Anksiyete olarak da bilinen dert bozukluğu toplumda yaygın olarak görülüyor. hayatın bir modülü olan korku, uygun şiddette olduğunda amaçlarımıza ulaşmamızı sağlayabilirken, çok olduğunda iş ve toplumsal hayatı zorlaştırabiliyor. Bayanlarda ve ağır gerilim altında olanlarda dert bozukluğunun daha sık izlendiği görülürken, ilaç ve psikoterapinin yanı sıra nizamlı spor ve aktiviteler de dert belirtilerinin azalmasına katkı sağlıyor. Memorial Ankara Hastanesi Psikiyatri Bölümü’nden Uz. Dr. Esengül Ekici, tasa bozukluğu ve tedavisi ile ilgili bilgi verdi.
Kaygının şiddeti ehemmiyet taşır
Günlük hayatta herkes farklı mevzularla ilgili telaş duyabilir. İmtihan, bitirilmesi gereken bir proje, bir sıhhat sorunu, maddi zorluk, çocuklar yahut başka aile bireyleri ile ilgili problemler derde niye olabilir. Uygun şiddette bir tasa, sıkıntılarla baş edebilmemiz için hazırlıklı olmamıza, amaçlarımıza ulaşmamıza yardımcı olur. Bu tıp dertler çoklukla yavaşça şiddetli ve geçicidir. Günlük hayatta dert duymak her ne kadar olağan olsa da, şiddetinde bir aşırılık var ise bu biçimde tıbbi bir hastalıktan kelam edilebilir. Olağandışı tasa ile tasa bozukluğunun birbirinden ayırt edilmesi ise kişinin hayatını sağlıklı bir biçimde devam ettirebilmesi açısından değer taşımaktadır. Anksiyete bozukluğu olan bireylerde günlük hayatta rastlanılan durumlara karşı bile ağır, daima devam eden bir telaş hali ve kaygı yaşanabilir.
Normal dert ile korku bozukluğu ayırt edilmeli
“Şimdi”ye ve “denetlenebilir alan”a odaklanan korkular sağlıklı ve fonksiyonel olan korkulardır. Örneğin üniversite imtihanına hazırlanan bir öğrencinin “Ders programıma nazaran artık televizyon izlemeyi bırakıp ders çalışmam lazım. Televizyonu bırakmazsam bugün ders çalışmamış olacağım” derdi şimdiye odaklı ve denetleyebildiği bir durumla ilgili sağlıklı bir korkudur. Fakat “Ya Haziran ayında üniversite imtihanını kazanamazsam. İstediğim kısma yerleşemezsem, ne yaparım?” biçimindeki “sonuç” odaklı ve kişinin “denetiminin kısıtlı olduğu alan” ile alakalı tasalar sıhhatsiz bununla birlikte fonksiyonel olmayan korkulardır. Kaygı bozukluklarında sıklıkla fonksiyonel olmayan tipte, daima, çok ve durumla uygun olmayan bir tasa yahut ortaya çıkan bedensel belirtileri ağır bir dehşet etmeni olarak algılama biçiminde tasalar gözlenmektedir.
Birden çok niye dert bozukluğuna yol açabilir
“Yaygın Korku Bozukluğu”, “Panik Bozukluğu”, “Sosyal Fobi”, “Özgül Fobiler” ve “Travma daha sonrası Gerilim Bozukluğu” alt başlıklarında incelenen dert bozukluklarının oluşmasında genetik etmenler, beyin nörokimyasındaki değişiklikler, kişilik özellikleri ve gerilimli hayat olayları rol oynamaktadır. Tasa bozukluklarında çoklukla tek bir niye gösterilemez. Birden epey faktörün bir ortaya gelmesi tasa bozukluklarının gelişmenine niye olabilir.
Kaygı bozukluğu öbür hastalıklarla karıştırılabilir
Kaygı bozukluğunun belirtileri içinde huzursuzluk, gerginlik, düşünce, bunaltı, makûs bir şey olacak hissi, niçinsiz dehşet, berbata odaklanma, çabuk yorulma, kas ağrıları, kolay irkilme, tetikte olma hali, çarpıntı, nefes alamayacak üzere hissetme, ağız kuruluğu, titreme, ateş basması, mide bulantısı, kulakta çınlama, dikkati toplayamama, öfkeli olma ve tahammülsüzlük bulunmaktadır. Bu belirtiler (özellikle bedensel belirtiler) kimi vakit güya öbür bir fizikî hastalık varmış üzere kendini gösterebilir. Bu niçinle şahıslar çoğunlukla psikiyatri hekiminden evvel hastanelerin acil servis, iç hastalıkları ve kardiyoloji üzere kısımlara başvurabilmektedir.
Düzenli spor ve toplumsal aktiviteler dert belirtilerini azaltır
Kaygı bozuklukları tedavi edilebilen psikiyatrik bozukluklar içinde yer almaktadır. Birinci müracaatta psikiyatrik değerlendirmenin yanında daha evvelde yapılmadı ise öbür bedensel hastalıkların olup olmadığı tarafında hastadan muayene ve tetkikler istenebilir. Tasa bozukluğu olan şahısların büyük çoğunluğu tedaviden yarar görür. İlaç tedavileri ve psikoterapiler yahut her iki prosedür bir ortada uygulanabilir. Hangi cins tedavinin hasta için uygun olduğu hekimle alınacak ortak karar ile belirlenir. birebir vakitte tertipli spor, hobi, yoga üzere aktiviteler telaş belirtilerinin denetim edilmesine yardımcı olmaktadır.
Kadınlarda daha sık görülür
Kaygı bozukluklarının bayanlarda ve ağır gerilime maruz kalan bireylerde görülme ihtimali daha yüksektir. Bu bozukluklar genetik özellik gösterir. Yani ailede bir kimsede telaş bozukluğu var ise, diğer bir aile üyesinde tasa bozukluğu görülme ihtimali artmaktadır.
Kaygı bozukluğu hayatınızı olumsuz etkiler
Tedavi edilmeyen ve süreğenleşebilen telaş bozuklukları kişinin ömründe şu meselelerin yaşanmasına sebep olabilir:
– Korku bozuklukları, kişinin gündelik hayat, iş ve toplumsal hayatında zorlukların artmasına yol açar.
– Kaygı bozukluğu depresyon üzere duygudurum bozukluklarını kolaylaştırabilir.
– Tasa bozukluğu yaşayan şahıslarda gerginlik niçiniyle kas ağrıları, beden ağrıları, çabuk yorulma üzere belirtiler görülür.
-Kaygı belirtileri niçiniyle odaklanma ve dikkati sürdürmede zorluk yaşanabilir ve kişinin iş performansını olumsuz istikamette etkileyebilir.
-Kaygı bozukluklarında çabucak her şeyin aksisini düşünme, işlerin daima berbat sonuçlanacağını düşünme, daima makûs şeyler olacağına dair tetikte olma hali, başarısızlık hissine, daha kırılgan ve umutsuz olmaya niye olabilir.
-Sosyal ömürde ortaya çıkan tasa belirtileri bireylerin arkadaşlık kuramamalarına, toplumsal ortama etkin katılamamalarına, çekingenlik ve kaçınmalara sebep olabilir.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
Kaygının şiddeti ehemmiyet taşır
Günlük hayatta herkes farklı mevzularla ilgili telaş duyabilir. İmtihan, bitirilmesi gereken bir proje, bir sıhhat sorunu, maddi zorluk, çocuklar yahut başka aile bireyleri ile ilgili problemler derde niye olabilir. Uygun şiddette bir tasa, sıkıntılarla baş edebilmemiz için hazırlıklı olmamıza, amaçlarımıza ulaşmamıza yardımcı olur. Bu tıp dertler çoklukla yavaşça şiddetli ve geçicidir. Günlük hayatta dert duymak her ne kadar olağan olsa da, şiddetinde bir aşırılık var ise bu biçimde tıbbi bir hastalıktan kelam edilebilir. Olağandışı tasa ile tasa bozukluğunun birbirinden ayırt edilmesi ise kişinin hayatını sağlıklı bir biçimde devam ettirebilmesi açısından değer taşımaktadır. Anksiyete bozukluğu olan bireylerde günlük hayatta rastlanılan durumlara karşı bile ağır, daima devam eden bir telaş hali ve kaygı yaşanabilir.
Normal dert ile korku bozukluğu ayırt edilmeli
“Şimdi”ye ve “denetlenebilir alan”a odaklanan korkular sağlıklı ve fonksiyonel olan korkulardır. Örneğin üniversite imtihanına hazırlanan bir öğrencinin “Ders programıma nazaran artık televizyon izlemeyi bırakıp ders çalışmam lazım. Televizyonu bırakmazsam bugün ders çalışmamış olacağım” derdi şimdiye odaklı ve denetleyebildiği bir durumla ilgili sağlıklı bir korkudur. Fakat “Ya Haziran ayında üniversite imtihanını kazanamazsam. İstediğim kısma yerleşemezsem, ne yaparım?” biçimindeki “sonuç” odaklı ve kişinin “denetiminin kısıtlı olduğu alan” ile alakalı tasalar sıhhatsiz bununla birlikte fonksiyonel olmayan korkulardır. Kaygı bozukluklarında sıklıkla fonksiyonel olmayan tipte, daima, çok ve durumla uygun olmayan bir tasa yahut ortaya çıkan bedensel belirtileri ağır bir dehşet etmeni olarak algılama biçiminde tasalar gözlenmektedir.
Birden çok niye dert bozukluğuna yol açabilir
“Yaygın Korku Bozukluğu”, “Panik Bozukluğu”, “Sosyal Fobi”, “Özgül Fobiler” ve “Travma daha sonrası Gerilim Bozukluğu” alt başlıklarında incelenen dert bozukluklarının oluşmasında genetik etmenler, beyin nörokimyasındaki değişiklikler, kişilik özellikleri ve gerilimli hayat olayları rol oynamaktadır. Tasa bozukluklarında çoklukla tek bir niye gösterilemez. Birden epey faktörün bir ortaya gelmesi tasa bozukluklarının gelişmenine niye olabilir.
Kaygı bozukluğu öbür hastalıklarla karıştırılabilir
Kaygı bozukluğunun belirtileri içinde huzursuzluk, gerginlik, düşünce, bunaltı, makûs bir şey olacak hissi, niçinsiz dehşet, berbata odaklanma, çabuk yorulma, kas ağrıları, kolay irkilme, tetikte olma hali, çarpıntı, nefes alamayacak üzere hissetme, ağız kuruluğu, titreme, ateş basması, mide bulantısı, kulakta çınlama, dikkati toplayamama, öfkeli olma ve tahammülsüzlük bulunmaktadır. Bu belirtiler (özellikle bedensel belirtiler) kimi vakit güya öbür bir fizikî hastalık varmış üzere kendini gösterebilir. Bu niçinle şahıslar çoğunlukla psikiyatri hekiminden evvel hastanelerin acil servis, iç hastalıkları ve kardiyoloji üzere kısımlara başvurabilmektedir.
Düzenli spor ve toplumsal aktiviteler dert belirtilerini azaltır
Kaygı bozuklukları tedavi edilebilen psikiyatrik bozukluklar içinde yer almaktadır. Birinci müracaatta psikiyatrik değerlendirmenin yanında daha evvelde yapılmadı ise öbür bedensel hastalıkların olup olmadığı tarafında hastadan muayene ve tetkikler istenebilir. Tasa bozukluğu olan şahısların büyük çoğunluğu tedaviden yarar görür. İlaç tedavileri ve psikoterapiler yahut her iki prosedür bir ortada uygulanabilir. Hangi cins tedavinin hasta için uygun olduğu hekimle alınacak ortak karar ile belirlenir. birebir vakitte tertipli spor, hobi, yoga üzere aktiviteler telaş belirtilerinin denetim edilmesine yardımcı olmaktadır.
Kadınlarda daha sık görülür
Kaygı bozukluklarının bayanlarda ve ağır gerilime maruz kalan bireylerde görülme ihtimali daha yüksektir. Bu bozukluklar genetik özellik gösterir. Yani ailede bir kimsede telaş bozukluğu var ise, diğer bir aile üyesinde tasa bozukluğu görülme ihtimali artmaktadır.
Kaygı bozukluğu hayatınızı olumsuz etkiler
Tedavi edilmeyen ve süreğenleşebilen telaş bozuklukları kişinin ömründe şu meselelerin yaşanmasına sebep olabilir:
– Korku bozuklukları, kişinin gündelik hayat, iş ve toplumsal hayatında zorlukların artmasına yol açar.
– Kaygı bozukluğu depresyon üzere duygudurum bozukluklarını kolaylaştırabilir.
– Tasa bozukluğu yaşayan şahıslarda gerginlik niçiniyle kas ağrıları, beden ağrıları, çabuk yorulma üzere belirtiler görülür.
-Kaygı belirtileri niçiniyle odaklanma ve dikkati sürdürmede zorluk yaşanabilir ve kişinin iş performansını olumsuz istikamette etkileyebilir.
-Kaygı bozukluklarında çabucak her şeyin aksisini düşünme, işlerin daima berbat sonuçlanacağını düşünme, daima makûs şeyler olacağına dair tetikte olma hali, başarısızlık hissine, daha kırılgan ve umutsuz olmaya niye olabilir.
-Sosyal ömürde ortaya çıkan tasa belirtileri bireylerin arkadaşlık kuramamalarına, toplumsal ortama etkin katılamamalarına, çekingenlik ve kaçınmalara sebep olabilir.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı