Son vakit içinderda karşılığını bilemediğimiz sorularla belirsizlikler içerisindeyiz. ‘’İhtiyaçlarımı rahatlıkla karşılayabilecek miyim?’’ üzere yanıtını aradığımız bilinmeyen fikirlere ağır bir biçimde maruz kalmaktayız. İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Psikoloji Uzmanı Kln. Psk. Müge Leblebicioğlu Arslan, ekonomik telaş hakkında açıklamalarda bulundu.
Şahıslar olumlu ya da olumsuz fark etmeksizin yeni bir durumla karşılaştıklarında telaş belirtileri gösterebilirler. Telaş duygusu, dışarıdan gelen tehdidin tam olarak ne olduğunun bilinmemesi ve geleceğe yönelik sonların meçhul olmasından kaynaklı hissettiğimiz bir histir. Buradan baktığımızda şahısların algıladıkları ekonomik durumlarının ve yaşadıkları ülkenin ekonomik dalgalanmalarının, ruh sıhhatleri üzerinde değerli bir tesire sahip olduğu söylenilebilir.
Ekonomik dalgalanmalar bireylerin hayatlarını olumsuz etkiliyor
Hayat aslında belirsizlikler üzerine konseyidir. Bu belirsizlikler ister olumlu olsun ister olumsuz, bilinmeyen olan her durum şahıslarda bir ekip olumsuz hisleri tetikleyebilir. Belli seviyede hissedilen korku aslında sağlıklı bir histir. Bizi motive eder, tehlikelere karşı kendimizi ve etrafımızdakileri korumamıza ve tedbirler alarak hayatta kalmamıza yardımcı olur. Örneğin; bu durumda tasa kişiyi çalışmaya, planlamaya, sorgulamaya, gelişmeye ve birikim yapmaya itebilirken daha ağır hissedilen telaş ise kişinin ömürden aldığı doyumu olumsuz istikamette etkileyebilecek niyet ve davranışlara itebilir. ötürüsıyla hissedilen tasanın yoğunluğu ve kişinin günlük hayatındaki fonksiyonelliği üstündeki etkisinin, ruh sıhhati üzerinde belirleyeci bir faktör olduğu söylenebilir. Rutinler şahısların olumsuz hislerle baş edebilmesinde kıymetli bir rol oynamaktadır. Şahıslar ortasında bulundukları meçhullüğü gün ortasındaki rutinleriyle farkında olarak ya da farkında olmadan makul hale getirirler. Örneğin, sabah belirli saatlerde uyanmak, işe gitmek, işten daha sonra dışarıda bir şeyler içmek ya da yemek yemek, spor yapmak, toplumsal aktivitelerde bulunmak, belli vakit içinderda seyahat etmek, alışveriş yapmak, hobileriyle ilgilenmek üzere tüm bu aktiviteler bireylerin omurundaki motivasyonel rutinler içinde yer alabilir. Şahısların omurlarındaki birtakım faktörler mevcut rutinleri üzerinde engelleyici ya da bozucu rol oynayabilmektedir. Ne yazık ki günümüzde gerek Pandemi şartları gerekse mevcut ekonomik dalgalanmalar, şahısların günlük rutinlerini gerçekleştirebilmesini zorlaştırabilmekte hatta rutinleri üzerinde bozucu tesire niye olabilmektedir.
Ekonomik korkuyla başa çıkmada neler yapılabilir?
Geçmişe ve geleceğe yönelik yanılgılı niyetler yerine gerçekçi ve fonksiyonel fikirlere odaklanın. Olumsuz hisler karşısında duygusal yeme ya da hisleri bastırma üzere fonksiyonel olmayan tavırlardan uzak durmak son derece kıymetlidir. Bu süreçte his ve fikirleri söz etmek, aile ya da yakın arkadaşlardan maddi yahut manevi dayanak talep etmek, his paylaşımında bulunmak ve sevdiklerimizle vakit geçirmek üzere aktivitelerin olumsuz hissin azalmasında kıymetli bir faktör olduğu düşünülmektedir. tıpkı vakitte gereğince güzel uyumak, sistemli beslenmek, kişiyi rahatlatacak yoga, meditasyon ya da gevşeme antrenmanları üzere tekniklerden yaralanmak da fonksiyonel baş etme biçimleri içinde yer almaktadır.
Ekonomik durumunuzu daha verimli bir biçimde yöneteceğiniz yolları değerlendirin
İktisattaki belirsizlik ve tutarsızlıklar karşısında bireylerin ekonomik durumlarına göre bir daha planlama yapmaları pek kıymetlidir. Planlamalar başlangıçta bireyde telaş ve ümitsizlik uyandırsa dahi bilhassa öncelikli ödeme planlarının yapılması ve sarfiyatların bir daha kıymetlendirilmesi üzere tahlil arayışlarının kişiyi uzun vadede rahatlatabildiği görülmektedir.
‘’Ya Daima Ya Hiç”yapmak yerine rutinlerinizi bir daha düzenleyin
Mevcut sürdürülebilir rutinlere mümkünse devam edebilirsiniz. Devam edilmesi maddi ya da manevi açıdan kuvvetlik oluşturan rutinler yerine yeni rutinler oluşturmak bireylerin olumsuz his durumları üzerinde rahatlatıcı bir tesir oluşturabilmektedir. Örneğin; maliyeti yüksek bir spor salonuna gitmekten büsbütün vazgeçmek yerine ekonomik durumunuza uygun bir spor salonuna gitmek, konutta spor yapmak ya da açık alanda yürüyüş yapmak üzere yeni rutinler oluşturmak şahısların âlâ olma halinde kıymetli bir rol oynamaktadır.
Toplumsal medyanın çok kullanmasından uzak durun!
Gün içerisinde gerek gazetelerde gerekse televizyon üzere kitle bağlantı araçlarında ve toplumsal medya kanallarında iktisadın durumu hakkında hayli fazla olumsuz habere maruz kalmaktayız. Olumsuz bir durum, his ya da fikre daima olarak maruz kalmak bireylerde korkuyu tetikleyebilmekte hatta var olan korkuyu arttırabilmektedir. Bu noktada sonlandırmanın, telaş belirtileri üzerinde olumlu bir tesire sahip olduğu söylenebilir. Burada kast edilen var olan gerçekliği inkâr etmek ve görmezlikten gelmek değildir. Alışılmış ki de şahıslar birtakım bilgiler edinmeli ve gündemi takip etmelidirler. Lakin ağır tasa oluşturacak içeriklere hudut getirmek ve çok maruz kalmaktan kaçınmak şahısların âlâ olma halinin artmasında değerli bir tesire sahiptir. Örneğin, ‘’ sabahları kalktığımda 10 dakika haberlere bakacağım.’’ formunda kişi kendi ömür nizamına bakılırsa medya kullanmasına sınırlama getirebilir.
Lakin tüm bunlara karşın kişi mevcut durumla baş etmekte kuvvetlik yaşıyorsa, kişinin his yoğunluğunda bir azalma olmuyorsa ya da hissin şiddeti giderek artıyorsa, ve bu durum kişinin günlük hayatını ve fonksiyonelliğini olumsuz tarafta etkilemeye başladıysa psikoterapi takviyesinin alınması kişinin ruhsal güzel olma hali açısından çok değerlidir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Şahıslar olumlu ya da olumsuz fark etmeksizin yeni bir durumla karşılaştıklarında telaş belirtileri gösterebilirler. Telaş duygusu, dışarıdan gelen tehdidin tam olarak ne olduğunun bilinmemesi ve geleceğe yönelik sonların meçhul olmasından kaynaklı hissettiğimiz bir histir. Buradan baktığımızda şahısların algıladıkları ekonomik durumlarının ve yaşadıkları ülkenin ekonomik dalgalanmalarının, ruh sıhhatleri üzerinde değerli bir tesire sahip olduğu söylenilebilir.
Ekonomik dalgalanmalar bireylerin hayatlarını olumsuz etkiliyor
Hayat aslında belirsizlikler üzerine konseyidir. Bu belirsizlikler ister olumlu olsun ister olumsuz, bilinmeyen olan her durum şahıslarda bir ekip olumsuz hisleri tetikleyebilir. Belli seviyede hissedilen korku aslında sağlıklı bir histir. Bizi motive eder, tehlikelere karşı kendimizi ve etrafımızdakileri korumamıza ve tedbirler alarak hayatta kalmamıza yardımcı olur. Örneğin; bu durumda tasa kişiyi çalışmaya, planlamaya, sorgulamaya, gelişmeye ve birikim yapmaya itebilirken daha ağır hissedilen telaş ise kişinin ömürden aldığı doyumu olumsuz istikamette etkileyebilecek niyet ve davranışlara itebilir. ötürüsıyla hissedilen tasanın yoğunluğu ve kişinin günlük hayatındaki fonksiyonelliği üstündeki etkisinin, ruh sıhhati üzerinde belirleyeci bir faktör olduğu söylenebilir. Rutinler şahısların olumsuz hislerle baş edebilmesinde kıymetli bir rol oynamaktadır. Şahıslar ortasında bulundukları meçhullüğü gün ortasındaki rutinleriyle farkında olarak ya da farkında olmadan makul hale getirirler. Örneğin, sabah belirli saatlerde uyanmak, işe gitmek, işten daha sonra dışarıda bir şeyler içmek ya da yemek yemek, spor yapmak, toplumsal aktivitelerde bulunmak, belli vakit içinderda seyahat etmek, alışveriş yapmak, hobileriyle ilgilenmek üzere tüm bu aktiviteler bireylerin omurundaki motivasyonel rutinler içinde yer alabilir. Şahısların omurlarındaki birtakım faktörler mevcut rutinleri üzerinde engelleyici ya da bozucu rol oynayabilmektedir. Ne yazık ki günümüzde gerek Pandemi şartları gerekse mevcut ekonomik dalgalanmalar, şahısların günlük rutinlerini gerçekleştirebilmesini zorlaştırabilmekte hatta rutinleri üzerinde bozucu tesire niye olabilmektedir.
Ekonomik korkuyla başa çıkmada neler yapılabilir?
Geçmişe ve geleceğe yönelik yanılgılı niyetler yerine gerçekçi ve fonksiyonel fikirlere odaklanın. Olumsuz hisler karşısında duygusal yeme ya da hisleri bastırma üzere fonksiyonel olmayan tavırlardan uzak durmak son derece kıymetlidir. Bu süreçte his ve fikirleri söz etmek, aile ya da yakın arkadaşlardan maddi yahut manevi dayanak talep etmek, his paylaşımında bulunmak ve sevdiklerimizle vakit geçirmek üzere aktivitelerin olumsuz hissin azalmasında kıymetli bir faktör olduğu düşünülmektedir. tıpkı vakitte gereğince güzel uyumak, sistemli beslenmek, kişiyi rahatlatacak yoga, meditasyon ya da gevşeme antrenmanları üzere tekniklerden yaralanmak da fonksiyonel baş etme biçimleri içinde yer almaktadır.
Ekonomik durumunuzu daha verimli bir biçimde yöneteceğiniz yolları değerlendirin
İktisattaki belirsizlik ve tutarsızlıklar karşısında bireylerin ekonomik durumlarına göre bir daha planlama yapmaları pek kıymetlidir. Planlamalar başlangıçta bireyde telaş ve ümitsizlik uyandırsa dahi bilhassa öncelikli ödeme planlarının yapılması ve sarfiyatların bir daha kıymetlendirilmesi üzere tahlil arayışlarının kişiyi uzun vadede rahatlatabildiği görülmektedir.
‘’Ya Daima Ya Hiç”yapmak yerine rutinlerinizi bir daha düzenleyin
Mevcut sürdürülebilir rutinlere mümkünse devam edebilirsiniz. Devam edilmesi maddi ya da manevi açıdan kuvvetlik oluşturan rutinler yerine yeni rutinler oluşturmak bireylerin olumsuz his durumları üzerinde rahatlatıcı bir tesir oluşturabilmektedir. Örneğin; maliyeti yüksek bir spor salonuna gitmekten büsbütün vazgeçmek yerine ekonomik durumunuza uygun bir spor salonuna gitmek, konutta spor yapmak ya da açık alanda yürüyüş yapmak üzere yeni rutinler oluşturmak şahısların âlâ olma halinde kıymetli bir rol oynamaktadır.
Toplumsal medyanın çok kullanmasından uzak durun!
Gün içerisinde gerek gazetelerde gerekse televizyon üzere kitle bağlantı araçlarında ve toplumsal medya kanallarında iktisadın durumu hakkında hayli fazla olumsuz habere maruz kalmaktayız. Olumsuz bir durum, his ya da fikre daima olarak maruz kalmak bireylerde korkuyu tetikleyebilmekte hatta var olan korkuyu arttırabilmektedir. Bu noktada sonlandırmanın, telaş belirtileri üzerinde olumlu bir tesire sahip olduğu söylenebilir. Burada kast edilen var olan gerçekliği inkâr etmek ve görmezlikten gelmek değildir. Alışılmış ki de şahıslar birtakım bilgiler edinmeli ve gündemi takip etmelidirler. Lakin ağır tasa oluşturacak içeriklere hudut getirmek ve çok maruz kalmaktan kaçınmak şahısların âlâ olma halinin artmasında değerli bir tesire sahiptir. Örneğin, ‘’ sabahları kalktığımda 10 dakika haberlere bakacağım.’’ formunda kişi kendi ömür nizamına bakılırsa medya kullanmasına sınırlama getirebilir.
Lakin tüm bunlara karşın kişi mevcut durumla baş etmekte kuvvetlik yaşıyorsa, kişinin his yoğunluğunda bir azalma olmuyorsa ya da hissin şiddeti giderek artıyorsa, ve bu durum kişinin günlük hayatını ve fonksiyonelliğini olumsuz tarafta etkilemeye başladıysa psikoterapi takviyesinin alınması kişinin ruhsal güzel olma hali açısından çok değerlidir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı