Çoğumuz hayatımızın yaklaşık üçte birini uyuyarak geçiriyoruz. Hakikaten bu kadar uzun mühlet uyumak zorunda mıyız? Etrafımızda seyrek de olsa fazlaca daha kısa müddet uyuyan insanlara rastlamaktayız. Uykumuzu kısaltmak mümkün mü? Daha kısa müddet uyursak ne cins sorunlarla karşılaşırız? Bu soruların cevaplarını Yataş Uyku Heyeti Üyesi Nörolog Prof. Dr. Hakan Kaynak veriyor.
Uyku süremiz şahıstan bireye 4-5 saat ile 11-12 saat içinde değişiyor. Türkiye’de toplumun büyük çoğunluğunun (75) 7-8 saat müddetle ahenge alışkanlığına sahip olduğu, yapılan araştırmalarla biliniyor. Uyku müddetleri genetik olarak belirlendiğini ve değiştirilemeyeceğini söyleyen Yataş Uyku Konseyi Üyesi Nörolog Prof. Dr. Hakan Kaynak, “Ünlü insanlardan kimilerinin epey kısa uyuduğunu, bunlardan Napoleon, Churchill üzere kimileri tarih kitaplarında kısa uyku mühletleri ile yer almıştır. Kısa bir süre uyuduğu biçimde sonraki gün işlevlerinde değişiklik olmayanların sayısı hayli fazla değildir. Türkiye’de, toplumun yalnızca 10’unun, 6 saatin altında bir uyku ile hayatını sürdürdüğünü bilinmektedir. Kısa uyuyanlardan bahsederken hafta içi 6 saat uyuyup, hafta sonunda uyku müddetlerini 8-10 saate uzatarak uykularını telafi edenleri kıymetlendirme haricinde bırakmak gereklidir. 8 saatten daha uzun mühlet uyuyanlara, kısa müddet uyuyanlara oranla toplumda biraz daha sık rastlanmakta, bunların oranı 15’e kadar yükselmektedir” diyor.
Tavuk tipi mi, baykuş tipi misiniz?
Toplumda erişkin bireylerin çoğunluğu akşam 11-12 de yatıp sabah 7-8 üzere uyandığı biçimde, kimilerimiz genetik olarak belirlenmiş özelliklerimiz niçiniyle akşamları daha erken yatar ve sabah daha erken kalkarız. Bu şahısların tavukları temsil ettiğini anlatan Prof. Dr. Kaynak, kimilerimiz da akşamları daha geç yatıp sabahları uyanmakta kuvvetlik çektiğini, bu şahısların ise baykuşları temsil ettiğini belirtiyor. Tavukların toplumdaki oranının 10, baykuşların ise 15 civarında olduğu bilindiğini söyleyen Prof. Dr. Kaynak, şu biçimde devam ediyor: “Maalesef toplumsal kurallar çoğunluğa nazaran belirlendiği için tavuklar ve baykuşlar toplumsal saatlere ahenkte önemli zorluklar yaşanıyor. Hâlbuki tavuk ve baykuşların saatlerinin dikkate alınması, hem onların birebir vakitte yakınlarında yaşayıp çalışanların daha keyifli yaşayıp çalışmasını birlikteinde getirebilir. Erişkinler için var olan tavuk ve baykuş özellikleri çocukluktan itibaren gözlenebilir.”
Sabah tiplerinin gündüz saatlerinde verimliliği yüksek oluyor
Uyuma ve uyanma saatlerimizi belirleyen biyolojik saatimiz yalnızca uyku saatlerimizin yanı sıra günün hangi saatinde daha verimli olduğumuz üzere biroldukça biyolojik işlevimizi da belirler. Biyolojik saatimizin kapsadığı tüm işlevlerin tavuk ve baykuş özelliklerini gösterdiğini söyleyen Prof. Dr. Kaynak, “Örneğin; baykuşlar kahvaltılarını daha geç yaparlar, sabahları ruh halleri depresif eğilimler gösterir, sonlu ve huysuzdurlar. Buna karşılık akşamları epeyce daha verimli, müspet ve üretkendirler.Hafta içi günlerde, toplumsal ömrün getirdiği zorunluluklar niçiniyle bariz olarak gözlenmeyen tavuk ve baykuş özellikleri hafta sonları, aşikâr saatlerde yatma ve kalkma mecburiliği ortadan kalktığında net olarak gözlenir. Sabah tipleri, tatil günleri de akşam erkenden yatıp sonraki gün de hiç bir mecburilik olmadığı biçimde erken saatte uyanmaktadırlar. Akşam tipleri ise cumartesi günleri geç saatlere kadar uyumamakta, pazar günü de öğleye kadar uyumaktadırlar. İmtihan periyodu üzere ağır çalışmayı gerektiren günlerde sabah tipleri erken kalkıp çalışmayı tercih ettikleri biçimde, akşam tipleri gece geç saatlere kadar uyanık kalarak çalışmayı tercih etmektedirler” diyor.
Prof. Dr. Kaynak, akşam tiplerinin sabah uyanmakta kuvvetlik çektiğini, işe başlayabilmek için sabah birkaç fincan çay yahut kahve içtiğini, fakat öğle saatlerine gerçek işlerinde verimli olmaya başladıklarına dikkat çekiyor. Sabah tiplerinin ise sabahları daha verimli çalıştığını, gece vardiyalarında ise verimliliklerinin düştüğünü anlatan Prof. Dr. Kaynak, son senelerda çağdaş iş yerlerinde çalışanların bu özellikleri sıradan testlerle belirlendiğini, mesai saatleri uyku tiplerine göre belirlenip hem çalışanların birebir vakitte işyerinin verimliliği ve memnunluğu artırıldığının altını çiziyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
Uyku süremiz şahıstan bireye 4-5 saat ile 11-12 saat içinde değişiyor. Türkiye’de toplumun büyük çoğunluğunun (75) 7-8 saat müddetle ahenge alışkanlığına sahip olduğu, yapılan araştırmalarla biliniyor. Uyku müddetleri genetik olarak belirlendiğini ve değiştirilemeyeceğini söyleyen Yataş Uyku Konseyi Üyesi Nörolog Prof. Dr. Hakan Kaynak, “Ünlü insanlardan kimilerinin epey kısa uyuduğunu, bunlardan Napoleon, Churchill üzere kimileri tarih kitaplarında kısa uyku mühletleri ile yer almıştır. Kısa bir süre uyuduğu biçimde sonraki gün işlevlerinde değişiklik olmayanların sayısı hayli fazla değildir. Türkiye’de, toplumun yalnızca 10’unun, 6 saatin altında bir uyku ile hayatını sürdürdüğünü bilinmektedir. Kısa uyuyanlardan bahsederken hafta içi 6 saat uyuyup, hafta sonunda uyku müddetlerini 8-10 saate uzatarak uykularını telafi edenleri kıymetlendirme haricinde bırakmak gereklidir. 8 saatten daha uzun mühlet uyuyanlara, kısa müddet uyuyanlara oranla toplumda biraz daha sık rastlanmakta, bunların oranı 15’e kadar yükselmektedir” diyor.
Tavuk tipi mi, baykuş tipi misiniz?
Toplumda erişkin bireylerin çoğunluğu akşam 11-12 de yatıp sabah 7-8 üzere uyandığı biçimde, kimilerimiz genetik olarak belirlenmiş özelliklerimiz niçiniyle akşamları daha erken yatar ve sabah daha erken kalkarız. Bu şahısların tavukları temsil ettiğini anlatan Prof. Dr. Kaynak, kimilerimiz da akşamları daha geç yatıp sabahları uyanmakta kuvvetlik çektiğini, bu şahısların ise baykuşları temsil ettiğini belirtiyor. Tavukların toplumdaki oranının 10, baykuşların ise 15 civarında olduğu bilindiğini söyleyen Prof. Dr. Kaynak, şu biçimde devam ediyor: “Maalesef toplumsal kurallar çoğunluğa nazaran belirlendiği için tavuklar ve baykuşlar toplumsal saatlere ahenkte önemli zorluklar yaşanıyor. Hâlbuki tavuk ve baykuşların saatlerinin dikkate alınması, hem onların birebir vakitte yakınlarında yaşayıp çalışanların daha keyifli yaşayıp çalışmasını birlikteinde getirebilir. Erişkinler için var olan tavuk ve baykuş özellikleri çocukluktan itibaren gözlenebilir.”
Sabah tiplerinin gündüz saatlerinde verimliliği yüksek oluyor
Uyuma ve uyanma saatlerimizi belirleyen biyolojik saatimiz yalnızca uyku saatlerimizin yanı sıra günün hangi saatinde daha verimli olduğumuz üzere biroldukça biyolojik işlevimizi da belirler. Biyolojik saatimizin kapsadığı tüm işlevlerin tavuk ve baykuş özelliklerini gösterdiğini söyleyen Prof. Dr. Kaynak, “Örneğin; baykuşlar kahvaltılarını daha geç yaparlar, sabahları ruh halleri depresif eğilimler gösterir, sonlu ve huysuzdurlar. Buna karşılık akşamları epeyce daha verimli, müspet ve üretkendirler.Hafta içi günlerde, toplumsal ömrün getirdiği zorunluluklar niçiniyle bariz olarak gözlenmeyen tavuk ve baykuş özellikleri hafta sonları, aşikâr saatlerde yatma ve kalkma mecburiliği ortadan kalktığında net olarak gözlenir. Sabah tipleri, tatil günleri de akşam erkenden yatıp sonraki gün de hiç bir mecburilik olmadığı biçimde erken saatte uyanmaktadırlar. Akşam tipleri ise cumartesi günleri geç saatlere kadar uyumamakta, pazar günü de öğleye kadar uyumaktadırlar. İmtihan periyodu üzere ağır çalışmayı gerektiren günlerde sabah tipleri erken kalkıp çalışmayı tercih ettikleri biçimde, akşam tipleri gece geç saatlere kadar uyanık kalarak çalışmayı tercih etmektedirler” diyor.
Prof. Dr. Kaynak, akşam tiplerinin sabah uyanmakta kuvvetlik çektiğini, işe başlayabilmek için sabah birkaç fincan çay yahut kahve içtiğini, fakat öğle saatlerine gerçek işlerinde verimli olmaya başladıklarına dikkat çekiyor. Sabah tiplerinin ise sabahları daha verimli çalıştığını, gece vardiyalarında ise verimliliklerinin düştüğünü anlatan Prof. Dr. Kaynak, son senelerda çağdaş iş yerlerinde çalışanların bu özellikleri sıradan testlerle belirlendiğini, mesai saatleri uyku tiplerine göre belirlenip hem çalışanların birebir vakitte işyerinin verimliliği ve memnunluğu artırıldığının altını çiziyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı