Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) tarafınca HIV farkındalığını artırmak için 1988’de 1 Aralık Dünya AIDS Günü ilan edildiğini söyleyenEnfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Bekir Uygun, AIDS hastalığı ve korunma yolları hakkında açıklamalarda bulundu.
Türkiye’de olan HIV ve AIDS olaylarına değinen Dr. Bekir Uygun, “HIV, insan ümmin yetmezlik virüsü, yani hastalığın etkeni olan virüstür. AIDS ise hastalığın ismidir. Ülkemizde 1985 yılından 31 Aralık 2021 tarihine kadar doğrulama testi olumlu tespit edilerek bildirimi yapılan 30 bin 293 HIV müspet kişi ve 2 bin 83 AIDS olayı mevcuttur.
Vakaların yüzde 81,2’si erkek, yüzde 18,8’i bayan olup, yüzde 16’sı yabancı uyrukludur. Tüm dünyada her yıl görülen yeni olay sayısının 2010’dan beri yüzde 30 azalmasına karşın Türkiye’nin de ortasında olduğu Doğu Avrupa ve Orta Asya’da hadise sayıları artmaktadır” diye konuştu.
“5-15 YIL daha sonra HASTALIK GELİŞEBİLİR”
HIV bulaşan her bireyde AIDS sendromunun gelişmeyebileceğini lisana getiren Dr. Uygun, “HIV (insan bağışıklık yetmezliği virüsü), kan ve müdafaasız cinsel temas yolu ile bulaşan ve bedenin çeşitli dokularına yerleşebilen fakat temel tesirlerini bağışıklık sistemi üzerinde gösteren bir virüstür. HIV, temel olarak beyaz kan hücrelerini yok ederek bağışıklık sistemini baskılar ve bedeni fırsatçı enfeksiyonlara ve kanserlere karşı savunmasız bırakır. Ama HIV bulaşan her bireyde çabucak AIDS (kazanılmış bağışıklık yetersizliği sendromu) gelişmeyebilir yahut 5-15 yıl üzere uzun vakit daha sonra gelişebilir” formunda konuştu.
“EMZİRME ESNASINDA ANniçin BEBEĞE GEÇEBİLİR”
Emzirme esnasında anniçin bebeğe virüs geçebileceğinin altını çizen Uzm. Dr. Uygun, şu ayrıntıları paylaştı:
“HIV, beşerden beşere bulaşmaktadır. Virüs, kan ve muhafazasız cinsel temasla bulaşmaktadır. Ülkemizde kan ve doku naklinde 1987 yılından bu yana bağışçılardan test yapılmadan kan ve doku örnekleri alınmadığı için olayların yüzde 90’ı cinsel yolla bulaşmaktadır.
HIV müspet bireylerin kan, sperm, vajina salgısı ve anne sütünde virüs bulunur. Hem bayan hem erkekten bulaşabilir. Bir kere muhafazasız cinsel alaka bulaşıcılık için kafidir. Gebelik sırasında HIV taşıyıcısı olan anne hamilelik müddetince, doğum sırasında ve doğum daha sonrası devirde bebeğe virüsü geçirebilir. Emzirme esnasında yüzde 20-30 oranında anniçin bebeğe geçebilir.”
“İLAÇ TEDAVİSİ EN GEÇ 72 SAATTE BAŞLAMALI”
Görülebilecek belirtilerden bahseden Uzm. Dr. Uygun, “Virüsün bedene girmesinden daha sonraki birkaç haftada bireyde hiç bir belirti olmayacağı üzere birinci 2-4 haftada ateş, boğaz ağrısı, baş ağrısı ve deride döküntü ile seyreden grip gibisi şikayetler de ortaya çıkabilir.
Birkaç hafta süren bu vakitten daha sonra HIV taşıyıcıları rastgele bir belirti olmadan ortalama 8-10 yıl sağlıklı olarak ömürlerini sürdürebilirler. İleri periyotta HIV taşıyıcısı şahısların bağışıklık sistemleri giderek zayıflar. Hastalık yalnızca kan analizi ile saptanabilir.
Test en erken bulaşma olduktan 3 hafta daha sonra yapılmalıdır. Kuşkulu temastan daha sonrasında bireyleri hastalıktan koruyabilecek ilaç tedavisinin en geç 72 saatte başlaması gerektiği için şahısların tabibe müracaat etmeleri hem kendileri tıpkı vakitte etrafları için önemlidir” sözlerini kullandı.
“JİLET, MANİKÜR VE PEDİKÜR ALETLERİNE DİKKAT!”
Virüsten korunma yollarını anlatan Uzm. Dr. Uygun, “HIV testleri antikor ölçülerek yapıldığı için 90. güne kadar testlerin pozitifleşmesi gecikebileceğinden bireylerin bulaştırıcı olabileceği unutulmamalıdır. Hastalıktan korunmak için cinsel münasebet sırasında kesinlikle prezervatif kullanılmalı, tek eşlilik tercih edilmeli, HIV müspet virüs taşıyan, taşıdığından kuşku edilen şahısla cinsel temastan evvel yahut daha sonrasında proflaktik ilaç kullanılması gerekmektedir. Berber ve kuaförlerdeki jilet, manikür ve pedikür aletlerinin dezenfekte edilmiş olmasından emin olunmalıdır” diyerek kelamlarını noktaladı.
Türkiye’de olan HIV ve AIDS olaylarına değinen Dr. Bekir Uygun, “HIV, insan ümmin yetmezlik virüsü, yani hastalığın etkeni olan virüstür. AIDS ise hastalığın ismidir. Ülkemizde 1985 yılından 31 Aralık 2021 tarihine kadar doğrulama testi olumlu tespit edilerek bildirimi yapılan 30 bin 293 HIV müspet kişi ve 2 bin 83 AIDS olayı mevcuttur.
Vakaların yüzde 81,2’si erkek, yüzde 18,8’i bayan olup, yüzde 16’sı yabancı uyrukludur. Tüm dünyada her yıl görülen yeni olay sayısının 2010’dan beri yüzde 30 azalmasına karşın Türkiye’nin de ortasında olduğu Doğu Avrupa ve Orta Asya’da hadise sayıları artmaktadır” diye konuştu.
“5-15 YIL daha sonra HASTALIK GELİŞEBİLİR”
HIV bulaşan her bireyde AIDS sendromunun gelişmeyebileceğini lisana getiren Dr. Uygun, “HIV (insan bağışıklık yetmezliği virüsü), kan ve müdafaasız cinsel temas yolu ile bulaşan ve bedenin çeşitli dokularına yerleşebilen fakat temel tesirlerini bağışıklık sistemi üzerinde gösteren bir virüstür. HIV, temel olarak beyaz kan hücrelerini yok ederek bağışıklık sistemini baskılar ve bedeni fırsatçı enfeksiyonlara ve kanserlere karşı savunmasız bırakır. Ama HIV bulaşan her bireyde çabucak AIDS (kazanılmış bağışıklık yetersizliği sendromu) gelişmeyebilir yahut 5-15 yıl üzere uzun vakit daha sonra gelişebilir” formunda konuştu.
“EMZİRME ESNASINDA ANniçin BEBEĞE GEÇEBİLİR”
Emzirme esnasında anniçin bebeğe virüs geçebileceğinin altını çizen Uzm. Dr. Uygun, şu ayrıntıları paylaştı:
“HIV, beşerden beşere bulaşmaktadır. Virüs, kan ve muhafazasız cinsel temasla bulaşmaktadır. Ülkemizde kan ve doku naklinde 1987 yılından bu yana bağışçılardan test yapılmadan kan ve doku örnekleri alınmadığı için olayların yüzde 90’ı cinsel yolla bulaşmaktadır.
HIV müspet bireylerin kan, sperm, vajina salgısı ve anne sütünde virüs bulunur. Hem bayan hem erkekten bulaşabilir. Bir kere muhafazasız cinsel alaka bulaşıcılık için kafidir. Gebelik sırasında HIV taşıyıcısı olan anne hamilelik müddetince, doğum sırasında ve doğum daha sonrası devirde bebeğe virüsü geçirebilir. Emzirme esnasında yüzde 20-30 oranında anniçin bebeğe geçebilir.”
“İLAÇ TEDAVİSİ EN GEÇ 72 SAATTE BAŞLAMALI”
Görülebilecek belirtilerden bahseden Uzm. Dr. Uygun, “Virüsün bedene girmesinden daha sonraki birkaç haftada bireyde hiç bir belirti olmayacağı üzere birinci 2-4 haftada ateş, boğaz ağrısı, baş ağrısı ve deride döküntü ile seyreden grip gibisi şikayetler de ortaya çıkabilir.
Birkaç hafta süren bu vakitten daha sonra HIV taşıyıcıları rastgele bir belirti olmadan ortalama 8-10 yıl sağlıklı olarak ömürlerini sürdürebilirler. İleri periyotta HIV taşıyıcısı şahısların bağışıklık sistemleri giderek zayıflar. Hastalık yalnızca kan analizi ile saptanabilir.
Test en erken bulaşma olduktan 3 hafta daha sonra yapılmalıdır. Kuşkulu temastan daha sonrasında bireyleri hastalıktan koruyabilecek ilaç tedavisinin en geç 72 saatte başlaması gerektiği için şahısların tabibe müracaat etmeleri hem kendileri tıpkı vakitte etrafları için önemlidir” sözlerini kullandı.
“JİLET, MANİKÜR VE PEDİKÜR ALETLERİNE DİKKAT!”
Virüsten korunma yollarını anlatan Uzm. Dr. Uygun, “HIV testleri antikor ölçülerek yapıldığı için 90. güne kadar testlerin pozitifleşmesi gecikebileceğinden bireylerin bulaştırıcı olabileceği unutulmamalıdır. Hastalıktan korunmak için cinsel münasebet sırasında kesinlikle prezervatif kullanılmalı, tek eşlilik tercih edilmeli, HIV müspet virüs taşıyan, taşıdığından kuşku edilen şahısla cinsel temastan evvel yahut daha sonrasında proflaktik ilaç kullanılması gerekmektedir. Berber ve kuaförlerdeki jilet, manikür ve pedikür aletlerinin dezenfekte edilmiş olmasından emin olunmalıdır” diyerek kelamlarını noktaladı.