Sağlıklı beslenme MS’in seyrini olumlu etkiliyor
sebebi tam olarak bilinmeyen MS hastalığı, ülkemizde her bin genç yetişkinden 1’inde görülüyor, çoklukla 30’lu yaşlarda ortaya çıkıyor. MS’in bir bağışıklık sistemi hastalığı olduğunu belirten Nöroloji Uzmanı Hekim Öğretim Üyesi Yıldız Kaya, hastaların sağlıklı ve kâfi beslenmelerinin ehemmiyetine dikkat çekerek kıymetli ihtar ve tekliflerde bulunuyor.
Merkezi hudut sisteminin yaygın görülen, iltihap ve hudut hücresi kılıfı kaybıyla oluşan bozukluğu olarak tanımlanan Multipl Skleroz (MS), Türkiye’de her bin genç yetişkinden 0,4-1’inde görülüyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Nöroloji Uzmanı Tabip Öğretim Üyesi Yıldız Kaya, MS’in en değerli belirtilerini; yorgunluk, yürüme bozuklukları, kimi vakit kol ve/veya bacakta güçsüzlük ve uyuşma, idrar kaçırma, bedende ağrı, depresyon ve dert bozuklukları üzere his durum bozuklukları, görme kaybı, baş dönmesi olarak sıralıyor.
Bir bağışıklık sistemi hastalığı olan MS’in sebebi kesin olarak bilinmese de bayanlarda erkeklere oranla 1,5- 2 kat daha fazla görülüyor. Sigara tüketimi hastalığın atak riskini; D vitamini yetersizliği ise gelişme riskini yükseltiyor.
10-30 yıl ortasında nörolojik engelliliğe dönüşebiliyor
Ülkemizde yapılan çalışmalarda; MS’in başlangıç yaşının yaklaşık 30 olduğu ve ailede görülme sıklığının yüzde 11,5 olduğu belirtiliyor. Hastalığın ekseriyetle 20-40 yaşlarında başladığına değinen Dr. Yıldız Kaya “MS, hastaların birçoğunda 10-30 yıllık bir süre ortasında önemli ve geri dönüşü olmayan nörolojik engelliliğe dönüşebiliyor. Hastalığın nasıl seyredeceği ise bireyden şahsa değişiyor. O niçinle ‘her hastanın MS hastalığı kendine özgüdür’ ve MS tedavisi bireye özel planlanmalıdır” diyor.
Kişiye has tedavi gerekiyor
MS tedavisinde hastanın şikayetlerinin başladığı atak devrinde kortizon tedavisi uygulanırken, daha sonraki basamaklarda hastalık seyrini değiştiren farklı bağışıklık düzenleyici tedaviler tercih ediliyor. İlaç tedavisinde günlük tablet formları olduğu üzere, kimi hastalarda damardan uygulanan tedavi seçenekleri de bulunuyor. Bu şahsa mahsus tedavi kararında MS’e bağlı engellilik durumu kıymetli oranda azalıyor.
MS hastalarına özel 7 beslenme önerisi
Yapılan çalışmalar özel rastgele bir beslenme formunun MS seyrini değiştirmediğini, lakin yorgunluk, kramplar üzere hastalıkta görülen birtakım yakınmaları azalttığını gösteriyor. Bu niçinle hastalara özel bir diyet yerine, kâfi ve istikrarlı beslenmeleri önerildiğini belirten Nöroloji Uzmanı Dr. Yıldız Kaya, lif bakımından güçlü besinlerin, lipoik asit ve D vitamini alımının arttırılmasının ise MS seyrini olumlu etkilediğini belirtiyor.
Nörolog Dr. Yıldız Kaya, beslenme tertibiyle sıkı bir ilgisi bulunan MS hastalığı için değerli beslenme tekliflerini şu biçimde sıralıyor:
D vitaminini ihmal etmeyin
D vitamini; hudut sisteminde hücre oluşumu, hücresel iletimin sağlanması ve hücre vefatına karşı hami bir vitamin. Son senelerda Parkinson, Alzheimer ve MS hastalıkları incelendiğinde, D vitamini düzeylerinin çevresel ve genetik olarak etkileyen faktörler olabileceği belirtiliyor. Yani D vitamininin, bağışıklık sistemi işlevlerinde değerli anahtar role sahip olduğundan, MS’in oluşumunu engelleyici tesiri olduğu kabul ediliyor. Bu niçinle MS hastalarında kandaki D vitamini seviyelerine göre, eksiklik durumunda tedavilerine kesinlikle D vitamininin eklenmesi de gerekiyor.
Yeterli su içmeye itina gösterin
MS hastalarının kâfi su tüketmeleri, aldıkları tedavilerin yan tesirlerini azaltmada ve gelişebilecek bağırsak sorunları açısından değerli. beraberinde birtakım MS hastalarında hastalığa bağlı gelişen mesane sorunları niçiniyle artan idrar yolu enfeksiyonu riskini de azaltıyor.
Bağırsak mikrobiyatınızı güçlendirin
Son vakit içinderda MS tedavisinde vitamin dayanağı üzere tamamlayıcı tedavilerinin ilaç tedavisiyle bir arada gündeme geldiğini söyleyen Dr. Yıldız Kaya, bağırsak mikrobiyotasını müdafaaya ve antiinflamatuar besinlere öncelik verilmesi gerektiğini belirtiyor. Zira bağırsak sıhhati bağışıklık sisteminin kuvvetli olmasında hayli değerli bir rol oynuyor. MS’in bağışıklık sistemi hastalığı olduğuna dikkat çeken Dr. Yıldız Kaya, bilhassa hastaların lif içeriği düşük, yüksek yağ ve şeker içeren Batı şekli diyetlerden kaçınmaları gerektiğini, zira bu tip beslenmenin bağırsakta ziyanlı bakterileri çoğaltarak tüm bedende ve hudut hücrelerinde inflamasyonu artırarak MS’in seyrini olumsuz etkileyebileceğini belirtiyor.
Akdeniz tipi beslenin
Son devirlerde yapılan araştırmalarda; bilhassa nörolojik hastalıklardan korunmada ve hastalıkların denetiminde sağlıklı beslenme biçimleri içinde Akdeniz tipi beslenme ve MIND diyetine kıymet veriliyor. MIND (Mediterranean-DASH Intervention for Neurodegenerative Delay) diyeti, Akdeniz diyetine yakın, bilhassa beyin sıhhatine odaklı bir diyet tipi. Alzheimer hastalığı üzere bunamaya yol açan hastalıklara karşı geliştirilen MIND diyetinde, Akdeniz beslenme tipinde de olduğu üzere yeşil yapraklı sebzeler, böğürtlengiller, tam tahıllı eserler, deniz eserleri, beyaz et ve zeytinyağının yanı sıra kırmızı şarap da yer alıyor.
Proteini ihmal etmeyin
MS hastalarına beyaz et ve balıkla beslenmenin arttırılması, kırmızı etin en çok haftada 2 gün tüketilmesi öneriliyor. Her gün çiğ yahut pişmiş zerzevat ve meyveyle bir arada zeytinyağı, düşük yağlı süt eserleri ve fındık, badem üzere kuruyemişler de beslenmede değer verilmesi gereken yiyeceklerin içinde sayılıyor.
Düşük yağlı beslenmekten kaçının
Yağ vücudun güç ihtiyacında rol oynuyor. Ayrıyeten yağda eriyen A, D, E ve K vitaminlerinin emilimi için de gerekiyor. Düşük yağlı ve yumurta ile süt mamüllerinin olmadığı diyetlerde güç ve vitamin eksikliğine bağlı yorgunluk, kansızlık üzere öbür yakınmalar ortaya çıkabiliyor.
Atak periyodunda tuzsuz beslenin
MS hastalarının, bilhassa atak periyodunda kullanılan kortizon tedavisinin yan tesirlerinden korunmak için o devirde tuzsuz beslenmeye dikkat etmeleri gerekiyor. Ayrıyeten potasyumu arttırmak için bol meyve – zerzevat alınması, kalsiyum takviyesi için de süt ve süt eserleri, kuru baklagillerle beslenilmesi öneriliyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
sebebi tam olarak bilinmeyen MS hastalığı, ülkemizde her bin genç yetişkinden 1’inde görülüyor, çoklukla 30’lu yaşlarda ortaya çıkıyor. MS’in bir bağışıklık sistemi hastalığı olduğunu belirten Nöroloji Uzmanı Hekim Öğretim Üyesi Yıldız Kaya, hastaların sağlıklı ve kâfi beslenmelerinin ehemmiyetine dikkat çekerek kıymetli ihtar ve tekliflerde bulunuyor.
Merkezi hudut sisteminin yaygın görülen, iltihap ve hudut hücresi kılıfı kaybıyla oluşan bozukluğu olarak tanımlanan Multipl Skleroz (MS), Türkiye’de her bin genç yetişkinden 0,4-1’inde görülüyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Nöroloji Uzmanı Tabip Öğretim Üyesi Yıldız Kaya, MS’in en değerli belirtilerini; yorgunluk, yürüme bozuklukları, kimi vakit kol ve/veya bacakta güçsüzlük ve uyuşma, idrar kaçırma, bedende ağrı, depresyon ve dert bozuklukları üzere his durum bozuklukları, görme kaybı, baş dönmesi olarak sıralıyor.
Bir bağışıklık sistemi hastalığı olan MS’in sebebi kesin olarak bilinmese de bayanlarda erkeklere oranla 1,5- 2 kat daha fazla görülüyor. Sigara tüketimi hastalığın atak riskini; D vitamini yetersizliği ise gelişme riskini yükseltiyor.
10-30 yıl ortasında nörolojik engelliliğe dönüşebiliyor
Ülkemizde yapılan çalışmalarda; MS’in başlangıç yaşının yaklaşık 30 olduğu ve ailede görülme sıklığının yüzde 11,5 olduğu belirtiliyor. Hastalığın ekseriyetle 20-40 yaşlarında başladığına değinen Dr. Yıldız Kaya “MS, hastaların birçoğunda 10-30 yıllık bir süre ortasında önemli ve geri dönüşü olmayan nörolojik engelliliğe dönüşebiliyor. Hastalığın nasıl seyredeceği ise bireyden şahsa değişiyor. O niçinle ‘her hastanın MS hastalığı kendine özgüdür’ ve MS tedavisi bireye özel planlanmalıdır” diyor.
Kişiye has tedavi gerekiyor
MS tedavisinde hastanın şikayetlerinin başladığı atak devrinde kortizon tedavisi uygulanırken, daha sonraki basamaklarda hastalık seyrini değiştiren farklı bağışıklık düzenleyici tedaviler tercih ediliyor. İlaç tedavisinde günlük tablet formları olduğu üzere, kimi hastalarda damardan uygulanan tedavi seçenekleri de bulunuyor. Bu şahsa mahsus tedavi kararında MS’e bağlı engellilik durumu kıymetli oranda azalıyor.
MS hastalarına özel 7 beslenme önerisi
Yapılan çalışmalar özel rastgele bir beslenme formunun MS seyrini değiştirmediğini, lakin yorgunluk, kramplar üzere hastalıkta görülen birtakım yakınmaları azalttığını gösteriyor. Bu niçinle hastalara özel bir diyet yerine, kâfi ve istikrarlı beslenmeleri önerildiğini belirten Nöroloji Uzmanı Dr. Yıldız Kaya, lif bakımından güçlü besinlerin, lipoik asit ve D vitamini alımının arttırılmasının ise MS seyrini olumlu etkilediğini belirtiyor.
Nörolog Dr. Yıldız Kaya, beslenme tertibiyle sıkı bir ilgisi bulunan MS hastalığı için değerli beslenme tekliflerini şu biçimde sıralıyor:
D vitaminini ihmal etmeyin
D vitamini; hudut sisteminde hücre oluşumu, hücresel iletimin sağlanması ve hücre vefatına karşı hami bir vitamin. Son senelerda Parkinson, Alzheimer ve MS hastalıkları incelendiğinde, D vitamini düzeylerinin çevresel ve genetik olarak etkileyen faktörler olabileceği belirtiliyor. Yani D vitamininin, bağışıklık sistemi işlevlerinde değerli anahtar role sahip olduğundan, MS’in oluşumunu engelleyici tesiri olduğu kabul ediliyor. Bu niçinle MS hastalarında kandaki D vitamini seviyelerine göre, eksiklik durumunda tedavilerine kesinlikle D vitamininin eklenmesi de gerekiyor.
Yeterli su içmeye itina gösterin
MS hastalarının kâfi su tüketmeleri, aldıkları tedavilerin yan tesirlerini azaltmada ve gelişebilecek bağırsak sorunları açısından değerli. beraberinde birtakım MS hastalarında hastalığa bağlı gelişen mesane sorunları niçiniyle artan idrar yolu enfeksiyonu riskini de azaltıyor.
Bağırsak mikrobiyatınızı güçlendirin
Son vakit içinderda MS tedavisinde vitamin dayanağı üzere tamamlayıcı tedavilerinin ilaç tedavisiyle bir arada gündeme geldiğini söyleyen Dr. Yıldız Kaya, bağırsak mikrobiyotasını müdafaaya ve antiinflamatuar besinlere öncelik verilmesi gerektiğini belirtiyor. Zira bağırsak sıhhati bağışıklık sisteminin kuvvetli olmasında hayli değerli bir rol oynuyor. MS’in bağışıklık sistemi hastalığı olduğuna dikkat çeken Dr. Yıldız Kaya, bilhassa hastaların lif içeriği düşük, yüksek yağ ve şeker içeren Batı şekli diyetlerden kaçınmaları gerektiğini, zira bu tip beslenmenin bağırsakta ziyanlı bakterileri çoğaltarak tüm bedende ve hudut hücrelerinde inflamasyonu artırarak MS’in seyrini olumsuz etkileyebileceğini belirtiyor.
Akdeniz tipi beslenin
Son devirlerde yapılan araştırmalarda; bilhassa nörolojik hastalıklardan korunmada ve hastalıkların denetiminde sağlıklı beslenme biçimleri içinde Akdeniz tipi beslenme ve MIND diyetine kıymet veriliyor. MIND (Mediterranean-DASH Intervention for Neurodegenerative Delay) diyeti, Akdeniz diyetine yakın, bilhassa beyin sıhhatine odaklı bir diyet tipi. Alzheimer hastalığı üzere bunamaya yol açan hastalıklara karşı geliştirilen MIND diyetinde, Akdeniz beslenme tipinde de olduğu üzere yeşil yapraklı sebzeler, böğürtlengiller, tam tahıllı eserler, deniz eserleri, beyaz et ve zeytinyağının yanı sıra kırmızı şarap da yer alıyor.
Proteini ihmal etmeyin
MS hastalarına beyaz et ve balıkla beslenmenin arttırılması, kırmızı etin en çok haftada 2 gün tüketilmesi öneriliyor. Her gün çiğ yahut pişmiş zerzevat ve meyveyle bir arada zeytinyağı, düşük yağlı süt eserleri ve fındık, badem üzere kuruyemişler de beslenmede değer verilmesi gereken yiyeceklerin içinde sayılıyor.
Düşük yağlı beslenmekten kaçının
Yağ vücudun güç ihtiyacında rol oynuyor. Ayrıyeten yağda eriyen A, D, E ve K vitaminlerinin emilimi için de gerekiyor. Düşük yağlı ve yumurta ile süt mamüllerinin olmadığı diyetlerde güç ve vitamin eksikliğine bağlı yorgunluk, kansızlık üzere öbür yakınmalar ortaya çıkabiliyor.
Atak periyodunda tuzsuz beslenin
MS hastalarının, bilhassa atak periyodunda kullanılan kortizon tedavisinin yan tesirlerinden korunmak için o devirde tuzsuz beslenmeye dikkat etmeleri gerekiyor. Ayrıyeten potasyumu arttırmak için bol meyve – zerzevat alınması, kalsiyum takviyesi için de süt ve süt eserleri, kuru baklagillerle beslenilmesi öneriliyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı