Kişiyi çok derecede korkutan, dehşet ortasında bırakabilen, ağır bir çaresizlik hissi yaratan sıra dışı ve beklenmedik birtakım olayların yol açtığı tesirlerin ruhsal travma olarak isimlendirildiğini belirten uzmanlar, ani ve beklenmedik vakit içinderda meydana gelen şiddetli zelzelelerin de travmalara yol açabileceğini belirtiyor. Yapılan çalışmaların sarsıntısı yaşayan insanların yüzde 20’sinin Travma daha sonrası Gerilim Bozukluğuna (TSSB) yakalandığını gösterdiğini kaydeden Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, kişinin ömür kalitesini olumsuz biçimde etkileyen durumlarda kesinlikle bir uzmana başvurulmasını tavsiye etti.
Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, zelzele ve zelzelenin niye olduğu ruhsal travmaya ait değerlendirmede bulundu. Dr. Erman Şentürk, ruhsal travmayı, “kişiyi çok derecede korkutan, dehşet ortasında bırakabilen, ağır bir çaresizlik hissi yaratan sıra dışı ve beklenmedik birtakım olayların yol açtığı etkiler” olarak tanımladı.
Beklenmedik olaylar travma oluşturuyor
Kişinin hayatında ıstırap ve keder yaratan bir fazlaca durum ve olaylar olabildiğini lakin bunların tümünün ruhsal travma oluşturmayacağını söz eden Dr. Erman Şentürk, “Bir olayın ruhsal travma yaratabilmesi için kişiyi epey ağır endişe, dehşet yahut çaresizlik hissi ortasında gerekiyor. beraberinde kişinin kendisinin yahut yakınlarının da mevt ve faydalanma tehlikesini yaşaması ya da hissetmesi gerekiyor. Bir örnek verecek olursak kişinin yakınının yıllar uzunluğu süren bir hastalık daha sonrasında vefatı ruhsal travmaya yol açmayabilir ya da yol açma ihtimali daha düşüktür. Ama beklenmedik bir biçimde o kişinin kaybı mesela trafik kazasında kaybedilmesi daha fazla bir travmatik tesir yaratmaktadır. Bu durumun ruhsal tramvaya yol açma ihtimali daha fazladır.” dedi. Travmaya niye olan olaylara da değinen Dr. Erman Şentürk, “Sel, sarsıntı, yangın üzere birtakım doğal afetler travmalara yol açabilir. İnsan eliyle yapılan savaş, azap, tecavüz, kazalar, trafik kazaları, iş kazaları, beklenmedik ani vefatlar, önemli ve ölümcül hastalıklara yakalanma ruhsal tramvaya daha fazla yol açmaktadır.” dedi.
Travma daha sonrası en sık görülen iki durum…
Ruhsal travma daha sonrasında iki psikiyatrik durumun fazlaca fazla gözlemlendiğini kaydeden Dr. Erman Şentürk, bunlardan birinin Travma daha sonrası Gerilim Bozukluğu (TSSB), bir ötekinin de depresyon olduğunu söylemiş oldu.
Bu belirtilere dikkat!
Travma daha sonrası gerilim bozukluğu belirtilerinden bahseden Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “En değerli belirtiler uykusuzluk, kâbus görme, uyku bölünmeleri, uykuya dalamama, olayla ilgili anıların, seslerin rahatsız edici halde kişinin gözlerinin önüne gelmesi sayılabilir. Ayrıyeten belirtiler içinde kişinin daima olarak olayın yinelanacağı korkusunu hissetmesi ve bu niçinle tetikte ve diken üstünde hissetmesi, epey kolay irkilme, gerginlik, bunaltı hissi, çabuk sonlanma, oburlarının kendisinin yaşadıklarına anlamadığını düşünme, bir nevi etrafa yabancılaşma ve olayı hatırlatan hadiselerden huzursuz olma ve bu durumlardan kaçınma davranışlarını epeyce sık gözlemliyoruz.” dedi.
Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, depresyonda ağır bir mutsuzluk, karamsarlık, isteksizlik, keyifsizlik, hiç bir şeyden keyif almama, evvelce severek yaptığı şeylere ilgi duymama, geleceğe dair rastgele bir plan ve program yapmama, ağır bir enerjisizlik hali, uyku ve iştah değişikliklerinin de epey sık gözlemlendiğini söylemiş oldu.
Depremi yaşayanların yüzde 20’si TSSB’ye yakalanıyor
Travma daha sonrası gerilim bozukluğunun uzun yıllar sürebilen ve önemli iş gücü kaybına yol açabilen bir rahatsızlık olduğunu vurgulayan Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Toplumda ruhsal travma yaşayan bir fazlaca kişi bulunmasına rağmen lakin bir kısmında travma daha sonrası gerilim bozukluğu gelişebiliyor. Yapılan çalışmalar zelzelesi yaşayan insanların yüzde 20’sinin travma daha sonrası gerilim bozukluğuna yakalandığını gösteriyor. Kimi bireylerde bu duruma daha yatkınlık olabiliyor yahut birtakım şahıslar bu duruma daha güçlü olabiliyor. Bizim için kimlerin travma daha sonrası gerilim bozukluğuna yakalanacağı ya da kimlerin daha uzun mühlet bu durumu yaşayacağını önce bilmek hayli kolay olmuyor fakat bununla ilgili birtakım sinyaller ve belirtiler bulunuyor.” dedi.
Kadınlar erkeklere oranla 2-3 kat daha fazla yaşıyor
Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, yapılan araştırmaların bayanlarda travma daha sonrası gerilim bozukluğunun erkeklere oranla 2-3 kat daha fazla görüldüğünü ortaya koyduğunu söylemiş oldu. Dr. Erman Şentürk, “Geçmişte farklı bir ruhsal travma yaşayanlar, geçmiş hikayesinde ruhsal hastalık geçirmiş olanlar, yakınlarında psikiyatrik rahatsızlık bulunan şahısların travma daha sonrası gerilim bozukluğuna yakalanma ihtimalleri daha fazladır.” dedi.
Önceden sarsıntıya yakalanmak travmanın şiddetini artırıyor
“Ruhsal travma ne kadar şiddetli yaşanmışsa tesirleri de bir o kadar fazla ve uzun müddetli oluyor” ihtarında bulunan Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Örnek olarak sarsıntıda yakınını kaybeden bir kişi, kaybetmeyen bir şahsa bakılırsa ya da meskeni hasar bakılırsan kişi, meskenini kaybeden kişi bu durumları yaşamayan şahıslara bakılırsa, en berbatı de enkaz altında kalan kişi, kalmayan bireye nazaran ruhsal travmayı daha şiddetli yaşayabildiği için travma daha sonrası gerilim bozukluğuna yatkınlığı daha fazla oluyor.” dedi.
Kaçınma davranışları gözlemleniyor
Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, olayın olduğu yere gitmemek, olayın olmamış üzere yaşanmaya çalışılması üzere kaçınma davranışlarının travma daha sonrası gerilim bozukluğuna daha fazlaca sebep olduğunu söylemiş oldu. Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Özellikle zelzeleden daha sonra bireylerde konutun içerisinde yalnız kalamama, daima bir yakınının yanında olması gereksinimini hissetme, yakını meskenin dışına çıktığında kendisini epeyce huzursuz ve gergin hissetme, meskenin içine girmek istememe, akrabalarına gitme epeyce sık gözlemlediğimiz belirtiler içinde yer almaktadır.” dedi.
İlaç ve terapi halleri uygulanıyor
Travma daha sonrası gerilim bozukluğu tedavisine ait de değerlendirmede bulunan Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Burada en kıymetli durum, kişinin travmadan ne derecede etkilendiğidir. Travmadan hayli az etkilenen, ömrünü eskisi üzere sürdürebilen şahıslarda bilgilendirme genel olarak kâfi olmaktadır. Travmadan daha epey etkilenmiş, belirtileri yaşayan lakin işine devam edebilen bireylerde danışmanlık yahut epey kısa periyodik bir psikiyatrik tedavi yaklaşımı kâfi olabiliyor. Travmadan önemli manada etkilenen ve önemli belirtiler yaşayan lakin bir daha de işini düzgün makus sürdürebilen şahıslara psikiyatrik tedaviyi öneriyoruz. bir daha burada da danışmanlık değerli bir rol almaktadır.” dedi.
Depresyon eşlik ediyorsa ilaç tedavisi öneriliyor
Travmadan önemli manada etkilenen ve ağır belirtileri olan bireylere psikiyatrik tedavi önerildiğini söz eden Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “TSSB belirtilerine depresyon da ekleniyorsa katiyen ilaç tedavisini öneriyoruz. İlaç tedavisinde daha epeyce antidepresan tedavisi uygulanıyor. hem de birtakım anksiyolitik tedavileri de eklenebiliyor. İlaç tedavilerinin yanı sıra bununla birlikte terapilerin de tesirli olduğunu biliyoruz. Bilhassa bilişsel davranış terapi ismini verdiğimiz terapi tekniği bu sürecin daha kolay atlatılmasında şahıslara yardımcı oluyor.” dedi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, zelzele ve zelzelenin niye olduğu ruhsal travmaya ait değerlendirmede bulundu. Dr. Erman Şentürk, ruhsal travmayı, “kişiyi çok derecede korkutan, dehşet ortasında bırakabilen, ağır bir çaresizlik hissi yaratan sıra dışı ve beklenmedik birtakım olayların yol açtığı etkiler” olarak tanımladı.
Beklenmedik olaylar travma oluşturuyor
Kişinin hayatında ıstırap ve keder yaratan bir fazlaca durum ve olaylar olabildiğini lakin bunların tümünün ruhsal travma oluşturmayacağını söz eden Dr. Erman Şentürk, “Bir olayın ruhsal travma yaratabilmesi için kişiyi epey ağır endişe, dehşet yahut çaresizlik hissi ortasında gerekiyor. beraberinde kişinin kendisinin yahut yakınlarının da mevt ve faydalanma tehlikesini yaşaması ya da hissetmesi gerekiyor. Bir örnek verecek olursak kişinin yakınının yıllar uzunluğu süren bir hastalık daha sonrasında vefatı ruhsal travmaya yol açmayabilir ya da yol açma ihtimali daha düşüktür. Ama beklenmedik bir biçimde o kişinin kaybı mesela trafik kazasında kaybedilmesi daha fazla bir travmatik tesir yaratmaktadır. Bu durumun ruhsal tramvaya yol açma ihtimali daha fazladır.” dedi. Travmaya niye olan olaylara da değinen Dr. Erman Şentürk, “Sel, sarsıntı, yangın üzere birtakım doğal afetler travmalara yol açabilir. İnsan eliyle yapılan savaş, azap, tecavüz, kazalar, trafik kazaları, iş kazaları, beklenmedik ani vefatlar, önemli ve ölümcül hastalıklara yakalanma ruhsal tramvaya daha fazla yol açmaktadır.” dedi.
Travma daha sonrası en sık görülen iki durum…
Ruhsal travma daha sonrasında iki psikiyatrik durumun fazlaca fazla gözlemlendiğini kaydeden Dr. Erman Şentürk, bunlardan birinin Travma daha sonrası Gerilim Bozukluğu (TSSB), bir ötekinin de depresyon olduğunu söylemiş oldu.
Bu belirtilere dikkat!
Travma daha sonrası gerilim bozukluğu belirtilerinden bahseden Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “En değerli belirtiler uykusuzluk, kâbus görme, uyku bölünmeleri, uykuya dalamama, olayla ilgili anıların, seslerin rahatsız edici halde kişinin gözlerinin önüne gelmesi sayılabilir. Ayrıyeten belirtiler içinde kişinin daima olarak olayın yinelanacağı korkusunu hissetmesi ve bu niçinle tetikte ve diken üstünde hissetmesi, epey kolay irkilme, gerginlik, bunaltı hissi, çabuk sonlanma, oburlarının kendisinin yaşadıklarına anlamadığını düşünme, bir nevi etrafa yabancılaşma ve olayı hatırlatan hadiselerden huzursuz olma ve bu durumlardan kaçınma davranışlarını epeyce sık gözlemliyoruz.” dedi.
Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, depresyonda ağır bir mutsuzluk, karamsarlık, isteksizlik, keyifsizlik, hiç bir şeyden keyif almama, evvelce severek yaptığı şeylere ilgi duymama, geleceğe dair rastgele bir plan ve program yapmama, ağır bir enerjisizlik hali, uyku ve iştah değişikliklerinin de epey sık gözlemlendiğini söylemiş oldu.
Depremi yaşayanların yüzde 20’si TSSB’ye yakalanıyor
Travma daha sonrası gerilim bozukluğunun uzun yıllar sürebilen ve önemli iş gücü kaybına yol açabilen bir rahatsızlık olduğunu vurgulayan Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Toplumda ruhsal travma yaşayan bir fazlaca kişi bulunmasına rağmen lakin bir kısmında travma daha sonrası gerilim bozukluğu gelişebiliyor. Yapılan çalışmalar zelzelesi yaşayan insanların yüzde 20’sinin travma daha sonrası gerilim bozukluğuna yakalandığını gösteriyor. Kimi bireylerde bu duruma daha yatkınlık olabiliyor yahut birtakım şahıslar bu duruma daha güçlü olabiliyor. Bizim için kimlerin travma daha sonrası gerilim bozukluğuna yakalanacağı ya da kimlerin daha uzun mühlet bu durumu yaşayacağını önce bilmek hayli kolay olmuyor fakat bununla ilgili birtakım sinyaller ve belirtiler bulunuyor.” dedi.
Kadınlar erkeklere oranla 2-3 kat daha fazla yaşıyor
Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, yapılan araştırmaların bayanlarda travma daha sonrası gerilim bozukluğunun erkeklere oranla 2-3 kat daha fazla görüldüğünü ortaya koyduğunu söylemiş oldu. Dr. Erman Şentürk, “Geçmişte farklı bir ruhsal travma yaşayanlar, geçmiş hikayesinde ruhsal hastalık geçirmiş olanlar, yakınlarında psikiyatrik rahatsızlık bulunan şahısların travma daha sonrası gerilim bozukluğuna yakalanma ihtimalleri daha fazladır.” dedi.
Önceden sarsıntıya yakalanmak travmanın şiddetini artırıyor
“Ruhsal travma ne kadar şiddetli yaşanmışsa tesirleri de bir o kadar fazla ve uzun müddetli oluyor” ihtarında bulunan Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Örnek olarak sarsıntıda yakınını kaybeden bir kişi, kaybetmeyen bir şahsa bakılırsa ya da meskeni hasar bakılırsan kişi, meskenini kaybeden kişi bu durumları yaşamayan şahıslara bakılırsa, en berbatı de enkaz altında kalan kişi, kalmayan bireye nazaran ruhsal travmayı daha şiddetli yaşayabildiği için travma daha sonrası gerilim bozukluğuna yatkınlığı daha fazla oluyor.” dedi.
Kaçınma davranışları gözlemleniyor
Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, olayın olduğu yere gitmemek, olayın olmamış üzere yaşanmaya çalışılması üzere kaçınma davranışlarının travma daha sonrası gerilim bozukluğuna daha fazlaca sebep olduğunu söylemiş oldu. Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Özellikle zelzeleden daha sonra bireylerde konutun içerisinde yalnız kalamama, daima bir yakınının yanında olması gereksinimini hissetme, yakını meskenin dışına çıktığında kendisini epeyce huzursuz ve gergin hissetme, meskenin içine girmek istememe, akrabalarına gitme epeyce sık gözlemlediğimiz belirtiler içinde yer almaktadır.” dedi.
İlaç ve terapi halleri uygulanıyor
Travma daha sonrası gerilim bozukluğu tedavisine ait de değerlendirmede bulunan Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Burada en kıymetli durum, kişinin travmadan ne derecede etkilendiğidir. Travmadan hayli az etkilenen, ömrünü eskisi üzere sürdürebilen şahıslarda bilgilendirme genel olarak kâfi olmaktadır. Travmadan daha epey etkilenmiş, belirtileri yaşayan lakin işine devam edebilen bireylerde danışmanlık yahut epey kısa periyodik bir psikiyatrik tedavi yaklaşımı kâfi olabiliyor. Travmadan önemli manada etkilenen ve önemli belirtiler yaşayan lakin bir daha de işini düzgün makus sürdürebilen şahıslara psikiyatrik tedaviyi öneriyoruz. bir daha burada da danışmanlık değerli bir rol almaktadır.” dedi.
Depresyon eşlik ediyorsa ilaç tedavisi öneriliyor
Travmadan önemli manada etkilenen ve ağır belirtileri olan bireylere psikiyatrik tedavi önerildiğini söz eden Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “TSSB belirtilerine depresyon da ekleniyorsa katiyen ilaç tedavisini öneriyoruz. İlaç tedavisinde daha epeyce antidepresan tedavisi uygulanıyor. hem de birtakım anksiyolitik tedavileri de eklenebiliyor. İlaç tedavilerinin yanı sıra bununla birlikte terapilerin de tesirli olduğunu biliyoruz. Bilhassa bilişsel davranış terapi ismini verdiğimiz terapi tekniği bu sürecin daha kolay atlatılmasında şahıslara yardımcı oluyor.” dedi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı