Sık sık tatlı yeme isteği, yemeklerden daha sonra uyku hali, gece yeme atakları, konsantrasyon kuvvetliğü, agresiflik, kilo artışı üzere bulguların insülin direnci işareti olabileceğini vurgulayan VM Medical Park Ankara Hastanesi Beslenme ve Diyet Kliniği’nden Diyetisyen Nimet Kültekin, “İnsülin direncinde en değerli tedavi prosedürü, hakikat ve sağlıklı beslenmedir” dedi.
VM Medical Park Ankara Hastanesi Beslenme ve Diyet Kliniği’nden Diyetisyen Nimet Kültekin, insülin direnci hakkında açıklamalarda bulundu.
İnsülinin tarifine değinen Dyt. Kültekin, “İnsülin, pankreas hücrelerimiz tarafınca salgılanan, yemek yediğimizde artan, kan şekerimizin hücrelere girişini sağlayarak kan şekerimizi düşüren bir hormondur. Halk içinde bilinmeyen şeker olarak da bilinen insülin direnci ise hücrelerimizin insüline duyarsızlaşması durumudur. Hücreler daima ve yüksek ölçüde insüline maruz kalınca bir süre daha sonra insüline yanıt vermezler ve kan şekerimiz daima yüksek kalır. İnsülin direnci arttıkça kan şekerimizin daima yüksek olması, pankreasın daha fazla insülin salgılamasına yol açar. Bu durum bir süre daha sonra pankreasın bozulmasına ve halk içinde şeker hastalığı olarak bilinen tip 2 diyabet oluşumuna yol açar” diye konuştu.
BELİRTİLER GÖZ GERİSİ EDİLMEMELİ
Dyt. Nimet Kültekin, yemek yedikten daha sonrasında acıkma, yemek yedikten daha sonra uyku gelmesi, tatlı yeme isteğinin epey sık olması, gece uykudan uyanıp bir şeyler tüketilmesi, sistemli beslenildiği biçimde kilo verilememesi, agresiflik, konsantrasyon kuvvetliğü üzere durumların yaşanmasının insülin direncini işaret edebileceğini söylemiş oldu.
KAN ANALİZİ İLE ÖĞRENİLİR
İnsülin belirtilerini gözlemlenmesi halinde doktor denetiminde kan analizi ile insülin direncinin olup olmadığının öğrenilebileceğini belirten Dyt. Nimet Kültekin, “İnsülin direnci açlık kan şekeri ile açlık insülin düzeylerinin çarpıldıktan daha sonra 405’e bölünmesi ile hesaplanır. Ortaya bir HOMA-IR yani insülin direnci pahası çıkar. Çıkan kararın 2.5’un altına olması istenir, 2.5 ve üzeri ise insülin direnci vardır diyebiliriz” açıklamasında bulundu.
HAREKETSİZ BİREYLER RİSK ALTINDA
Dyt. Nimet Kültekin, insülin direncinde risk faktörlerini şöyle sıraladı:
İNSÜLİN DİRENCİ VE BESLENME İLİŞKİSİ
İnsülin direnci ve beslenme bağından bahseden Dyt. Kültekin, “Fazla kilolar mı insülin direncine yol açar, insülin direnci mi kilo artışına sebep olur tam olarak çözülmemiş olsa da bireylerin fazla kilolarını vermeleri insülin direncinin kırılması için gereklidir” sözlerini kullandı.
Beslenme düzenlenmediği takdirde insülin direnci tip 2 diyabetle (şeker hastalığı) sonuçlanacağını vurgulayan Dyt. Nimet Gültekin, insülin direnci olan bireyler için beslenme tekliflerini şöyleki sıraladı:
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
VM Medical Park Ankara Hastanesi Beslenme ve Diyet Kliniği’nden Diyetisyen Nimet Kültekin, insülin direnci hakkında açıklamalarda bulundu.
İnsülinin tarifine değinen Dyt. Kültekin, “İnsülin, pankreas hücrelerimiz tarafınca salgılanan, yemek yediğimizde artan, kan şekerimizin hücrelere girişini sağlayarak kan şekerimizi düşüren bir hormondur. Halk içinde bilinmeyen şeker olarak da bilinen insülin direnci ise hücrelerimizin insüline duyarsızlaşması durumudur. Hücreler daima ve yüksek ölçüde insüline maruz kalınca bir süre daha sonra insüline yanıt vermezler ve kan şekerimiz daima yüksek kalır. İnsülin direnci arttıkça kan şekerimizin daima yüksek olması, pankreasın daha fazla insülin salgılamasına yol açar. Bu durum bir süre daha sonra pankreasın bozulmasına ve halk içinde şeker hastalığı olarak bilinen tip 2 diyabet oluşumuna yol açar” diye konuştu.
BELİRTİLER GÖZ GERİSİ EDİLMEMELİ
Dyt. Nimet Kültekin, yemek yedikten daha sonrasında acıkma, yemek yedikten daha sonra uyku gelmesi, tatlı yeme isteğinin epey sık olması, gece uykudan uyanıp bir şeyler tüketilmesi, sistemli beslenildiği biçimde kilo verilememesi, agresiflik, konsantrasyon kuvvetliğü üzere durumların yaşanmasının insülin direncini işaret edebileceğini söylemiş oldu.
KAN ANALİZİ İLE ÖĞRENİLİR
İnsülin belirtilerini gözlemlenmesi halinde doktor denetiminde kan analizi ile insülin direncinin olup olmadığının öğrenilebileceğini belirten Dyt. Nimet Kültekin, “İnsülin direnci açlık kan şekeri ile açlık insülin düzeylerinin çarpıldıktan daha sonra 405’e bölünmesi ile hesaplanır. Ortaya bir HOMA-IR yani insülin direnci pahası çıkar. Çıkan kararın 2.5’un altına olması istenir, 2.5 ve üzeri ise insülin direnci vardır diyebiliriz” açıklamasında bulundu.
HAREKETSİZ BİREYLER RİSK ALTINDA
Dyt. Nimet Kültekin, insülin direncinde risk faktörlerini şöyle sıraladı:
- Ailesinde şeker hastalığı olan bireyler,
- Gebelik şekeri tanısı alan bayanlar,
- İdeal kilosunun üzerinde olan bireyler,
- Özellikle göbek bölgesinde yağlanma olan bireyler,
- Gün içerisinde hareketsiz olan bireyler daha fazla risk altındadır.
İNSÜLİN DİRENCİ VE BESLENME İLİŞKİSİ
İnsülin direnci ve beslenme bağından bahseden Dyt. Kültekin, “Fazla kilolar mı insülin direncine yol açar, insülin direnci mi kilo artışına sebep olur tam olarak çözülmemiş olsa da bireylerin fazla kilolarını vermeleri insülin direncinin kırılması için gereklidir” sözlerini kullandı.
Beslenme düzenlenmediği takdirde insülin direnci tip 2 diyabetle (şeker hastalığı) sonuçlanacağını vurgulayan Dyt. Nimet Gültekin, insülin direnci olan bireyler için beslenme tekliflerini şöyleki sıraladı:
- Düzenli ve istikrarlı uygulanan beslenme programı ile kişinin insülin direnci ve kan şekeri seviyeleri düşürülebilir.
- İnsülin direnciniz var ise, besinleri glisemik indeksine dikkat ederek tüketmeniz gerekir. Glisemik indeks, besinlerin kan şekerini yükseltme tesiridir. Glisemik indeksi yüksek olan besinler kan şekerinin süratli yükselmesine sebep olarak, insülin direncinin artmasına yol açar.
- İnsülin direnci olan bireyler glisemik indeksi düşük olan kurubaklagil, fındık, elma, portakal üzere posalı meyve ve zerzevat, bulgur, tam tahıl, kepekli ekmek üzere besinleri tercih etmeli, glisemik indeksi yüksek; patates, beyaz ekmek, beyaz pirinç, meyve suları, olgun muz ve karpuz üzere besinlerden uzak durmalıdırlar.
- Öğün saatleri insülin direnci olan bireyler için büyük kıymet taşır. Öğün tertibi 3 saatte bir olacak biçimde 3 ana 2-3 orta öğün içeren bir beslenme planı oluşturulmalıdır.
- Beslenme programında karbonhidrat, protein ve yağ kaynaklı besinler istikrarlı bulunmalıdır.
- İşlenmiş besinlerden uzak durulmalıdır.
- Aşırı yağ ve yağlı yiyeceklerin tüketiminden kaçınılmalıdır, etlerin görünen yağları tüketilmemelidir.
- Sebze ve meyve tüketimi ihmal edilmemeli bilhassa posa kıymeti yüksek şeker içeriği düşük sebzelere öğünlerde kesinlikle yer verilmelidir.
- Kuru meyve ve meyve suları yerine lif kaynağı olan taze meyveler tercih edilmelidir.
- Ara öğünlerde tüketilen meyvenin yanında süt, ayran, kefir üzere protein kaynakları yahut ceviz, badem, fındık üzere yağlı tohumlar tercih edilmelidir.
- Karbonhidrat kaynağı olarak beyaz un ve şekerli besinler yerine tam tahıllı eserler ve baklagiller tüketilmelidir.
- Yemeklerde pirinç pilavı yerine bulgur pilavı yahut kepekli makarna, beyaz ekmek yerine esmer ekmekler tercih edilmelidir.
- En değerlisi, beslenme programıyla birlikte nizamlı bir fizikî aktivite de yapılmalıdır.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı