Sulak alanları restore etme zamanı!
Sulak alanların beşerler ve gezegen için hayati rolü hakkında global farkındalık yaratmak gayesiyle her yıl “Dünya Sulak Alanlar Günü” kapsamında çeşitli farkındalık aktiflikleri düzenleniyor. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Dinçer Ayaz, “Dünyadaki sulak alanların yaklaşık yüzde 90’ı, 1700’lerden beri bozuldu ve sulak alanları ormanlardan üç kat daha süratli kaybediyoruz” dedi.
Sulak alanların korunmasına yönelik gerçekleştirilen yasal süreçlerden bahseden Prof. Dr. Ayaz, “1971’de İran’ın Ramsar kentinde sulak alanlar kontratı kabul edildi. Kontrat, 170 taraf ülkeyi sulak alanları korumakla, bunların akılcı idaresini ve devamlılığını sağlamakla yükümlü kılmaktadır. Türkiye de sulak alanlarının korunması, akılcı kullanması ve sürdürülebilirliğini taahhüt ederek 1994’te Ramsar Sözleşmesi’ne taraf olmuştur. Milletlerarası toplum, süratli kayıplarını aksine çevirmek için sulak alanlar hakkında farkındalık yaratmak ve onları muhafaza ve geri kazanma hareketlerini teşvik etmek için ‘Dünya Sulak Alanlar Günü’nü kutlamaktadır. Her yıl farklı bir bahiste farkındalık yaratılması maksadıyla belirlenen tema 2023 yılı için sulak alan onarımına acililk öncelik verilmesi gerektiğini vurgulayan ‘Sulak Alan Onarımı Zamanı’dır” diye konuştu.
Sulak alanlar tabiatın istikrarını koruyor
Prof. Dr. Ayaz, “Sulak alanların ekolojik hizmetleri, insan sıhhatine, mutluluğuna ve güvenliğine yılda 47,4 trilyon dolar katkıda bulunuyor. Sulak alanlar, içme suyu elde edilmesi ve besin tedariki sağlaması açısından değer arz ediyor. Sulak alanların sel, kuraklık, çok yağış üzere olağanüstü hava olaylarının tesirini azaltan rolü bulunuyor. Yer altı suyunu besleyen yahut dengeleyen bu alanlar, çok yağışlarda fazla suyu depolayarak taşkınları denetim ediyor. Sulak alanlar, dünyada kara yüzeyinin yaklaşık yüzde 6-7’sini kaplamasına karşın, tüm bitki ve hayvan çeşitlerinin yüzde 40’ına konut sahipliği yapıyor. Dünyadaki sulak alanların yaklaşık yüzde 90’ı, 1700’lerden beri bozuldu ve sulak alanları ormanlardan üç kat daha süratli kaybediyoruz” dedi.
Sulak alanların biyoçeşitliliğe, iklimin hafifçeletilmesi ve adaptasyonuna, tatlı su mevcudiyetine, dünya ekonomilerine katkıda bulunduğunu tabir eden Prof. Dr. Ayaz, “Hızlı kayıplarını bilakis çevirmek için sulak alanlar hakkında ulusal ve global farkındalığı artırmamız ve onları muhafazaya ve restore etmeye yönelik hareketleri teşvik etmemiz acil bir hale gelmiştir” dedi.
Farkındalık aktiflikleri artırılmalı
Bireysel ve toplumsal olarak farkındalık oluşturmak için yapılması gerekenlerden de bahseden Prof. Dr. Ayaz, “Sulak alanların kaybını ve bozulmasını en aza indiren ve onarımlarının ne kadar acil olduğu konusunda farkındalığı en üst seviyeye çıkaran seçimler yapılmalı. Bu alanların insanlar ve gezegen için bedelleri hakkında daha fazla bilgi edinilmeli; drenaj, atık ve kimyasallardan kaynaklanan kirlilik ve istilacı cinsler üzere bu kıymetli ekosisteme yönelik büyük tehditlerin farkına varılmalı. Su dostu ve ekosisteme hassas kararlar alınmalı. Diğerlerini lokal sulak alan uygunlaştırma gayretlerini direkt desteklemeye teşvik edilmeli. Lokal sulak alanların korunmasını ve bozulmuş sulak alanların restore edilmesi savunulmalı” dedi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
Sulak alanların beşerler ve gezegen için hayati rolü hakkında global farkındalık yaratmak gayesiyle her yıl “Dünya Sulak Alanlar Günü” kapsamında çeşitli farkındalık aktiflikleri düzenleniyor. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Dinçer Ayaz, “Dünyadaki sulak alanların yaklaşık yüzde 90’ı, 1700’lerden beri bozuldu ve sulak alanları ormanlardan üç kat daha süratli kaybediyoruz” dedi.
Sulak alanların korunmasına yönelik gerçekleştirilen yasal süreçlerden bahseden Prof. Dr. Ayaz, “1971’de İran’ın Ramsar kentinde sulak alanlar kontratı kabul edildi. Kontrat, 170 taraf ülkeyi sulak alanları korumakla, bunların akılcı idaresini ve devamlılığını sağlamakla yükümlü kılmaktadır. Türkiye de sulak alanlarının korunması, akılcı kullanması ve sürdürülebilirliğini taahhüt ederek 1994’te Ramsar Sözleşmesi’ne taraf olmuştur. Milletlerarası toplum, süratli kayıplarını aksine çevirmek için sulak alanlar hakkında farkındalık yaratmak ve onları muhafaza ve geri kazanma hareketlerini teşvik etmek için ‘Dünya Sulak Alanlar Günü’nü kutlamaktadır. Her yıl farklı bir bahiste farkındalık yaratılması maksadıyla belirlenen tema 2023 yılı için sulak alan onarımına acililk öncelik verilmesi gerektiğini vurgulayan ‘Sulak Alan Onarımı Zamanı’dır” diye konuştu.
Sulak alanlar tabiatın istikrarını koruyor
Prof. Dr. Ayaz, “Sulak alanların ekolojik hizmetleri, insan sıhhatine, mutluluğuna ve güvenliğine yılda 47,4 trilyon dolar katkıda bulunuyor. Sulak alanlar, içme suyu elde edilmesi ve besin tedariki sağlaması açısından değer arz ediyor. Sulak alanların sel, kuraklık, çok yağış üzere olağanüstü hava olaylarının tesirini azaltan rolü bulunuyor. Yer altı suyunu besleyen yahut dengeleyen bu alanlar, çok yağışlarda fazla suyu depolayarak taşkınları denetim ediyor. Sulak alanlar, dünyada kara yüzeyinin yaklaşık yüzde 6-7’sini kaplamasına karşın, tüm bitki ve hayvan çeşitlerinin yüzde 40’ına konut sahipliği yapıyor. Dünyadaki sulak alanların yaklaşık yüzde 90’ı, 1700’lerden beri bozuldu ve sulak alanları ormanlardan üç kat daha süratli kaybediyoruz” dedi.
Sulak alanların biyoçeşitliliğe, iklimin hafifçeletilmesi ve adaptasyonuna, tatlı su mevcudiyetine, dünya ekonomilerine katkıda bulunduğunu tabir eden Prof. Dr. Ayaz, “Hızlı kayıplarını bilakis çevirmek için sulak alanlar hakkında ulusal ve global farkındalığı artırmamız ve onları muhafazaya ve restore etmeye yönelik hareketleri teşvik etmemiz acil bir hale gelmiştir” dedi.
Farkındalık aktiflikleri artırılmalı
Bireysel ve toplumsal olarak farkındalık oluşturmak için yapılması gerekenlerden de bahseden Prof. Dr. Ayaz, “Sulak alanların kaybını ve bozulmasını en aza indiren ve onarımlarının ne kadar acil olduğu konusunda farkındalığı en üst seviyeye çıkaran seçimler yapılmalı. Bu alanların insanlar ve gezegen için bedelleri hakkında daha fazla bilgi edinilmeli; drenaj, atık ve kimyasallardan kaynaklanan kirlilik ve istilacı cinsler üzere bu kıymetli ekosisteme yönelik büyük tehditlerin farkına varılmalı. Su dostu ve ekosisteme hassas kararlar alınmalı. Diğerlerini lokal sulak alan uygunlaştırma gayretlerini direkt desteklemeye teşvik edilmeli. Lokal sulak alanların korunmasını ve bozulmuş sulak alanların restore edilmesi savunulmalı” dedi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı