Dentin hassasiyeti ya da diş hassasiyeti olarak isimlendirdiğimiz durum; rastgele bir dental defekt ya da patolojiye bağlı olmaksızın tipik olarak termal, kimyasal, dokunsal ya da osmotik bir uyarana bağlı olarak ağız ortamına açılmış dentin yüzeyinde oluşan kısa vadeli, keskin, lokalize ağrı olarak tanımlanmaktadır.
Yaşlı bireylerde diş hassasiyeti görülme sıklığı daha az!
Diş hassasiyeti, periodontal hastalığı olan bireylerde 72-98 oranında görüldüğü bildirilmiştir. Genel olarak en ağır hissedildiği yaşlar 20-40 yaş ortasıdır. Diş hassasiyeti yaşlı bireylerde daha ender görülmektedir. Dentin kanallarının mineral artıklarıyla tıkanması, tübül sayısında azalma üzere durumların yaşla birlikte artması; pulpanın hücresel, vasküler ve nöral kapasitesinin yaşla bir arada azalması; dentinin geçirgenliğini azaltır ve ötürüsıyla yaşlı bireylerde diş hassasiyeti oluşumuna daha ender rastlanır. İstatistiksel olarak manalı bulunmasa da, bayanlarda erkeklere oranla daha fazla diş hassasiyeti görülmektedir. Bu farklılığın, bayanların ağız hijyenine daha fazla ehemmiyet vermelerine, ağrıya karşı daha hassas davranmalarına ve diş doktoruna daha sık başvurmalarına bağlanabileceği düşünülmüştür. Diş hassasiyetinden en epeyce etkilenen dişler ise sırasıyla köpek dişleri ve küçük azı dişleridir.
Diş hassasiyeti bulunan şahıslar nasıl bir yol izlemeli?
Dişler içerisinde dışarıdan gelen uyaranları (sıcak-soğuk üzere termal uyaranlar ya da kimyasal, dokunsal uyaranlar) algılayan bir düzenek mevcuttur. Sağlıklı dişlerde dişin en dış katmanı mine dokusuyla büsbütün örtülmüştür. Şayet bu katman sert diş fırçalama, asitli içeceklerin çok tüketilmesi ya da diş yüzeylerine çok kuvvetlerin gelmesi (diş sıkma-gıcırdatma üzere parafonksiyonel kuvvetler) üzere durumlar kararında kaybedilmişse, mine dokusu altında yer alan dentin yüzeyi açığa çıkar ve sıcak-soğuk üzere uyaranlarla dişlerde hassasiyet meydana gelebilir. Ekseriyetle kısa periyodik keskin ağrılar olmakla birlikte bireyleri günlük hayatlarında rahatsız edebilmektedir. bu biçimde bir durum meydana geldiğinde öncelikli olarak diş doktoruna muayene olunması gerekmektedir. Mevcut durum değerlendirilmeli ve diş hassasiyetinin giderilmesi açısından hastaya tedavi formları anlatılmalı ve bireye has tedavi planı oluşturulmalıdır. Hassasiyeti giderme tarafında belirli başlı tedavi biçimleri şunlardır: hassasiyet giderici diş macunları ve gargaraların kullanılması, remineralize edici casus uygulamaları, flor uygulamaları, adeziv rezin uygulamaları, restoratif tedavi uygulamaları, dişeti grefti uygulamalarıdır.
Peki diş hassasiyeti nasıl önlenebilir?
Diş hassasiyeti tedavileri, esirgeyici ve uygunlaştırıcı tedaviler olarak iki ana başlıkta incelenebilir.
Yaşlı bireylerde diş hassasiyeti görülme sıklığı daha az!
Diş hassasiyeti, periodontal hastalığı olan bireylerde 72-98 oranında görüldüğü bildirilmiştir. Genel olarak en ağır hissedildiği yaşlar 20-40 yaş ortasıdır. Diş hassasiyeti yaşlı bireylerde daha ender görülmektedir. Dentin kanallarının mineral artıklarıyla tıkanması, tübül sayısında azalma üzere durumların yaşla birlikte artması; pulpanın hücresel, vasküler ve nöral kapasitesinin yaşla bir arada azalması; dentinin geçirgenliğini azaltır ve ötürüsıyla yaşlı bireylerde diş hassasiyeti oluşumuna daha ender rastlanır. İstatistiksel olarak manalı bulunmasa da, bayanlarda erkeklere oranla daha fazla diş hassasiyeti görülmektedir. Bu farklılığın, bayanların ağız hijyenine daha fazla ehemmiyet vermelerine, ağrıya karşı daha hassas davranmalarına ve diş doktoruna daha sık başvurmalarına bağlanabileceği düşünülmüştür. Diş hassasiyetinden en epeyce etkilenen dişler ise sırasıyla köpek dişleri ve küçük azı dişleridir.
Diş hassasiyeti bulunan şahıslar nasıl bir yol izlemeli?
Dişler içerisinde dışarıdan gelen uyaranları (sıcak-soğuk üzere termal uyaranlar ya da kimyasal, dokunsal uyaranlar) algılayan bir düzenek mevcuttur. Sağlıklı dişlerde dişin en dış katmanı mine dokusuyla büsbütün örtülmüştür. Şayet bu katman sert diş fırçalama, asitli içeceklerin çok tüketilmesi ya da diş yüzeylerine çok kuvvetlerin gelmesi (diş sıkma-gıcırdatma üzere parafonksiyonel kuvvetler) üzere durumlar kararında kaybedilmişse, mine dokusu altında yer alan dentin yüzeyi açığa çıkar ve sıcak-soğuk üzere uyaranlarla dişlerde hassasiyet meydana gelebilir. Ekseriyetle kısa periyodik keskin ağrılar olmakla birlikte bireyleri günlük hayatlarında rahatsız edebilmektedir. bu biçimde bir durum meydana geldiğinde öncelikli olarak diş doktoruna muayene olunması gerekmektedir. Mevcut durum değerlendirilmeli ve diş hassasiyetinin giderilmesi açısından hastaya tedavi formları anlatılmalı ve bireye has tedavi planı oluşturulmalıdır. Hassasiyeti giderme tarafında belirli başlı tedavi biçimleri şunlardır: hassasiyet giderici diş macunları ve gargaraların kullanılması, remineralize edici casus uygulamaları, flor uygulamaları, adeziv rezin uygulamaları, restoratif tedavi uygulamaları, dişeti grefti uygulamalarıdır.
Peki diş hassasiyeti nasıl önlenebilir?
Diş hassasiyeti tedavileri, esirgeyici ve uygunlaştırıcı tedaviler olarak iki ana başlıkta incelenebilir.
- Koruyucu tedaviler; hassasiyet oluşumunda tesirli olan risklerin ve etiyolojik faktörlerin azaltılmasını, oral hijyen eğitimini, oklüzyon ve diyet düzenlemelerini kapsar.
- Terapötik tedavi formları ise; uygulanma formüllerine nazaran, meskende hasta tarafınca uygulanan ve klinikte diş tabibi tarafınca uygulanan (profesyonel) tedaviler olmak üzere 2’ye ayrılır.
- hafifçe-orta şiddette ve yaygın diş hassasiyetlerinde birinci tedavi seçeneği konutta uygulanan tedaviler (yumuşak kıllı diş fırçaları ile bir arada kullanılan hassasiyet giderici diş macunları, gargaralar vb.) olmalıdır. Şayet hastaya konutta başlatılan tedavide 2-4 hafta sonunda ağrıda rahatlama ve azalma olmadığında, klinikte diş tabibi tarafınca uygulanan tedavi iIe devam edilmelidir. Ağrı devam ederse daha ileri tedavilere geçilir.
- Diş hassasiyeti tedavi edilmezse, hastanın günlük ömür kalitesi azalır. Ayrıyeten daha sıradan sistemlerle tedavi edilebilecek durumlar vakit içinde ilerler ve daha komplike tedavi biçimlerine geçilmesine niye olabilir.