İNSÜLİN NEDİR?
Vücudun olağan işleyişini sağlayabilmesi için kanımızda bulunan glukoz (kan şekeri) seviyesinin makul bir düzeyde bulunması gerekmektedir. Kanımızda bulunan kan şekerinin belli bir düzeyin altında ya da üstünde olması çeşitli hastalık durumlarına yok açabilmektedir. Bu kan şekeri düzeyini denetim etmek maksadıyla esas iki hormon bulunmaktadır. İnsülin ve Glukagon .
İnsülin; yemeklerden ya da besin alımından daha sonra pankreastan salgılanan ve kanda fazla ölçüde bulunan glukozun hücre içine girmesini sağlayan bir hormondur. Yani kandaki şekerin hücrelerin güç muhtaçlıklarını gidermesi maksadıyla hücrelere girmesine ve bedenin gereksiniminden fazla olan glukozun ise karaciğer, kas ve yağ hücrelerinde depolanmasını sağlar.Glukagon ise; açlık durumlarında daha doğrusu kanda bulunan glukoz ölçüsünün belli bir düzeyin altına düşmesi durumunda bir daha pankreastan salgılanır. bakılırsavi ise insülin tarafınca depolanan glukozun tekrar kana karışmasını sağlayarak, bedenin gerekli güce ulaşmasını sağlar. İnsülinin kanda bulunan glukozu hücre içine taşıyabilmesi için “insülin reseptörü” ismi verilen bir yapıya bağlanması gerekmektedir. İnsülin hücre yüzeyinde bulunan insülin reseptörüne bağlanarak kanda bulunan glukozun hücre içine girmesini sağlamaktadır.Farklı niçinlerle bu insülin reseptörüne insülin hormonu bağlanamazsa, insülinin hücre içine glukoz taşıma bakılırsavi aksamaya başlar ve kanda bulunan glukoz (şeker) ölçüsü olması gereken düzeyin üstüne çıkar. Bu durumu telafi etmek için pankreas daha fazla insülin salgılamaya başlar. Olağan kaidelerde kan şekeri 1 ünite insülin ile olağan düzeylere gelebiliyorken, insülin direnci olarak isimlendirilen bu durumda pankreas 2-3 ünite insülin salgılamak durumunda kalmaktadır.
Yani kâfi ölçüde salgılanan insülin; nazaranvini yerine getiremeyince pankreas daha fazla çalışıp, daha fazla insülin salgılamaya başlar. Giderek daha epey salgılanmak zorunda kalınan insülin vakit ortasında pankreası yorar, pankreas yetmezliği ve diyabet hastalığına (şeker hastalığı) kadar gidebilen önemli bir tablo karşımıza çıkabilir .Kanda gereğince glukoz bulunmasına karşın dokulara glukoz gidemediği için beden bunu glukoz ve beslenme eksikliği olarak algılar. Bu durumu telafi etmek için karaciğer, glukoz üretimini artırır. Beyinden daha sık “yemek ye, tatlı ye” uyarısı gelir ve daha sık acıkma atakları yaşanmaya başlar. Karaciğerin gereksinimin haricinde glukoz üretmesi, daha sık beslenme ve sık tatlı tüketimi ise kan şekerini artırır ve karaciğerde yağlanmaya, kilo alımına yol açar.Doku ve hücrelerin olağan metabolik faaliyetlerini yerine getirememesi niçiniyle yorgunluk, halsizlik, uyku hali durumlara sebep olabilir.
özetlemek gerekirse beden, varlık ortasında yokluk çekmeye başlar.
İNSÜLİN DİRENCİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
İnsülin direnci yahut tip 2 diyabeti (şeker hastalığı) olan bireylerin yakınlarında genetik faktörlerin tesiri ile insülin direnci daha sık görülmektedir. Ayrıyeten hareketsiz hayat, fazla kalorili beslenme üzere faktörler de insülin direnci gelişmenine yol açmaktadır.Yukarıda belirtilen semptomları çoğunlukla yaşıyorsanız sıradan bir kan testi ile insülin direnci ile alakalı metabolik durumunuz kıymetlendirilebilir. Bunun için insülin direnci (HOMA-IR), açlık ve tokluk kan şekeri, HbA1c üzere kan parametrelerinin kıymetlendirilmesi, birtakım durumlarda ise şeker yükleme testi (oral glikoz tolerans testi) yapılması gerekmektedir.Eğer insülin direnciniz var ise hayli sıradan hayat usulü değişiklikleri ile bu makus gidişatı bilakis çevirip sıhhatinizi yine kazanabilirsiniz. Bunun için evvela sağlıklı bir beslenme ve sistemli antrenman yapmak hayli değerlidir.Sağlıklı beslenme için beden kitle indeksinize uygun kilo aralığınızda olmak, sıradan karbonhidratlar olarak isimlendirilen un ve şeker içeren besinlerden mümkün olduğunca uzak kalmak, et, süt, yumurta, meyve, zerzevat, bakliyat ve kuruyemiş içerikli besinlerin tüketimine tartı vermeniz kıymetlidir. İdman için ise günde en az 30 dakika ve haftada ortalama en az 5 gün tempolu yürüyüş üzere fizikî aktiviteler sıhhatinizi yine kazanmanıza yardımcı olacaktır.Beslenme ve antrenman üzere ömür biçimi değişikliklerini karşın kimi durumlarda hekiminizin teklifiyle kan şekerinizi dengelemek maksadıyla ilaç kullanması da gerekli olabilmektedir.
Vücudun olağan işleyişini sağlayabilmesi için kanımızda bulunan glukoz (kan şekeri) seviyesinin makul bir düzeyde bulunması gerekmektedir. Kanımızda bulunan kan şekerinin belli bir düzeyin altında ya da üstünde olması çeşitli hastalık durumlarına yok açabilmektedir. Bu kan şekeri düzeyini denetim etmek maksadıyla esas iki hormon bulunmaktadır. İnsülin ve Glukagon .
İnsülin; yemeklerden ya da besin alımından daha sonra pankreastan salgılanan ve kanda fazla ölçüde bulunan glukozun hücre içine girmesini sağlayan bir hormondur. Yani kandaki şekerin hücrelerin güç muhtaçlıklarını gidermesi maksadıyla hücrelere girmesine ve bedenin gereksiniminden fazla olan glukozun ise karaciğer, kas ve yağ hücrelerinde depolanmasını sağlar.Glukagon ise; açlık durumlarında daha doğrusu kanda bulunan glukoz ölçüsünün belli bir düzeyin altına düşmesi durumunda bir daha pankreastan salgılanır. bakılırsavi ise insülin tarafınca depolanan glukozun tekrar kana karışmasını sağlayarak, bedenin gerekli güce ulaşmasını sağlar. İnsülinin kanda bulunan glukozu hücre içine taşıyabilmesi için “insülin reseptörü” ismi verilen bir yapıya bağlanması gerekmektedir. İnsülin hücre yüzeyinde bulunan insülin reseptörüne bağlanarak kanda bulunan glukozun hücre içine girmesini sağlamaktadır.Farklı niçinlerle bu insülin reseptörüne insülin hormonu bağlanamazsa, insülinin hücre içine glukoz taşıma bakılırsavi aksamaya başlar ve kanda bulunan glukoz (şeker) ölçüsü olması gereken düzeyin üstüne çıkar. Bu durumu telafi etmek için pankreas daha fazla insülin salgılamaya başlar. Olağan kaidelerde kan şekeri 1 ünite insülin ile olağan düzeylere gelebiliyorken, insülin direnci olarak isimlendirilen bu durumda pankreas 2-3 ünite insülin salgılamak durumunda kalmaktadır.
Yani kâfi ölçüde salgılanan insülin; nazaranvini yerine getiremeyince pankreas daha fazla çalışıp, daha fazla insülin salgılamaya başlar. Giderek daha epey salgılanmak zorunda kalınan insülin vakit ortasında pankreası yorar, pankreas yetmezliği ve diyabet hastalığına (şeker hastalığı) kadar gidebilen önemli bir tablo karşımıza çıkabilir .Kanda gereğince glukoz bulunmasına karşın dokulara glukoz gidemediği için beden bunu glukoz ve beslenme eksikliği olarak algılar. Bu durumu telafi etmek için karaciğer, glukoz üretimini artırır. Beyinden daha sık “yemek ye, tatlı ye” uyarısı gelir ve daha sık acıkma atakları yaşanmaya başlar. Karaciğerin gereksinimin haricinde glukoz üretmesi, daha sık beslenme ve sık tatlı tüketimi ise kan şekerini artırır ve karaciğerde yağlanmaya, kilo alımına yol açar.Doku ve hücrelerin olağan metabolik faaliyetlerini yerine getirememesi niçiniyle yorgunluk, halsizlik, uyku hali durumlara sebep olabilir.
özetlemek gerekirse beden, varlık ortasında yokluk çekmeye başlar.
İNSÜLİN DİRENCİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
- Yemekten daha sonra ya da karbonhidrat bakımından ağır bir besin tükettikten daha sonra olağandan çok bir yorgunluk ve uyku halinizin olması
- Yemek daha sonrası denetimsiz bir biçimde şekerin düşmesiyle ellerde titreme ve terleme şikayeti olması
- Açık hissi ve mide kazınması şikayetlerinin artması
- Sık sık tatlı yeme isteğinizin olması
- Kilo alma suratınızın artması ve denetime edilememesi
- Yorgunluk hissi olması
- Bel etrafının giderek genişlemesi
- Koltuk altı, kasık, boyun bölgelerinde ‘Akantozis Nigrikans’ ismi verilen cilt yoğunlaşmalarının olması
İnsülin direnci yahut tip 2 diyabeti (şeker hastalığı) olan bireylerin yakınlarında genetik faktörlerin tesiri ile insülin direnci daha sık görülmektedir. Ayrıyeten hareketsiz hayat, fazla kalorili beslenme üzere faktörler de insülin direnci gelişmenine yol açmaktadır.Yukarıda belirtilen semptomları çoğunlukla yaşıyorsanız sıradan bir kan testi ile insülin direnci ile alakalı metabolik durumunuz kıymetlendirilebilir. Bunun için insülin direnci (HOMA-IR), açlık ve tokluk kan şekeri, HbA1c üzere kan parametrelerinin kıymetlendirilmesi, birtakım durumlarda ise şeker yükleme testi (oral glikoz tolerans testi) yapılması gerekmektedir.Eğer insülin direnciniz var ise hayli sıradan hayat usulü değişiklikleri ile bu makus gidişatı bilakis çevirip sıhhatinizi yine kazanabilirsiniz. Bunun için evvela sağlıklı bir beslenme ve sistemli antrenman yapmak hayli değerlidir.Sağlıklı beslenme için beden kitle indeksinize uygun kilo aralığınızda olmak, sıradan karbonhidratlar olarak isimlendirilen un ve şeker içeren besinlerden mümkün olduğunca uzak kalmak, et, süt, yumurta, meyve, zerzevat, bakliyat ve kuruyemiş içerikli besinlerin tüketimine tartı vermeniz kıymetlidir. İdman için ise günde en az 30 dakika ve haftada ortalama en az 5 gün tempolu yürüyüş üzere fizikî aktiviteler sıhhatinizi yine kazanmanıza yardımcı olacaktır.Beslenme ve antrenman üzere ömür biçimi değişikliklerini karşın kimi durumlarda hekiminizin teklifiyle kan şekerinizi dengelemek maksadıyla ilaç kullanması da gerekli olabilmektedir.