kalınmış hastalarda tedavi hem fazlaca sıkıntı birebir vakitte istenilen seviyede muvaffakiyet elde edilemeyebilir. Skolyozun tedavisi çocukluk ve erişkin yaş ya da periyotlara bakılırsa farklıdır” formunda konuştu.
SKOLYOZUN TÜRLERİ
Çocuklukta üç ana tıpta skolyoz hastalığı olduğunu tabir eden Aygün şunları söylemiş oldu:
“Birinci küme, doğuştan olan konjenital dediğimiz cinstir. Bu çeşit skolyoz süratli ilerleyip ve hayli önemli deformitelere yol açmaktadır. Bu kümenin tedavisi erken başlamak durumundadır. İkinci kümede ise nöromusküler hastalığı olan yani doğuştan felçli hastalarda görülen skolyoz cinsidir. bir daha bu kümede cerrahi, erken devirde gerekebilir. Üçüncü küme ise en hayli görülen kümedir. İdiyopatik adolesan skolyoz olarakta isimlendirilen bu kümede tedavi ekseriyetle konservatif yapılır. Çocuk kemik büyüme yaşı uygun olduğunda şayet hala 40 ve üzeri dereceden çok skolyozu var ise cerrahi düşünülebilir.”
SKOLYOZUN TEDAVİSİ
Skolyoz tedavisinin uzun, sabırlı ve şuurlu yürütülmesi gereken bir sureci olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Aygün, “Tedavide muvaffakiyet oranı çok yüksektir. Bunun için ise hakikat tabip ve hakikat hastane seçilmesi en kritik evredir. Biz hastanemizde ileri tetkiklerle teşhis koyup cerrahi dışı takımı tıpkı vakitte cerrahi tedavi takımı ile skolyoz hastalarının tedavisini takip etmekteyiz.
Hastanemizde çoklukla konjenital ve ihmal edilmiş hadiseler tedavi edilmektedir. Skolyoz açısı 40 derecenin altında olan hastalar için çoklukla konservatif denilen cerrahi dışı tedavi tercih edilmektedir. Fizik tedavi, idman yahut korse üzere tedaviyi destekleyici seçenekler vardır. Konservatif usullerle deformitenin ilerlemesini engellemek hedeflenmektedir. Korse ile tedavi skolyozlu hastalardaki eğriliğin gelişmenini 3-4 aylık aralıklarla izlemekte yarar vardır. 20 derecenin altında eğriliği olan hastaların yüzde 50-60’ı bizatihi düzgünleşir.
İmmatür bir omurgada eğri 20 derecenin altında ise ama progresyon 10 dereceden çokysa takip sürecine orta verilip korse kullanım sürecine geçilir. Gelişim çağındaki çocukların 20-30 derecelik eğrilerin 1/3’ü konservatif tedaviye cevap verir ve ilerlemez. Bu sebeple bu aralıktaki progresyon seviyeleri tespit edilene kadar takip devam edilmelidir. Tedavisiz kalmış skolyoz önemli sakatlığa, kozmetik problemlere, ötürüsıyla da psiko-sosyal problemlere ve kimi vakit de kardiyopulmoner problemlere sebep olmaktadır.
Cerrahi tedavi gerektiren olaylarda skolyoz açısı 45 derecenin üzerindedir. 40 derecenin üstündeki eğrilikler korseye yahut öbür konservatif tedavilere karşılık vermez ve iskelet matüritesi geliştikten daha sonra da ilerlemeye devam eder” dedi.
(Prof. Dr. Hayati Aygün)
Skolyoz cerrahisinde biroldukça metot olduğunu ve bunların hastalığın tipine, yaşına ve hastalığın bölgesine bakılırsa değişiklik gösterebildiğini vurgulayan Prof. Dr. Aygün, skolyozun cerrahi tedavisiyle ilgili de şunları söylemiş oldu:
“Cerrahi erken başlangıçlı konjenital skolyozlarda ilgili segmenti ilgilendiren patolojiye yönelik uygulanır. Örneğin hemivertebranın çıkarılması ya da eğriliğe sebep olan olağandışı yapıların çıkarılması üzere. Konjenital birtakım skolyozlarda ise deformiteyi denetim etmek için büyüme dostu cerrahi metotlar uygulanır. Burada hastalara periyodik olarak 6 ya da 8 ayda bir küçük ameliyatlar gerekebilir. Büyüme çağının süratli devrinde idiyopatik skolyoz hastalarının uygun olanlarında ise halk içinde ‘ipli sistem’ olarak isimlendirilen endoskopi sayesinde ya da minimal invaziv prosedürle de body tethering ameliyatları yapılabilir.
Kızlarda ve erkeklerde de olgunlaşma evresine geçen çocuklar için ise kalıcı bölgesel ameliyatlar uygulanabilir. Ameliyatlarda yerine göre navigasyon aygıtı kıymetli avantajlar sağlayabilir. Ameliyatta omurgaya yerleştirilecek vidaların itimatla yerleştirilmesinde ve osteotomilerin planlanmasında yardımcı rol oynamaktadır. Bütün ameliyatlarda nöromonitörizasyon aygıtı kullanılır. Bu aygıt, omurilik aktivitelerini daima kayıt altında fiyat ve cerrahi niçiniyle omurilik üzerinde oluşabilecek tesirleri monitörize ederek anında cerraha ikaz vermesi açısından pek değerlidir.
Skolyoz ameliyatları çok riskli ve komplikasyona pek yatkın ameliyatlardır. Skolyoz cerrahisi bir takım işidir. Özel eğitimli cerrah ile bir arada skolyoz ve omurga alanında deneyimli hemşire; nöromonitör aletinden sorumlu deneyimli teknisyen; omurga ve skolyoz cerrahisinde deneyimli anestezi takımı ve yanında ameliyat daha sonrası bakımı üstlenebilecek yetkili imkanlara ve gruba sahip ağır bakım ve klinik gereklidir. Skolyoz cerrahisinde motamot korse tedavisi ve fizik tedavide olduğu üzere aile, hastane ve tabip alakasının kâfi seviyede ve sıklıkta olması pek kıymetlidir.”