Deirdre Finnerty, Elise Wicker, Yazmina Garcia | BBC News
BBC Emma Delaney senelerca tek başına menopozla gayret ettiğini söylüyor
Doktoru 2013’te Emma Delaney’in belgesine göz atıp menopoza girdiğini söylemiş olduğinde 25 yaşındaydı.
Emma bu haberi almadan birkaç yıl evvel doğum denetim hapını bıraktığından beri regl olmuyordu. Doğal yollardan hamile kalması da pek mümkün görünmüyordu.
“Nasıl reaksiyon vereceğimi bilemedim… Bana güya anahtarlarımı kaybetmişim üzere çocuk sahibi olamayacağımı söylemiş oldu” diyor.
Emma, Erken Yumurtalık Yetmezliği ismi verilen ve 40 yaşın altındaki her türlü menopozu söz eden bir rahatsızlıktan etkilenen biroldukça bayandan biri. Birçok vakit bunun bilinen bir sebebi yoktur ve bu bayanlar 50’li yaşlarına kadar menopoz semptomları yaşayabilirler.
İngiltere’de yaklaşık her 100 bayandan biri bu durumdan etkileniyor; lakin uzmanlar bunun daha yaygın olabileceğini ve gereğince tartışılmayan bir mevzu olduğunu düşünüyor.
Ulusal Sıhhat Hizmetleri’nde (NHS) aile doktoru olarak çalışan ve menopoz bakımına ilgi duyan Dr. Nighat Arif, “Genç yaş kümelerinde menopoz hakkında gereğince konuşulmuyor” diyor. “Tipik olarak, beyaz, gri saçlı, yelpazeli yaşlı bir bayan görürsünüz. Bu yaygın bir durum değil.”
Emma üzere kimilerinin yumurtalıklarının niye çalışmadığı bilinmiyor, lakin oto-immün rahatsızlıklar, kromozom bozuklukları ya da rahim yahut yumurtalıklara yönelik ameliyatlar da erken yumurtalık yetmezliğine niye olabiliyor.
Fiziksel sonuçlarının yanı sıra, bu biçimde bir teşhisin ruhsal tesiri de yıkıcı olabilir. Emma, hekimi ona haberi verdikten daha sonra, otomobilinde bir saat boyunca tek başına ağladığını söylüyor.
Emma, Manchester’da çalıştığı kuaför salonunda, ileri yaşta menopoza girmiş bayanlardan duydukları haricinde menopoz hakkında neredeyse hiç bir şey bilmiyordu.
Emma’ya birkaç ay boyunca hormon destek tedavisi için tabletler verildi. Yumurtalıklarının artık çalışmadığını ve bedeninin regl döngüsünü yöneten östrojen ve progesteron hormonlarını gereğince üretmediğini öğrendi. Bu dengesizlik yıllardır sıhhatini etkiliyordu.
Sürekli hissettiği ve şuur bulanıklığı ya da beyin sisi olarak söz edilen durumun yalnızca şahsi bir özellik olmadığını fark etti. Tüm bedenini saran ateş basmaları, uykusuz geceler hormon dengesizliğinin öbür belirtileriydi.
Kendisine teşhis konduğunda Emma’nın annesi 40’lı yaşlarındaydı ve çabucak hemen menopoza girmemişti. Arkadaşları çocuk sahibi olmaya başlamıştı. “Kimse beni anlamıyormuş üzere hissediyordum” diyor.
“Vücudumu alkol ve seksle berbata kullandım… Bu mevzuyu biriyle konuşmaya ne kadar gereksinimim olduğunu fark etmemiştim” diye açıklıyor.
BBC Soe-Myat Noe’ye 23 yaşında erken menopoz teşhisi kondu
Erken menopoz biroldukca bayan için de diğer önemli rahatsızlıklar için uygulanan tedavi daha sonrasında geliyor.
Londralı grafik tasarım öğrencisi Soe-Myat Noe için menopoz, kanser tedavisinin beklenmedik bir kararı olarak ortaya çıktı.
Bu yılın başlarında, çabucak hemen 23 yaşındayken kendisine üçüncü evre bağırsak kanseri teşhisi konmuş, pelvik bölgesine uygulanan ışınım tedavisi yumurtalıklarına ziyan vermişti.
“Doktorlar ve hemşireler yalnızca kanser tedavime odaklanmıştı… Kimsenin bana menopozun ne manaya geldiğinden bahsetmiş olduğuni hatırlamıyorum” diyor.
Kulaklarında çınlama, anksiyete, yorgunluk üzere semptomlar birden ortaya çıkmış.
Soe büyürken regl, doğurganlık ve menopozla ilgili konuşmaların yaygın olmadığını, bu yüzden ne beklemesi gerektiğini öğrenemediğini, üniversite arkadaşlarının onun tecrübelerini anlayamadığını söylüyor:
“Başıma gelen her şeyi daima yaşlı beşerlerle ilişkilendirdim… Güya hayatımın büyük bir kısmını atlamışım üzere hissettim.”
Hormon tedavisi belli kanser tipleri için uygun olmasa da, Soe için inançlı olan bir biçimini almaya başladığında semptomları düzeldi.
bu biçimdedan beri de her şeyin yolunda olduğunu, hormon tedavisine devam etmenin yanı sıra, yürüyüşe çıkmak ve sıcak içeceklerden kaçınmak üzere öteki tedbirler aldığını, lakin bu süreçte kendisine semptomlarıyla başa çıkma konusunda daha evvel tavsiye verilmiş olması gerektiğini söylüyor.
Dr. Nighat Arif’in toplumsal medya hesapları misal tecrübeler hayatış bayanların iletileriyle dolu. Sıhhat çalışanları içinde “menopoz bakımının nüanslarının daha yeterli anlaşılması” davetinde bulunuyor ve her yaştan bayanın bu bahisteki “tabuları yıkmasını” istiyor:
“Lütfen omurunuzdaki bayanlarla konuşun… Bu konuşmayı annenizle, büyükannenizle, teyzelerinizle, kuzenlerinizle, en yakın dostunuzla yapın. Bu utanılacak bir şey değil, onların yaşadıklarından ders çıkarın.”
Dr. Arif, semptomlar konusunda farkındalığın artması niçiniyle artık daha fazla bayana erken yumurtaIık yetmezliği teşhisi konulduğunu, fakat teşhis konulmasının hala uzun vakit alabileceğini söylüyor.
Tedavi edilmediği takdirde bu rahatsızlık bayanların kemik, kalp ve ruh sıhhati üzerinde uzun vadeli tesirleri olabilir.
Dr. Arif muayenehanesinde, ağrılı seks ve libido kaybı üzere bu rahatsızlığın nadiren tartışılan öbür neticelerina da şahit olduğunu söylüyor.
BBC 23 yaşındaki Elspeth Wilson’a 15 yaşında erken menopoz teşhisi kondu
23 yaşındaki Elspeth Wilson bu durumu hayli uygun anlıyor. çabucak hemen 15 yaşındayken erken yumurtalık yetmezliği teşhisi konulan Elspeth, “Biriyle alakanız var ise onu sevdiğinizi göstermek istiyorsunuz, lakin bedeniniz bunu kabul etmiyor ve birtakım şeyler sizi rahatsız ediyor” diyor:
“Beni hayal kırıklığına uğratan şey, hekimlerin bunun bir sorun olabileceğini hiç söylememiş olması.”
Elspeth iş hayatına başladığında da zorluk yaşadığını ve rahatsızlığının beyin sisine yol açabildiğini söylüyor.
Benzer durumdaki bayanlardan oluşan bir WhatsApp kümesinde teselli bulduğunu ve küme sohbetlerinde hiç bir şeyin çok görülmediğini anlatıyor:
“Bu soruları sorabileceğiniz ve içinizi dökebileceğiniz bir alana sahip olmak inanç verici… Şayet bu mevzuda utanç duymayacağınız bir biçimde konuşabiliyorsanız, her şey fazlaca daha kolay oluyor.”
Kansere bağlı menopoz yaşayan genç bayanlar için çevrimiçi bir takviye kümesine katılan Noe da birebir fikirde. “Onaylandığımı hissettim” diyor.
Bu, Emma’nın da vakit ortasında öğrendiği bir ders olmuş.
senelerca teşhisinin acısını bastırmaya çalıştıktan daha sonra tecrübeleri hakkında daha açık bir biçimde konuşmaya başlayan Emma, “Teşhisim ne olursa olsun, ben hala bendim… Teşhisimden daha fazlasıydım… Bu öğrenmem gereken büyük bir dersti” diyor.
Şimdi 34 yaşında ve gelecekte çocuk sahibi olabileceğini, fakat yumurta bağışı ve IVF hayli üzücü olabileceği için önümüzdeki birkaç yıl ortasında evlat edinebileceğini söylüyor.
Arada bir kuaförde “Make Menopause Matter” (Menopoz Değerli Olsun) yazılı tişörtüyle gidiyor.
Onun menopoz için hayli genç olduğu yorumunu yapan müşterilerine bilgi verdiğini ve 30 dakika ortasında menopoz hakkında tüm hayatları boyunca öğrendiklerinden daha fazlasını öğrendiklerini söylemiş olduklerini aktarıyor.
BBC Emma Delaney senelerca tek başına menopozla gayret ettiğini söylüyor
Doktoru 2013’te Emma Delaney’in belgesine göz atıp menopoza girdiğini söylemiş olduğinde 25 yaşındaydı.
Emma bu haberi almadan birkaç yıl evvel doğum denetim hapını bıraktığından beri regl olmuyordu. Doğal yollardan hamile kalması da pek mümkün görünmüyordu.
“Nasıl reaksiyon vereceğimi bilemedim… Bana güya anahtarlarımı kaybetmişim üzere çocuk sahibi olamayacağımı söylemiş oldu” diyor.
Emma, Erken Yumurtalık Yetmezliği ismi verilen ve 40 yaşın altındaki her türlü menopozu söz eden bir rahatsızlıktan etkilenen biroldukça bayandan biri. Birçok vakit bunun bilinen bir sebebi yoktur ve bu bayanlar 50’li yaşlarına kadar menopoz semptomları yaşayabilirler.
İngiltere’de yaklaşık her 100 bayandan biri bu durumdan etkileniyor; lakin uzmanlar bunun daha yaygın olabileceğini ve gereğince tartışılmayan bir mevzu olduğunu düşünüyor.
Ulusal Sıhhat Hizmetleri’nde (NHS) aile doktoru olarak çalışan ve menopoz bakımına ilgi duyan Dr. Nighat Arif, “Genç yaş kümelerinde menopoz hakkında gereğince konuşulmuyor” diyor. “Tipik olarak, beyaz, gri saçlı, yelpazeli yaşlı bir bayan görürsünüz. Bu yaygın bir durum değil.”
Emma üzere kimilerinin yumurtalıklarının niye çalışmadığı bilinmiyor, lakin oto-immün rahatsızlıklar, kromozom bozuklukları ya da rahim yahut yumurtalıklara yönelik ameliyatlar da erken yumurtalık yetmezliğine niye olabiliyor.
Fiziksel sonuçlarının yanı sıra, bu biçimde bir teşhisin ruhsal tesiri de yıkıcı olabilir. Emma, hekimi ona haberi verdikten daha sonra, otomobilinde bir saat boyunca tek başına ağladığını söylüyor.
Emma, Manchester’da çalıştığı kuaför salonunda, ileri yaşta menopoza girmiş bayanlardan duydukları haricinde menopoz hakkında neredeyse hiç bir şey bilmiyordu.
Emma’ya birkaç ay boyunca hormon destek tedavisi için tabletler verildi. Yumurtalıklarının artık çalışmadığını ve bedeninin regl döngüsünü yöneten östrojen ve progesteron hormonlarını gereğince üretmediğini öğrendi. Bu dengesizlik yıllardır sıhhatini etkiliyordu.
Sürekli hissettiği ve şuur bulanıklığı ya da beyin sisi olarak söz edilen durumun yalnızca şahsi bir özellik olmadığını fark etti. Tüm bedenini saran ateş basmaları, uykusuz geceler hormon dengesizliğinin öbür belirtileriydi.
Kendisine teşhis konduğunda Emma’nın annesi 40’lı yaşlarındaydı ve çabucak hemen menopoza girmemişti. Arkadaşları çocuk sahibi olmaya başlamıştı. “Kimse beni anlamıyormuş üzere hissediyordum” diyor.
“Vücudumu alkol ve seksle berbata kullandım… Bu mevzuyu biriyle konuşmaya ne kadar gereksinimim olduğunu fark etmemiştim” diye açıklıyor.
BBC Soe-Myat Noe’ye 23 yaşında erken menopoz teşhisi kondu
Erken menopoz biroldukca bayan için de diğer önemli rahatsızlıklar için uygulanan tedavi daha sonrasında geliyor.
Londralı grafik tasarım öğrencisi Soe-Myat Noe için menopoz, kanser tedavisinin beklenmedik bir kararı olarak ortaya çıktı.
Bu yılın başlarında, çabucak hemen 23 yaşındayken kendisine üçüncü evre bağırsak kanseri teşhisi konmuş, pelvik bölgesine uygulanan ışınım tedavisi yumurtalıklarına ziyan vermişti.
“Doktorlar ve hemşireler yalnızca kanser tedavime odaklanmıştı… Kimsenin bana menopozun ne manaya geldiğinden bahsetmiş olduğuni hatırlamıyorum” diyor.
Kulaklarında çınlama, anksiyete, yorgunluk üzere semptomlar birden ortaya çıkmış.
Soe büyürken regl, doğurganlık ve menopozla ilgili konuşmaların yaygın olmadığını, bu yüzden ne beklemesi gerektiğini öğrenemediğini, üniversite arkadaşlarının onun tecrübelerini anlayamadığını söylüyor:
“Başıma gelen her şeyi daima yaşlı beşerlerle ilişkilendirdim… Güya hayatımın büyük bir kısmını atlamışım üzere hissettim.”
Hormon tedavisi belli kanser tipleri için uygun olmasa da, Soe için inançlı olan bir biçimini almaya başladığında semptomları düzeldi.
bu biçimdedan beri de her şeyin yolunda olduğunu, hormon tedavisine devam etmenin yanı sıra, yürüyüşe çıkmak ve sıcak içeceklerden kaçınmak üzere öteki tedbirler aldığını, lakin bu süreçte kendisine semptomlarıyla başa çıkma konusunda daha evvel tavsiye verilmiş olması gerektiğini söylüyor.
Dr. Nighat Arif’in toplumsal medya hesapları misal tecrübeler hayatış bayanların iletileriyle dolu. Sıhhat çalışanları içinde “menopoz bakımının nüanslarının daha yeterli anlaşılması” davetinde bulunuyor ve her yaştan bayanın bu bahisteki “tabuları yıkmasını” istiyor:
“Lütfen omurunuzdaki bayanlarla konuşun… Bu konuşmayı annenizle, büyükannenizle, teyzelerinizle, kuzenlerinizle, en yakın dostunuzla yapın. Bu utanılacak bir şey değil, onların yaşadıklarından ders çıkarın.”
Dr. Arif, semptomlar konusunda farkındalığın artması niçiniyle artık daha fazla bayana erken yumurtaIık yetmezliği teşhisi konulduğunu, fakat teşhis konulmasının hala uzun vakit alabileceğini söylüyor.
Tedavi edilmediği takdirde bu rahatsızlık bayanların kemik, kalp ve ruh sıhhati üzerinde uzun vadeli tesirleri olabilir.
Dr. Arif muayenehanesinde, ağrılı seks ve libido kaybı üzere bu rahatsızlığın nadiren tartışılan öbür neticelerina da şahit olduğunu söylüyor.
BBC 23 yaşındaki Elspeth Wilson’a 15 yaşında erken menopoz teşhisi kondu
23 yaşındaki Elspeth Wilson bu durumu hayli uygun anlıyor. çabucak hemen 15 yaşındayken erken yumurtalık yetmezliği teşhisi konulan Elspeth, “Biriyle alakanız var ise onu sevdiğinizi göstermek istiyorsunuz, lakin bedeniniz bunu kabul etmiyor ve birtakım şeyler sizi rahatsız ediyor” diyor:
“Beni hayal kırıklığına uğratan şey, hekimlerin bunun bir sorun olabileceğini hiç söylememiş olması.”
Elspeth iş hayatına başladığında da zorluk yaşadığını ve rahatsızlığının beyin sisine yol açabildiğini söylüyor.
Benzer durumdaki bayanlardan oluşan bir WhatsApp kümesinde teselli bulduğunu ve küme sohbetlerinde hiç bir şeyin çok görülmediğini anlatıyor:
“Bu soruları sorabileceğiniz ve içinizi dökebileceğiniz bir alana sahip olmak inanç verici… Şayet bu mevzuda utanç duymayacağınız bir biçimde konuşabiliyorsanız, her şey fazlaca daha kolay oluyor.”
Kansere bağlı menopoz yaşayan genç bayanlar için çevrimiçi bir takviye kümesine katılan Noe da birebir fikirde. “Onaylandığımı hissettim” diyor.
Bu, Emma’nın da vakit ortasında öğrendiği bir ders olmuş.
senelerca teşhisinin acısını bastırmaya çalıştıktan daha sonra tecrübeleri hakkında daha açık bir biçimde konuşmaya başlayan Emma, “Teşhisim ne olursa olsun, ben hala bendim… Teşhisimden daha fazlasıydım… Bu öğrenmem gereken büyük bir dersti” diyor.
Şimdi 34 yaşında ve gelecekte çocuk sahibi olabileceğini, fakat yumurta bağışı ve IVF hayli üzücü olabileceği için önümüzdeki birkaç yıl ortasında evlat edinebileceğini söylüyor.
Arada bir kuaförde “Make Menopause Matter” (Menopoz Değerli Olsun) yazılı tişörtüyle gidiyor.
Onun menopoz için hayli genç olduğu yorumunu yapan müşterilerine bilgi verdiğini ve 30 dakika ortasında menopoz hakkında tüm hayatları boyunca öğrendiklerinden daha fazlasını öğrendiklerini söylemiş olduklerini aktarıyor.