Bir örnek bulundu. Holokost kurbanı, toplama kampında yutulmuş, hafızasında kaybolmuş. İri kalpli tüy siklet bir boksör, 2000’lerin başına kadar iptal edilen ve unutulan ırk yasaları çıkarılana kadar İtalya’da sevildi ve takip edildi. Amerika Birleşik Devletleri’nde 1938 dünyasında şampiyonluğa yaklaşan, sırf Yahudi olduğu için hikayesi gazetelerden ve yıllıklardan kaldırılan boksör Leone Efrati’nin hikayesidir. Gazeteci ve yazar Antonello Capurso’nun ‘Getto’nun Tüyü’ kitabında anlattığı hikaye. Leone Efrati, zaferden imha kampına’ Gallucci tarafından yayınlandı.
Efrati, 1938’deki bu görüşmeden sonra ABD’de kalmayı başardı. Takdir edildi ve desteklendi ve yurtdışında korunacaktı. Ancak ırk yasaları çıkarılmış olmasına rağmen, karısı Esther ve ailesine yakın olmak için Roma’ya döndü. Bir anlamda, bu seçim onun sonuydu. Aslında İtalya’da ihanete uğradı ve Nazilere teslim edildi. Onu Auschwitz’e ve ardından Kapò ve SS adamlarından oluşan bir ekibin kardeşini savunduğu için onu öldüresiye dövdüğü Ebensee/Mauthausen’e sürdüler.
Capurso, AdnKronos’a şöyle anlatıyor: “Efrati, ırk yasalarından önce, Corriere dello Sport’un Faşizmle birlikte aldığı isim olan Littoriale’nin avucunun içinde taşıdığı boksörlerden biriydi. Tüm toplantıları çok popülerdi. Aralık 1938’de Amerika Birleşik Devletleri’nde dünya şampiyonluğu için savaşmaya gitti. Irk yasaları bizden yeni çıkmıştı. Görüşme ABD’de radyodan canlı yayınlandı ama İtalya’da gazetelerde hiç bahsedilmedi, sıfır satır çıktı. Ulusal faşist partiden, spor gazetelerinin artık Yahudi boksörlerle ilgilenmemesi gerektiğine dair talimat gelmişti. 1943’te Naziler geldiğinde her şey tepe noktasına ulaştı.Bir partizan olduğunu öğrendik, Pertini ve Saragat’ın Regina Coeli’den kurtarılmasında işbirliği yapan Vespers tugayına katılmıştı. 1944’te kaydolmuştu ama eyleme geçmeden önce onu tutukladılar”.
“Ebensee’ye vardığında – Capurso’yu hatırlıyor – kendisinden daha büyük ve daha büyük boksörlere karşı savaşmaya başladı. Bunun nedeni, Nazilerin ve Kapos’un toplama kamplarında eğlenmek için boks maçları düzenlemesidir. Çeşitli yarışmacılara bahse girdi. Örneğin kısa boylu bir boksör uzun boylu olanla karşılaştırıldı ve kimin kazandığı görüldü. Efrati teknik olarak diğerlerinden üstün olduğu için her zaman kazandı. Her zaferde bir parça ekmek aldı. Kazandığı bu dövüşlerden birinde, Polonyalı Kapos’un üzerine bahse girdiği, Auschwitz’in şampiyonu denen, devasa bir boksörle karşılaştı. Yenilen Kapos, Efrati’nin kendisini savunan erkek kardeşini pusuya düşürdü. Bunun için Naziler onu sopalarla öldürdü”.
1944’teki ölümünden sonra Leone Efrati’nin hatırası kayboldu. Salnamelerden çıkardığı ırk kanunlarıyla, boks federasyonu tarafından yasaklandı, hayatının hatırası silindi. 1947’de bir çocuk olur, oğlu Romoletto zulümden kurtulur, “babası Leone’ye adalet yapmak için. Yahudi avcıların yargılanması sırasında onun adına tanıklık etti. İnanılmaz bir tanıklık”. 2000’lerin başında, diye bitiriyor Capurso, “çünkü eski bir boksör şans eseri Audace deposunda, Efrati ile antrenman yaptığı spor salonunda, Efrati’nin gizli baş harflerinin bulunduğu evrak çantasında bulundu. Onu açtılar ve eldivenlerini, çizmelerini ve kaskını buldular”. Böylece unutulmuş büyük boksör Leone Efrati’nin hikayesinin yeniden keşfi başladı.
Efrati, 1938’deki bu görüşmeden sonra ABD’de kalmayı başardı. Takdir edildi ve desteklendi ve yurtdışında korunacaktı. Ancak ırk yasaları çıkarılmış olmasına rağmen, karısı Esther ve ailesine yakın olmak için Roma’ya döndü. Bir anlamda, bu seçim onun sonuydu. Aslında İtalya’da ihanete uğradı ve Nazilere teslim edildi. Onu Auschwitz’e ve ardından Kapò ve SS adamlarından oluşan bir ekibin kardeşini savunduğu için onu öldüresiye dövdüğü Ebensee/Mauthausen’e sürdüler.
Capurso, AdnKronos’a şöyle anlatıyor: “Efrati, ırk yasalarından önce, Corriere dello Sport’un Faşizmle birlikte aldığı isim olan Littoriale’nin avucunun içinde taşıdığı boksörlerden biriydi. Tüm toplantıları çok popülerdi. Aralık 1938’de Amerika Birleşik Devletleri’nde dünya şampiyonluğu için savaşmaya gitti. Irk yasaları bizden yeni çıkmıştı. Görüşme ABD’de radyodan canlı yayınlandı ama İtalya’da gazetelerde hiç bahsedilmedi, sıfır satır çıktı. Ulusal faşist partiden, spor gazetelerinin artık Yahudi boksörlerle ilgilenmemesi gerektiğine dair talimat gelmişti. 1943’te Naziler geldiğinde her şey tepe noktasına ulaştı.Bir partizan olduğunu öğrendik, Pertini ve Saragat’ın Regina Coeli’den kurtarılmasında işbirliği yapan Vespers tugayına katılmıştı. 1944’te kaydolmuştu ama eyleme geçmeden önce onu tutukladılar”.
“Ebensee’ye vardığında – Capurso’yu hatırlıyor – kendisinden daha büyük ve daha büyük boksörlere karşı savaşmaya başladı. Bunun nedeni, Nazilerin ve Kapos’un toplama kamplarında eğlenmek için boks maçları düzenlemesidir. Çeşitli yarışmacılara bahse girdi. Örneğin kısa boylu bir boksör uzun boylu olanla karşılaştırıldı ve kimin kazandığı görüldü. Efrati teknik olarak diğerlerinden üstün olduğu için her zaman kazandı. Her zaferde bir parça ekmek aldı. Kazandığı bu dövüşlerden birinde, Polonyalı Kapos’un üzerine bahse girdiği, Auschwitz’in şampiyonu denen, devasa bir boksörle karşılaştı. Yenilen Kapos, Efrati’nin kendisini savunan erkek kardeşini pusuya düşürdü. Bunun için Naziler onu sopalarla öldürdü”.
1944’teki ölümünden sonra Leone Efrati’nin hatırası kayboldu. Salnamelerden çıkardığı ırk kanunlarıyla, boks federasyonu tarafından yasaklandı, hayatının hatırası silindi. 1947’de bir çocuk olur, oğlu Romoletto zulümden kurtulur, “babası Leone’ye adalet yapmak için. Yahudi avcıların yargılanması sırasında onun adına tanıklık etti. İnanılmaz bir tanıklık”. 2000’lerin başında, diye bitiriyor Capurso, “çünkü eski bir boksör şans eseri Audace deposunda, Efrati ile antrenman yaptığı spor salonunda, Efrati’nin gizli baş harflerinin bulunduğu evrak çantasında bulundu. Onu açtılar ve eldivenlerini, çizmelerini ve kaskını buldular”. Böylece unutulmuş büyük boksör Leone Efrati’nin hikayesinin yeniden keşfi başladı.